Benthochromis

Benthochromis

Benthochromis is een fascinerend geslacht van cichliden dat je kunt vinden in het diepere water van het Tanganyikameer in Afrika. Deze vissen staan bekend om hun voorkeur voor diepere gebieden en hun dieet dat voornamelijk uit plankton bestaat. Een bijzonder kenmerk is hun manier van voortplanten: ze zijn zogenaamde ‘muilbroeders’, waarbij één van de ouders de eieren en jonge visjes in de mond beschermt. Er zijn momenteel drie geldige soorten binnen dit geslacht beschreven. Ze zijn een interessante keuze voor de ervaren aquariaan die een stukje van het diepe Tanganyikameer in huis wil halen.

Naam en betekenis

Het geslacht Benthochromis is in 1986 beschreven door de Belgische ichtyoloog Max Poll. Hij publiceerde zijn bevindingen in het werk “Classification des Cichlidae du lac Tanganika. Tribus, genres et especes”.

De naam Benthochromis is samengesteld uit twee Griekse woorden:

• Benthos: Dit betekent ‘diep’ en verwijst naar de voorkeur van deze vissen voor diepere wateren.
• Chromis: Dit woord komt van ‘chroma’ wat ‘kleur’ betekent. Hoewel ‘Chromis’ eigenlijk een geslacht van rifbaarzen (pomacentriden) is, wordt het in de context van cichliden vaak gebruikt in de betekenis van ‘cichlide’.

De naam Benthochromis betekent dus eigenlijk ‘diepwatercichlide’, wat perfect past bij hun leefgebied.

Dit geslacht behoort tot de familie Cichlidae, oftewel de cichliden. De typesoort voor dit geslacht is Haplotaxodon tricoti, die oorspronkelijk in 1948 door Poll werd beschreven en later werd aangewezen als de typesoort voor Benthochromis.

Kenmerken

Vissen van het geslacht Benthochromis hebben een aantal specifieke kenmerken die hen onderscheiden. Ze hebben over het algemeen een wat slanker lichaam dan sommige andere cichliden. Een belangrijk verschil met het nauw verwante geslacht Haplotaxodon is dat Benthochromis-soorten meerdere rijen kegelvormige tanden in hun kaken hebben, terwijl Haplotaxodon er maar één heeft. Ook is hun mond minder sterk naar boven gericht en hebben ze ctenoïde schubben (schubben met kleine tandjes aan de achterkant), in tegenstelling tot de gladde cycloïde schubben van Haplotaxodon.

De Benthochromis tricoti, een van de beschreven soorten, kan een gemiddelde lengte van ongeveer 18 cm bereiken, met uitschieters tot 20 centimeter voor dominante mannetjes. Ze hebben een rechthoekige lichaamsvorm en kunnen ongeveer 8 jaar oud worden. Wanneer deze vissen gestrest zijn, kunnen er duidelijke zwarte strepen over hun hele lichaam verschijnen.

Herkomst

De vissen van het geslacht Benthochromis komen oorspronkelijk uit Afrika, en zijn specifiek te vinden in het Tanganyikameer. Dit is een van de grootste en diepste meren ter wereld, gelegen in Oost-Afrika.

Zoals de naam al doet vermoeden (‘Benthos’ betekent ‘diep’), leven deze cichliden in de diepere kustwateren van het Tanganyikameer. Ze zijn te vinden op matig grote tot grote dieptes, vaak tussen de 50 en 100 meter, maar ze kunnen ook op andere dieptes voorkomen. Benthochromis horii is bijvoorbeeld waargenomen op een diepte van 28-36 meter bij Kombe Point in Zambia, een land dat grenst aan het Tanganyikameer.

Het Tanganyikameer staat bekend om zijn unieke ecosysteem en de vele cichlidesoorten die nergens anders ter wereld voorkomen. Benthochromis is daar een mooi voorbeeld van.

Gedrag

Benthochromis-soorten zijn over het algemeen rustige cichliden die bekend staan om hun sociale gedrag. In het wild leven ze in grote scholen, soms wel van 30 tot 100 exemplaren, in het open water van het Tanganyikameer. Het is daarom aan te raden om ze ook in het aquarium in een groep van minimaal zes dieren te houden om hun natuurlijke en interessante gedrag te kunnen observeren. Een groepshouding is belangrijk voor hun welzijn; eenzame vissen kunnen snel gestrest raken en zijn dan vatbaarder voor ziektes.

Deze vissen zijn voornamelijk carnivoor en voeden zich in hun natuurlijke omgeving met plankton en kleine ongewervelden. Ze zijn voornamelijk ’s nachts actief zodra het donker wordt. Overdag kunnen ze zich meer teruggetrokken gedragen.

Hoewel ze over het algemeen vreedzaam zijn en weinig problemen veroorzaken in een gemeenschapsaquarium, kunnen mannetjes wel territoriaal gedrag vertonen ten opzichte van elkaar, vooral tijdens de paaitijd. Ze zijn niet erg territoriaal naar andere soorten toe.

Een interessant gedragskenmerk is dat Benthochromis gemakkelijk gestrest kunnen raken. Dit uit zich dan in het verschijnen van duidelijke zwarte strepen over hun hele lichaam.

Verzorgingseisen

Het houden van Benthochromis in een aquarium vraagt om specifieke aandacht, vooral vanwege hun grootte en sociale behoeften.

Aquariumgrootte: Omdat Benthochromis scholen vissen zijn en redelijk groot kunnen worden (mannetjes tot wel 20 centimeter), is een ruim aquarium belangrijk. Er wordt aangeraden om minimaal zes dieren te houden om hun natuurlijke gedrag te stimuleren. Dit betekent dat je een aquarium nodig hebt van minimaal 500 liter of meer.

Waterwaarden: Deze vissen komen uit het Tanganyikameer, dat bekend staat om zijn harde en alkalische water. De ideale waterwaarden voor Benthochromis zijn:

• Temperatuur: Tussen de 24 en 26 graden Celsius .
• pH-waarde: Tussen de 8.5 en 9.0.

Inrichting: Benthochromis leeft in het wild in het open water van het Tanganyikameer. Zorg daarom voor voldoende open zwemruimte in het aquarium. Hoewel ze niet per se veel schuilplaatsen nodig hebben, kunnen enkele rotsformaties of stenen de inrichting verrijken en eventueel dienen als afzetplek voor eieren.

Dieet: In hun natuurlijke omgeving eten Benthochromis voornamelijk plankton en kleine ongewervelden. In het aquarium kun je ze het beste vleesachtig voer aanbieden, zoals krill, mysis en artemia. Zorg voor een gevarieerd dieet om ze gezond te houden.

Sociale aspecten: Zoals eerder genoemd, zijn Benthochromis scholen vissen. Het is cruciaal om ze in een groep van minimaal zes exemplaren te houden. Dit vermindert stress en stelt je in staat om hun interessante sociale gedrag te observeren. Ze zijn over het algemeen rustig, maar kunnen lastig te combineren zijn met té drukke of agressieve soorten.

Compatibiliteit

Benthochromis-soorten zijn over het algemeen rustige cichliden, maar hun sociale gedrag en grootte vragen wel om zorgvuldige overweging bij het kiezen van medebewoners.

Groepshouding: Het is essentieel om Benthochromis in een groep te houden, bij voorkeur minimaal zes exemplaren, om hun natuurlijke gedrag te stimuleren en stress te verminderen. Ze zijn scholende vissen en voelen zich het meest op hun gemak in een grotere groep.

Geschikte medebewoners:

• Andere Tanganyikacichliden: Benthochromis kan goed samengehouden worden met andere rustige Tanganyikacichliden die vergelijkbare waterwaarden en dieetvoorkeuren hebben. Een voorbeeld van een succesvolle combinatie is met Altolamprologus compressiceps.
• Vissen uit open water: Omdat Benthochromis zelf in het open water leeft, kunnen ze goed samengaan met andere vissen die ook de open waterlagen van het aquarium benutten.
• Vissen die niet te druk of agressief zijn: Het is belangrijk om Benthochromis niet te combineren met te drukke of agressieve soorten, omdat dit stress kan veroorzaken bij deze relatief kalme vissen.

Minder geschikte medebewoners:

• Frontosa’s (Cyphotilapia frontosa/gibberosa): Hoewel Benthochromis soms met Frontosa’s wordt gehouden, kan dit problemen opleveren. Frontosa’s zijn vaak dominant en kunnen de Benthochromis beperken in hun gedrag, vooral tijdens de paaitijd wanneer Benthochromis-mannetjes territoriaal kunnen worden en een platte steen zoeken om eieren af te zetten, wat tot conflicten kan leiden met de Frontosa’s die vaak ook deze plekken bezetten. Sommige experts raden zelfs af om Benthochromis als bijvis bij Frontosa’s te houden, omdat dit de keuze van andere bijvissen enorm beperkt.
• Te kleine of kwetsbare vissen: Hoewel Benthochromis voornamelijk plankton eet, kunnen ze kleine vissen als prooi zien als deze in hun mond passen.

Over het algemeen is de onderlinge agressie binnen een groep Benthochromis laag, en nieuwe individuen kunnen zonder problemen aan een bestaande groep worden toegevoegd.

Geschikte aquaria

Het inrichten van een aquarium voor Benthochromis vraagt om een goede voorbereiding, omdat deze vissen specifieke behoeften hebben die passen bij hun natuurlijke leefomgeving in het Tanganyikameer.

Grootte van het aquarium: Zoals eerder genoemd, zijn Benthochromis scholende vissen die redelijk groot kunnen worden. Om een groep van minimaal zes exemplaren comfortabel te huisvesten en voldoende zwemruimte te bieden, is een aquarium van minimaal 500 liter aan te raden. Grotere aquaria zijn altijd beter, vooral als je van plan bent om ze met andere geschikte Tanganyikacichliden te combineren.

Waterwaarden: De waterwaarden in het aquarium moeten nauwkeurig de omstandigheden van het Tanganyikameer nabootsen. Dit betekent:

• Temperatuur: Houd de temperatuur stabiel tussen de 24 en 26 graden Celsius.
• pH-waarde: Het water moet alkalisch zijn, met een pH tussen de 8.5 en 9.0.

Inrichting: Benthochromis leeft in het wild in het open water van het Tanganyikameer. Dit betekent dat ze veel open zwemruimte nodig hebben in het midden en bovenste deel van het aquarium. Je kunt de inrichting aanvullen met:

• Zandbodem: Een fijne zandbodem is ideaal, omdat veel cichliden graag graven of zand filteren.
• Rotsformaties: Hoewel ze niet per se veel schuilplaatsen nodig hebben, kunnen enkele rotsformaties aan de achterkant of zijkanten van het aquarium dienen als visuele barrières of als mogelijke afzetplekken tijdens de paaitijd. Zorg ervoor dat de rotsen stabiel zijn en niet kunnen omvallen.
• Geen planten nodig: Omdat ze uit dieper water komen en voornamelijk planktoneters zijn, hebben ze geen specifieke behoefte aan veel aquariumplanten. Als je planten wilt toevoegen, kies dan voor soorten die goed gedijen in hard, alkalisch water en die stevig genoeg zijn om eventueel graafgedrag te weerstaan.

Een goed ingericht aquarium met de juiste waterwaarden en voldoende ruimte zal bijdragen aan het welzijn en het natuurlijke gedrag van je Benthochromis-groep.