Hoplisoma weitzmani – Tweezadel Corydoras
Hoplisoma weitzmani werd voor het eerst beschreven door Nijssen in 1971. De Nederlandse naam is niet eenduidig, maar soms wordt Tweezadel Corydoras gebruikt, een vertaling uit het Engels. De vis behoort tot de familie Callichthyidae, de zogenaamde pantsermeervallen.
De geslachtsnaam Hoplisoma verwijst naar de bewapening van de vis, met name de stekels op de vinnen. De soortnaam weitzmani is een eerbetoon aan Dr. Stanley H. Weitzman, een Amerikaanse ichtyoloog.
Synoniem: Corydoras weitzmani. Dit was de voorheen gebruikte wetenschappelijke naam, maar recente taxonomische revisies hebben geleid tot de herclassificatie onder het geslacht Hoplisoma.
Beschrijving
Hoplisoma weitzmani heeft een typisch gestroomlijnd lichaam voor een pantsermeerval, afgeplat aan de zijkanten. De kop is lichtgeel tot bruinachtig geel, net als de flanken. Op de flanken zijn twee duidelijke, donkere zadelvormige vlekken te zien, waar de Nederlandse naam “Tweezadel Corydoras” vandaan komt . Deze vlekken zijn donkerbruin tot zwart. De vinnen zijn doorzichtig tot lichtgeel, soms met een lichte bruine tint. De vis wordt gemiddeld 4,5 centimeter lang, maar kan tot 6,5 centimeter uitgroeien.
Het is een vreedzame, scholende vis die het beste in groepen van minimaal vijf exemplaren wordt gehouden. Ze zijn niet schuw en leven als bodembewoners, gravend in de bodem op zoek naar voedsel. Ze zijn compatibel met andere vreedzame, kleine tot middelgrote vissen.
Seksuele Dimorfisme en Ontwikkeling
Volwassen vrouwtjes zijn groter en voller van lichaam dan de mannetjes, het beste te zien van bovenaf. Mannetjes hebben vaak meer puntige vinpunten dan vrouwtjes. Gedragsverschillen tussen de seksen zijn niet specifiek beschreven in de documenten. De juvenielen hebben een meer gevlekt uiterlijk, dat zich later ontwikkelt tot de karakteristieke zadelvlekken.
Levensverwachting
De levensverwachting van Hoplisoma weitzmani in het wild is onbekend. In een aquarium kunnen ze 3 tot 5 jaar oud worden, mits ze goed verzorgd worden.
Dieet
Deze soort is een omnivoor. Ze voeden zich met zowel dierlijk als plantaardig voedsel. In het aquarium kun je ze voeren met vlokvoer, granulaat, wafers maar ook levend of diepvries voer zoals muggenlarven, tubifex, cyclops etc.
Biotoop en Ecologie
Hoplisoma weitzmani komt van nature voor in Peru. Specifiek is de soort gevonden in de Madre de Dios regio in het zuidoosten van Peru. De vis leeft in rivieren, met name in de stroomgebieden van de Madre de Dios rivier.
Hun natuurlijke habitat bestaat uit heldere, zuurstofrijke rivieren met een zand- of grindbodem. Er is vaak een gematigde hoeveelheid onderwaterbegroeiing aanwezig, aangevuld met overhangende rotsen, drijfhout en waterplanten die schaduw bieden. De oevers van deze rivieren zijn vaak begroeid met bomen en andere vegetatie.
De bodem bestaat voornamelijk uit zand, hoewel afgerond grind ook voorkomt. Het is belangrijk om te vermijden dat er scherpe, gebroken stukken grind in het aquarium aanwezig zijn, omdat dit de gevoelige barbels (voelsprieten) van de vis kan beschadigen.
Het Aquarium
Voor een groep van vijf tot zes Hoplisoma weitzmani is een aquarium van minimaal 80 centimeter aan te raden. Voor grotere groepen dient het aquarium naar verhouding te worden vergroot. Een langer aquarium is beter dan een hoge, omdat deze vissen zich meer op de bodem bewegen.
De inrichting moet een natuurlijke uitstraling hebben, met een fijn, glad substraat zoals zand. Vermijd scherpkantig grind om beschadiging van de gevoelige barbels te voorkomen. Een combinatie van drijfhout, stenen en waterplanten zorgt voor schuilplaatsen en een natuurlijke omgeving. De planten dienen schaduwrijke plekken te creëren, terwijl open gebieden beschikbaar moeten blijven voor het zoeken naar voedsel.
Hoplisoma weitzmani is een vreedzame vis die goed samenleeft met andere vreedzame, kleine tot middelgrote vissoorten, zoals tetras, rasboras en kleine danios. Vermijd het houden van agressieve of grotere vissen die de Hoplisoma weitzmani zouden kunnen bedreigen. Het is belangrijk om ervoor te zorgen dat alle vissen in het aquarium vergelijkbare waterparameters en leefomstandigheden verdragen.
Waterwaarden
De ideale waterparameters voor Hoplisoma weitzmani zijn een pH van 6,0 tot 8,0, een temperatuur tussen de 22°C en 26°C en een gematigde waterhardheid (dH 2-25). Regelmatige waterverversingen (25% per week) zijn essentieel voor het behoud van een goede waterkwaliteit.
Kweek Aquarium en Conditioneren
Er zijn meerdere succesvolle kweekpogingen van Hoplisoma weitzmani in zowel gewone als speciale kweekaquaria bekend. Er is geen eenduidige beste methode beschreven.
Sommige kwekers gebruiken een apart kweekaquarium, dicht beplant met Java mos of voorzien van kweek moppen, met een gladde zandbodem. Andere kwekers hebben succes geboekt in een gewoon aquarium met een gelijkaardige inrichting. De waterparameters in kweekaquaria zijn over het algemeen zacht en licht zuur (pH rond de 7, GH rond de 3, KH onder de 1). De temperatuur wordt vaak iets verlaagd om de kweek te stimuleren. Een klein sponsfilter kan voldoende zijn voor de filtratie.
De vissen worden vaak geconditioneerd met een gevarieerd dieet van levend en diepvriesvoer, zoals daphnia, rode wormen, witte wormen en tubifex, om ze voor te bereiden op de kweek. Een hogere ratio mannetjes ten opzichte van vrouwtjes (bijvoorbeeld 2:1) kan de kweekkans verhogen. Een grote waterverversing met iets kouder water kan de paaigedrag triggeren.
Het Afzetten
De hofmakerij bestaat uit een actief achtervolgen van de vrouwtjes door de mannetjes. Een belangrijk onderdeel van dit gedrag is de zogenaamde “T-positie“. Hierbij plaatst het mannetje zich loodrecht achter het vrouwtje, zijn lichaam vormt dan de verticale streep van de T, terwijl het lichaam van het vrouwtje de horizontale streep vormt. In deze positie omhelst het mannetje het vrouwtje, wat waarschijnlijk helpt bij het afzetten en bevruchten van de eieren.
De eieren worden afgezet op verschillende substraten, afhankelijk van de beschikbaarheid in het aquarium. Java mos, Afzet moppen, Anubias bladeren en zelfs de glazen wanden van het aquarium zijn gemeld als geschikte plaatsen voor ei-afzetting. De eieren worden meestal individueel of in kleine groepjes afgezet, niet in een grote klomp.
Het aantal eieren per leg varieert, met schattingen tussen de 20 en 150 eieren. De eieren zijn relatief groot (3 mm) en hebben een kleverige structuur, waardoor ze goed aan het substraat hechten. De kleur van de eieren wordt vaak als lichtgeel of doorschijnend beschreven.
Opgroeien van de Jonge Hoplisoma weitzmani
De eieren komen na ongeveer 3 tot 5 dagen uit, afhankelijk van de temperatuur . De larven voeden zich de eerste 3-4 dagen met hun dooierzak. Er is geen sprake van ouderlijke zorg bij deze soort; de ouders eten de eieren vaak op, en het is daarom gebruikelijk om de eieren te scheiden van de ouders. De jongen beginnen na enkele dagen vrij te zwemmen. Er is geen verdere begeleiding door de ouders.
Je kunt de jonge visjes voeren met infusoria, microwormen, of pas uitgekomen artemia nauplii. Het is beter om ze meerdere keren per dag een klein beetje te voeren, bijvoorbeeld driemaal daags, met kleine hoeveelheden per keer. Zorg voor kleine, dagelijkse gedeeltelijke waterverversingen (ongeveer 30%) om de waterkwaliteit te behouden. Het is cruciaal om de waterkwaliteit hoog te houden, omdat de jongen zeer gevoelig zijn voor schadelijke micro-organismen .
Bijzonderheden over Hoplisoma weitzmani
Enkele aanvullende details over Hoplisoma weitzmani die niet in de voorgaande hoofdstukken zijn behandeld:
- Taxonomische Geschiedenis en Herclassificatie: De soort stond voorheen bekend als Corydoras weitzmani, maar is recent herclassificeerd tot het geslacht Hoplisoma op basis van fylogenetische analyses. Deze herclassificatie is gebaseerd op morfologische en moleculaire data, die aantonen dat de soort nauwer verwant is aan andere soorten binnen het geslacht Hoplisoma dan aan soorten binnen het geslacht Corydoras. De herclassificatie benadrukt de complexiteit van de taxonomie binnen de Corydoradinae onderfamilie en de voortdurende evolutie van ons begrip van de verwantschappen tussen deze soorten.
- Geografische Verwarring: De oorspronkelijke beschrijving van de soort gaf een onjuiste locatie aan (Cuzco, Peru). De soort komt in werkelijkheid voor in de Madre de Dios regio in het zuidoosten van Peru. Deze geografische verwarring leidde tot aanvankelijke twijfels over het bestaan van de soort en de vrees dat deze mogelijk uitgestorven was.
- Bedreiging door Mijnbouw: De natuurlijke habitat van Hoplisoma weitzmani wordt bedreigd door de milieuvervuiling veroorzaakt door goudmijnen. Dit benadrukt het belang van kweekprogramma’s om de soort te behouden.
- Beschikbaarheid in de Handel: De vis is tegenwoordig relatief makkelijk verkrijgbaar in de aquariumhandel, zowel als wildvang als nakweek.
- Gemakkelijk te houden: De soort wordt beschreven als makkelijk te houden in een aquarium, zonder speciale eisen wat betreft temperatuur of waterparameters. Het is echter wel belangrijk om ze in groepen te houden .
Conclusie
Hoplisoma weitzmani is een relatief makkelijk te houden pantsermeerval, geschikt voor beginners mits aan enkele basisvoorwaarden wordt voldaan. Een ruim aquarium met zandbodem, voldoende schuilplaatsen en een groep van minimaal vijf exemplaren zijn belangrijk. Een gevarieerd dieet en regelmatige waterverversingen zorgen voor gezonde en gelukkige vissen. De vissen zijn vreedzaam en compatibel met andere kleine, vreedzame soorten.
Een opvallende eigenschap is de duidelijke zadelvormige vlekken op hun flanken. Het paaiproces is relatief eenvoudig te stimuleren, hoewel het verwijderen van de ouders na de ei-afzetting aanbevolen wordt om de eieren te beschermen. De opkweek van de jongen vereist wel wat aandacht voor de waterkwaliteit en regelmatige voeding met geschikt klein voedsel. Over het algemeen is Hoplisoma weitzmani een aantrekkelijke en relatief eenvoudig te houden vis, die een waardevolle aanvulling kan zijn op een gemeenschapsaquarium.
Video
Auteur
John de Lange
Copyright foto’s
Veel gestelde vragen / FAQ
Welke temperatuur en pH zijn ideaal voor Hoplisoma weitzmani
Hoplisoma weitzmani gedijen bij een temperatuur tussen de 22°C en 26°C en een pH tussen 6,0 en 8.0.
Hoe groot moet het aquarium zijn voor Hoplisoma weitzmani?
We raden een aquarium aan met een minimale lengte van 80 centimeter.
Wat is de levensduur van Hoplisoma weitzmani?
Hoplisoma weitzmani kan een leeftijd van 3 tot 5 jaar bereiken. Met hele goede verzorging soms wat ouder.
Welke bodem is geschikt voor Hoplisoma weitzmani
Je kunt het beste een bodem van afgerond zand gebruiken. Met hun baarddraden zoeken ze hierin naar voedsel.
