Als je het woord Piranha hoort, denk je hoogstwaarschijnlijk aan een cartoonachtige scene waarin bloeddorstige monsters door het water schieten en het water laten borrelen. En met slechts het kleinste druppeltje bloed, veranderen de piranha’s in desastreuze vreetmachines. Erger nog, de Piranha in je gedachten is waarschijnlijk niet alleen maar onderdeel van een grote school met zijn soortgenoten.
Misschien stel je ze zelfs voor als vissen met uitpuilende ogen, scheermesscherpe vinnen en opengesperde bekken. Een val in een met Piranha’s vergeven water lijdt je naar een zekere dood, waarschijnlijk tot op het bot afgekloven. Deze gedachten zijn zeker angstaanjagend.
Maar berusten deze opvattingen over Piranha’s eigenlijk wel op de waarheid? Zijn ze wel zo angstaanjagend zoals ze in de films worden afgeschilderd? Hoe kreeg deze vis zijn gemene karakter terwijl de meeste experts zeggen dat het schuwe dieren zijn? Hoe kan het dat we Piranha’s zo vrezen?
Het verhaal achter hun enge imago
Hoewel er enige waarheid schuilt in het populaire beeld van piranha’s, is het wel wat overdreven. In het westen begon hun griezelige reputatie met Theodore Roosevelt, de 26e president van de Verenigde Staten.
Tijdens een reis naar het regenwoud van de Amazone in 1913, maakte hij door de lokale bevolking kennis met de Piranha. Eerst ging het gerucht dat ze dankzij hun bloeddorst de eerste koe van elke kudde verslonden die de rivier overstaken. Later kwam men er pas achter dat het eigenlijk omnivoren zijn, ze eten van alles zaden van vruchten tot bladeren.
Blijkbaar wilden de lokale bevolking een mooie show opvoeren voor hun geëerde gast. Ze hebben daarom wat vissen gevangen gezet in een stuk van de rivier en ze daar hongerig achtergelaten tot aan het staatsbezoek. Toen Roosevelt in de stad arriveerde, zag hij hoe de hongerige Piranha’s agressief en wild werden toen er een hele koe de rivier ingegooid werd. Het dier werd al snel op dramatische wijze tot op het bot opgegeten.
Dit was het begin van hun beruchte reputatie in de Verenigde Staten. Theodore Roosevelt documenteerde wat hij had mogen aanschouwen. Zijn ervaringen werden bekend in zijn boek “Through the Brazilian Wilderness” dat uitkwam in 1914.
De angstaanjagende voorstelling van de Piranha gaat door
Maar wat betreft de anti-piranha propaganda is Roosevelts boek slecht het begin van de angst voor piranha’s. Deze specifieke vis is sindsdien te zien geweest in verschillende films en zelden met een flatterende rol. Een van de eerste van deze films was Piranha (1978). Een film met in de hoofdrol vleesetende piranha’s die zijn ontsnapt uit een onderzoekslaboratorium van de overheid.
Vervolgens kwam Piranha II, The spawning (1981), die een reeks mysterieuze piranha aanvallen bevat. Er is zelfs een beroemde James Bond film, ‘You only live twice’ (1967) waarin een stuk vlees wordt gevoerd aan een aquarium met Piranha’s die het eigendom zijn van de belangrijkste schurk uit de film. Later wordt een vrouw aan de Piranha’s gevoerd, zij komt niet meer levend uit het aquarium.
Maar de waarheid achter dit alles
Filmmakers moeten wel iets tegen piranha’s hebben om deze vissen af te schilderen als kwaadaardige dieren. Maar zijn deze zeer kwaadaardige Piranha’s echt zo gevaarlijk als ze worden neergezet?
Volgens Piranha-Info.com (red: originele website niet meer beschikbaar) verdienen Piranha’s deze angstaanjagende reputatie niet, omdat ze in het geheel niet agressief zijn. Positief bekeken zijn het fantastische huisdieren. De sleutel hiertoe ligt hem in het op tijd voeren. Pas als ze worden uitgehongerd, wordt het tijd om wat afstand te bewaren.
Blijkbaar zijn het niet de meest moeilijke vissen om in leven te houden. Als je ze wil houden is het natuurlijk wel belangrijk om wat te leren over de omstandigheden waarin je ze moet houden, de verschillen tussen de soorten en hun soort specifieke eigenschappen. Dit zorgt er voor dat je goed voor ze kunt zorgen. Belangrijk om te weten, piranha’s doen het beter in groepen. Ze kunnen onderling vechten of elkaar verwonden, maar alleen als er niet genoeg voer of zwemruimte voor ze is.
Piranha’s thuis
Hoewel Piranha’s in het wild nog steeds als gevaarlijke vissen worden gezien, zijn Piranha aanvallen zeldzaam. Aanvallen waarbij iemand dood gaat zijn zelfs zeldzamer. Ondertussen is het houden in gevangenschap een ander verhaal.
Door zorgvuldige selectie van de soort, grootte van het aquarium, regelmatige voeding en andere factoren, kan het agressie niveau van de Piranha redelijk onder controle worden gehouden. Je kunt zelfs advies vragen aan kwekers die Piranha’s verkopen. Kijk op deze website voor meer behulpzame tips. Met een beetje serieus onderzoek kun je er zeker van zijn dat Piranha’s een ideaal huisdier voor jou kunnen worden.
In de onderstaande video bewijst Jeremy Wade in de serie River Monsters dat het met de bloeddorstigheid van Piranha’s wel meevalt:
