Hyphessobrycon

Hyphessobrycon

Hyphessobrycon is een geslacht van kleine, kleurrijke zoetwatervissen uit Zuid-Amerika. Ze zijn populair in aquaria vanwege hun levendige kleuren, vreedzaam gedrag en het feit dat ze graag in groepen zwemmen. Veel bekende soorten, zoals de citroentetra en de vuurtetra, behoren tot dit geslacht. Hyphessobrycon-soorten zijn geschikt voor zowel beginnende als ervaren aquariumliefhebbers.

Naam en betekenis

Het geslacht Hyphessobrycon werd voor het eerst wetenschappelijk beschreven in 1882 door de Oostenrijkse ichtyoloog Franz Steindachner.

De naam “Hyphessobrycon” is opgebouwd uit twee delen, afkomstig uit het Grieks:

• “Hyphesson” betekent “iets kleiner” of “ondergeschikt”.
• “Brycon” is een verwijzing naar het geslacht Brycon, dat ook tot de familie van de karperzalmen behoort. Het woord “brycon” komt van het Griekse “bryko”, wat “bijten” of “knabbelen” betekent. Dit verwijst naar het eetgedrag van deze vissen.

De naam Hyphessobrycon betekent dus letterlijk “kleinere bijter” of “ondergeschikte knabbelaar”, waarmee wordt aangegeven dat deze vissen verwant zijn aan het geslacht Brycon, maar kleiner van formaat zijn.

Hyphessobrycon behoort tot de familie Acestrorhamphidae (Amerikaanse Tetra’s).

Kenmerken

Hyphessobrycon-soorten zijn kleine, kleurrijke zoetwatervissen die erg populair zijn bij aquariumliefhebbers. Ze hebben een aantal duidelijke kenmerken die ze zo geliefd maken:

De meeste soorten worden tussen de 3 en 6 centimeter lang, maar er zijn ook soorten die iets groter kunnen worden. Ze hebben een slank lichaam dat aan de zijkanten een beetje plat is. Hierdoor bewegen ze sierlijk en gemakkelijk door het water.

Wat echt opvalt aan Hyphessobrycon is hun prachtige kleurenpalet. Veel soorten hebben felle kleuren zoals rood, geel, oranje, blauw of groen. Deze kleuren worden vaak gecombineerd met zwarte vlekken, strepen of een glanzende lijn over hun lichaam. De vinnen zijn meestal doorzichtig, maar kunnen ook gekleurd zijn. Bij sommige soorten zijn de vinnen zelfs extra lang of hebben ze opvallende kleuren, zoals de puntige rugvin van de mannetjes Hyphessobrycon notidanos die bijna tot aan de vetvin reikt, of de opvallende zwarte en blauwe banden van de Hyphessobrycon cyanotaenia.

Je kunt vaak het verschil zien tussen mannetjes en vrouwtjes. Mannetjes zijn meestal iets slanker en laten vooral tijdens de paartijd nog intensere kleuren zien dan de vrouwtjes. Als je goed voor deze vissen zorgt in een aquarium, kunnen ze meestal 3 tot 5 jaar oud worden.

Door hun bescheiden formaat, mooie kleuren en vreedzame karakter passen Hyphessobrycon-soorten perfect in een gezelschapsaquarium.

Herkomst

De Hyphessobrycon-soorten komen oorspronkelijk uit de prachtige wateren van Midden- en Zuid-Amerika. Ze zijn daar wijdverspreid en je kunt ze in allerlei rivieren en beken vinden.

Vooral in het uitgestrekte Amazonegebied leven veel verschillende soorten. Hier is het water vaak zacht en een beetje zuur, precies zoals ze het graag hebben. Ook in het stroomgebied van de Orinoco-rivier, die door landen als Venezuela en Colombia stroomt, kom je diverse Hyphessobrycon tegen. Verder naar het zuiden van Zuid-Amerika, in de rivieren Paraná en Paraguay (in landen zoals Brazilië, Paraguay en Argentinië), zijn er ook veel soorten te vinden.

Deze vissen houden van langzaam stromende wateren, zoals kleine zijrivieren en beken. Ze zoeken graag beschutting tussen dichte begroeiing, drijvende planten, wortels en bladeren. In hun natuurlijke omgeving leven ze meestal in grote groepen, ook wel scholen genoemd, en vinden ze veiligheid tussen de planten en takken. Het water in deze gebieden is vaak helder, maar kan ook lichtbruin zijn door de humuszuren die vrijkomen uit bladeren en hout.

Gedrag

Hyphessobrycon-soorten staan bekend om hun vreedzame en sociale gedrag, wat ze uitstekende bewoners maakt voor een gezelschapsaquarium.

Deze vissen voelen zich het meest op hun gemak in een groep. Ze vormen in de natuur, en ook in het aquarium, scholen van soortgenoten. Het is daarom belangrijk om ze met minimaal zes tot acht exemplaren te houden. In zo’n school zijn ze minder schuw, voelen ze zich veiliger en komen hun prachtige kleuren veel beter tot hun recht. De iriserende lijnen op hun lichaam dienen waarschijnlijk als visuele signalen, die hen helpen om in grote scholen samen te blijven, vooral wanneer ze zich bedreigd voelen. Ze zwemmen meestal losjes samen, maar trekken dichter naar elkaar toe als ze gevaar voelen .

Over het algemeen zijn Hyphessobrycon-soorten vriendelijk en kunnen ze goed samenleven met andere rustige vissen van vergelijkbare grootte. Ze zijn actieve zwemmers en je zult ze vaak in de midden- en bovenste lagen van het aquarium zien. Ze zijn nieuwsgierig en altijd in beweging.

Hoewel ze geen territorium verdedigen, kunnen mannetjes soms korte, onschuldige stoeipartijen hebben, vooral wanneer ze indruk willen maken op de vrouwtjes tijdens de paartijd. Bij schrik of stress zoeken ze snel dekking tussen de planten of andere decoratie in het aquarium.

Door hun sociale aard en levendige gedrag zijn Hyphessobrycon-soorten een mooie en dynamische aanvulling in een gezelschapsaquarium.

Verzorgingseisen

Hyphessobrycon-soorten zijn over het algemeen makkelijk te verzorgen, maar om ze gezond, actief en mooi van kleur te houden, is het belangrijk om aan een paar basisbehoeften te voldoen.

Aquariumgrootte: Voor een kleine school van zes tot acht Hyphessobrycon is een aquarium van 60 centimeter met minimaal 80 liter meestal geschikt. Als je een grotere groep wilt houden, of meerdere soorten wilt combineren, is een groter aquarium altijd beter. Sommige specifieke soorten, zoals de Rode Fantoomzalm (Hyphessobrycon sweglesi), voelen zich prettigger in een aquarium vanaf 80 centimeter lengte, wat vaak neerkomt op meer dan 80 liter water.

Waterwaarden: Deze vissen komen uit Zuid-Amerika, waar het water vaak zacht en licht zuur is. Probeer dit in je aquarium na te bootsen:

• Temperatuur: Houd de temperatuur tussen de 22 en 27°C. Sommige soorten, zoals de Goudschouder Rosy Tetra (Hyphessobrycon paepkei), kunnen een iets breder bereik van 22 tot 28°C aan, en de Vuurtetra (Hyphessobrycon amandae) zelfs tot 29°C.
• pH-waarde: Een pH tussen 6,0 en 7,5 is ideaal, dus licht zuur tot neutraal water. Voor sommige soorten, zoals de Rode Fantoomzalm, kan de pH zelfs variëren van 4,5 tot 7,5, afhankelijk van hun natuurlijke herkomst.
• Hardheid: Zacht tot matig hard water, met een hardheid van 2 tot 12 dGH, is het beste. Voor de Rode Fantoomzalm is een hardheid van GH 1 tot 12 geschikt.

Filter en stroming: Een goed werkend filter is essentieel om het water schoon te houden. Zorg ook voor een lichte stroming in het water, dit bootst hun natuurlijke leefomgeving na.

Beplanting en inrichting: Hyphessobrycon-soorten voelen zich veilig en comfortabel in een dicht beplant aquarium. Veel planten, drijfplanten en schuilplaatsen (zoals hout of stenen) zijn belangrijk. Zorg er wel voor dat er ook voldoende open zwemruimte overblijft, vooral in het midden en de bovenste lagen van het aquarium. Een donkere bodem, bijvoorbeeld van zand of donker grind, kan de kleuren van de vissen extra mooi laten uitkomen. Het toevoegen van eiken- of beukenbladeren kan helpen om het water iets zuurder en bruiner te maken, wat hun natuurlijke biotoop nabootst.

Verlichting: Matige tot normale verlichting is meestal voldoende. Te fel licht kan deze vissen schuw maken, waardoor ze zich meer verstoppen.

Voeding: Hyphessobrycon zijn alleseters (omnivoren). Geef ze een gevarieerd dieet om ze gezond en kleurrijk te houden. Dit kan bestaan uit:

• Hoogwaardig droogvoer, zoals vlokkenvoer, micropellets of korrels.
• Diepvriesvoer, zoals artemia, daphnia (watervlooien) of muggenlarven. Zorg ervoor dat het voer in kleine stukjes wordt aangeboden, passend bij hun kleine bek.
• Levend voer, zoals fruitvliegjeslarven, microwormen, artemia of watervlooien, is een waardevolle aanvulling en stimuleert hun natuurlijke jachtinstinct.
• Zorg ook voor wat plantaardig materiaal, dit kan in het vlokvoer zitten of in de vorm van spirulina vlokken. Als ze niet genoeg groenvoer krijgen, kunnen ze aan zachte aquariumplanten knabbelen. Een stukje komkommer kan dit voorkomen, maar haal het na een uur weer uit het aquarium om watervervuiling te voorkomen.

Geef het voer in kleine porties, zodat het binnen enkele minuten wordt opgegeten. Overvoeding moet je vermijden, want dit kan de waterkwaliteit verslechteren.

Waterverversing: Ververs wekelijks 20-30% van het aquariumwater. Dit helpt om de waterkwaliteit stabiel en goed te houden.

Met deze aandachtspunten blijven je Hyphessobrycon-vissen gezond, actief en laten ze hun mooiste kleuren zien.

Voortplanting

Het kweken van Hyphessobrycon-soorten in het aquarium is goed mogelijk, vooral als je de omstandigheden uit hun natuurlijke leefomgeving zo goed mogelijk nabootst.

Eierleggers: Hyphessobrycon-vissen zijn eierleggers. Ze verspreiden hun eitjes meestal tussen fijnbladige planten, mossen of drijfplanten. De eitjes zijn vaak klein en doorzichtig.

Kweekaquarium: Voor de beste resultaten is het aan te raden om een apart kweekaquarium te gebruiken.

• Een aquarium van ongeveer 20 tot 40 liter is vaak voldoende. Voor de Rode Rio (Hyphessobrycon flammeus) is bijvoorbeeld een 75 liter aquarium met ongeveer ongeveer 45 liter osmosewater (R/O water) gebruikt.
• Zorg voor zacht, licht zuur water (bijvoorbeeld pH 6,0-6,5) en een temperatuur van 24-26°C. Voor de Rode Rio werkte een temperatuur van ongeveer 24,5°C goed. Voor de Colombiaanse Tetra (Hyphessobrycon columbianus) wordt een temperatuur van ongeveer 28°C en een pH van 6 als ideaal beschouwd voor de voortplanting.
• Gebruik een sponsfilter voor zachte filtering en veel fijnbladige planten of speciale afzetmopjes op de bodem. Dit geeft de vissen plekken om hun eitjes af te zetten en helpt voorkomen dat de ouders de eitjes opeten.
• Dim de verlichting in het kweekaquarium. Voor de Rode Rio werd de verlichting zelfs verplaatst en gekanteld om zo min mogelijk licht te geven.

Conditioneren van de ouderdieren: Voordat je de vissen in het kweekaquarium zet, is het belangrijk om ze goed te voeren. Geef de mannetjes en vrouwtjes een week lang veel levend of diepvriesvoer, zoals artemia, daphnia, gehakte regenwormen of fijngesneden garnalen. Dit brengt ze in topconditie en stimuleert de eiproductie bij de vrouwtjes. Het kan ook helpen om de mannetjes en vrouwtjes een tijdje apart te houden voordat je ze samenbrengt in het kweekaquarium.

Eiafzetting: Zodra de vrouwtjes vol met eitjes zitten, kun je de mannetjes toevoegen aan het kweekaquarium. De eiafzetting vindt meestal plaats in de vroege ochtend. De vrouwtjes zetten hun eitjes af, die direct door de mannetjes worden bevrucht.

Ouders verwijderen: Nadat de eitjes zijn afgezet, is het cruciaal om de ouderdieren uit het kweekaquarium te halen. Ze kunnen namelijk hun eigen eitjes of de pas uitgekomen jonge visjes opeten.

Opfok van de jongen:

• De eitjes komen na ongeveer 24 tot 36 uur uit. Bij de Rode Rio is de geschatte incubatietijd ongeveer drie dagen.
• Na het verwijderen van de ouders en het afzetten van de eitjes, is het een goed idee om het kweekaquarium donker te maken, bijvoorbeeld door de lichten uit te doen en er een deken overheen te leggen. Sommige jonge tetra’s zijn namelijk gevoelig voor licht.
• De jonge visjes, ook wel ‘wigglers’ genoemd, verschijnen vaak al binnen enkele uren na het verwijderen van de ouders.
• Na een paar dagen kunnen de jongen gevoerd worden met heel klein voer, zoals infusoriën, vloeibaar opfokvoer, microwormen of paramecium.
• Zodra ze iets groter zijn, kun je overstappen op artemia-naupliën (pas uitgekomen artemia) of baby pekelkreeftjes.
• Na enkele dagen kun je ook beginnen met het geleidelijk verversen van het water, bijvoorbeeld door de helft van het osmosewater te vervangen door verouderd leidingwater.

Met geduld en de juiste voorbereiding kun je dus zelf jonge Hyphessobrycon grootbrengen.

Compatibiliteit

Hyphessobrycon-soorten zijn door hun vreedzame en sociale karakter ideale gezelschapsvissen. Toch is het belangrijk om goed na te denken over welke medebewoners je kiest, zodat iedereen in het aquarium zich prettig voelt.

Met soortgenoten: Deze vissen voelen zich het meest op hun gemak in een groep. Ze zijn echte scholenvissen en het is aan te raden om ze met minimaal zes tot acht exemplaren te houden. In een school zijn ze minder schuw, voelen ze zich veiliger en laten ze hun natuurlijke gedrag en mooiste kleuren zien.

Met andere vissen: Over het algemeen zijn Hyphessobrycon-soorten vriendelijk en kunnen ze goed samenleven met andere rustige, niet-agressieve vissen van vergelijkbare grootte. Denk hierbij aan andere kleine tetrasoorten, kleine Corydoras-soorten (pantsermeervallen), Nannostomus (potloodvisjes), kleine goerami’s en dwergmeervallen. Het is altijd verstandig om vooraf goed onderzoek te doen naar de specifieke behoeften en het temperament van de vissen die je wilt combineren.

Vermijd grote of agressieve vissen: Het is belangrijk om grote roofvissen of agressieve soorten te vermijden. Deze kunnen Hyphessobrycon-vissen opjagen, stress bezorgen of zelfs als voedsel zien. Kies daarom altijd voor vreedzame medebewoners die niet te groot zijn.

Met garnalen en kleine ongewervelden: In een goed beplant aquarium kunnen Hyphessobrycon-soorten vaak samen met grotere garnalen leven. Echter, heel kleine garnalen of jonge garnalen kunnen soms als een lekker hapje worden gezien. Wees hier dus voorzichtig mee.

Met planten: Goed nieuws voor plantenliefhebbers: Hyphessobrycon-soorten laten aquariumplanten met rust. Ze zijn dus uitstekend geschikt voor dicht beplante aquaria, waar ze bovendien veel schuilplaatsen vinden.

Door hun vriendelijke aard zijn Hyphessobrycon-soorten een uitstekende keuze voor een gezelschapsaquarium met andere vreedzame vissen.

Geschikte aquaria

Hyphessobrycon-soorten zijn veelzijdige vissen die in verschillende soorten aquaria goed tot hun recht komen. Hun behoeften zijn relatief eenvoudig, waardoor ze een goede keuze zijn voor diverse opstellingen.

Gezelschapsaquarium: Ze zijn ideaal voor een gezelschapsaquarium, samen met andere kleine, vreedzame vissen. Door hun sociale gedrag en mooie kleuren zorgen ze voor veel leven en beweging in het aquarium. Ze zwemmen graag in scholen, wat een dynamisch effect geeft aan de inrichting.

Beplant aquarium: Een aquarium met veel planten, drijfplanten en schuilplaatsen bootst hun natuurlijke leefomgeving na en geeft ze een veilig gevoel. Drijfplanten worden bijvoorbeeld zeer gewaardeerd door de Citroentetra (Hyphessobrycon pulchripinnis) . Zorg er wel voor dat er voldoende open zwemruimte is in het midden en de bovenste lagen van het aquarium, aangezien ze actieve zwemmers zijn.

Biotoopaquarium: Voor liefhebbers is het leuk om een Zuid-Amerikaans biotoopaquarium te creëren. Dit betekent een inrichting die zo veel mogelijk lijkt op hun natuurlijke habitat. Denk aan zacht, licht zuur water, veel planten, wat hout en bladeren op de bodem. Een donkere bodem, bijvoorbeeld van zand of donker grind, kan de kleuren van de vissen extra mooi laten uitkomen.

Aquariumgrootte: Hoewel de meeste Hyphessobrycon-soorten klein blijven, is een aquarium van minimaal 80 liter doorgaans geschikt voor een kleine school. Echter, groter is altijd beter, zeker als je meerdere soorten wilt combineren of een grotere school wilt houden. Voor de Citroentetra wordt bijvoorbeeld een minimumlengte van 50 cm voor het aquarium aanbevolen, wat vaak neerkomt op een aquarium van 60 liter of meer. Kleinere soorten zoals de Vuurtetra (Hyphessobrycon amandae) kunnen al in aquaria vanaf 50 liter worden gehouden, maar ook hier geldt dat een grotere bak de voorkeur heeft voor een stabielere omgeving en meer zwemruimte.

Inrichting: Zorg voor een goede balans tussen dichte beplanting aan de randen en achterwand, en open zwemruimte in het midden en bovenin het aquarium. Dit geeft de vissen zowel veiligheid als de mogelijkheid om vrij te zwemmen.

Met deze inrichting voelen Hyphessobrycon-soorten zich op hun best en laten ze hun mooiste gedrag en kleuren zien.

Soorten in de database

Hieronder vind je de soorten binnen dit geslacht die we hebben opgenomen in onze database: