De onderstaande tabel met horizontaal de pH en verticaal de KH met daarin de verschillende CO2 waarden die erbij horen zal vele aquarianen wel bekend voorkomen. Voor diegenen die willen weten hoe we aan die grafiek komen die kunnen dat op CO2, pH-KH-CO2 nog even nalezen.
Zoals goed is te zien is de hieronder staande tabel opgedeeld in vier gebieden:
- Het blauwe gebied met weinig CO2 in het water, minder dan 5 mg/liter
De CO2 gehaltes in dit blauwe gebied komen in de natuur vaak voor. De planten zullen nog redelijk kunnen groeien maar niet zo uitbundig als bij de hogere gehaltes. Het gemiddelde in de natuur voorkomende CO2 gehalte bedraagt ca. 3 mg/ltr. In aquaria zonder CO2 toediening komen waarden in dit gebied vaak voor. (En op zich is daar ook niks mis mee!) - Het gele gebied heeft redelijke hoeveelheden CO2 in het water, tussen de 5-15 mg/ltr.
Deze CO2 waarden komen in de natuur ook voor, alhoewel waarden boven de 10 mg/ltr al zelden voorkomen. Zeker in dit gebied boven de 5 mg/ltr zal er in onze aquaria al sprake kunnen zijn van een goede plantengroei. In sommige bakken zijn CO2 waarden in dit gele gebied zonder hulpmiddelen haalbaar. Andere bakken hebben extra CO2 dosering nodig om in dit gebied te geraken. - Het groene gebied geeft aan dat er grote hoeveelheden CO2 in het water aanwezig zijn, tussen de 15-25 mg/ltr.
In de natuur komen deze waarden zelden voor, echter de plantengroei zal bij deze waarden uitbundig zijn tenminste, als er ook voldoende andere voedingstoffen en licht voorhanden zijn. Echter bedenk wel!!…..door meet onnauwkeurigheden kan men bij CO2 waarden in dit gebied al snel te hoog zitten voor onze vissen…Het is voor de vissen dus beter in het veiliger gele gebied te zitten. Zonder extra CO2 toevoeging zullen waarden in dit groene gebied zelden uit zichzelf in een aquarium voorkomen. - Het rode gebied geeft aan dat er zeer veel CO2 in het water aanwezig is. Meer dan 25 mg/ltr.
Door de zeer grote hoeveelheid CO2 in het water kan de ademhaling van de vissen nadelig beinvloed worden en dit rode gebied moet dan ook vermeden worden!.
Als we dus de KH en de pH weten dan kunnen we dus uit deze tabel het CO2 gehalte in onze bak bepalen. Of we gebruiken de op deze site ook aanwezige CO2 calculator. De vraag die we ons dan kunnen stellen is…..
Wat is het optimale CO2 gehalte?
Het antwoord op die vraag kan kort zijn. Er is geen optimaal CO2 gehalte
Het optimale CO2 gehalte is namelijk sterk afhankelijk van wat voor soort bak je hebt cq wat je wijze van aquarium houden is. Even een paar voorbeelden:
- Een Malawi/Tanganyika aquarium. Hierbij wil je een hoge pH. Plantengroei is niet erg belangrijk en als er plantensoorten aanwezig zijn dan zijn die in staat te overleven bij zeer lage CO2 gehaltes. Door goed beluchten (luchtpomp, droogfilter, zoetwaterafschuimer e.d.) en veel waterstroming zal er rond de 1-5 mg/ltr CO2 aanwezig zijn wat in combinatie met een hoge KH de gewenste hoge pH’s van rond de 8 en hoger geeft.
- Een echte hollandse plantenbak. Het belangrijkste zijn hier toch de planten. Hier zal men voor optimale plantengroei de bovengrenzen van het CO2 gehalte opzoeken (15-25mg/ltr). Niet hoger in verband met het welzijn van de vissen. Zijn er geen vissen aanwezig (bv. plantenkweekbak) dan kunnen ook nog hogere waarden toegepast worden.
- Een biotoop aquarium. Hierbij zal men de watersamenstelling van het biotoop zo goed mogelijk willen nabootsen. En daar valt dus naast geleiding, pH, KH en GH ook het CO2 gehalte onder. Een biotoop van de Rio Negro zal dan een hoger CO2 gehalte hebben (5-15mg/ltr) dan een snelstromende aziatische beek (1-5 mg/ltr)
- Een standaard gezelschapsbak. Zelfs hiervoor is het moeilijk een richtwaarde te geven. De extremen van 1 mg/ltr en 25 mg/ltr zijn hierbij niet gewenst omdat de vissen uit alle werelddelen kunnen komen en vaak verschillende eisen stellen. Het is dan het beste een goede middenweg te zoeken en waarden rond de 5-15 mg/ltr aan te houden.
- Een natuurlijke bak. Met een natuurlijke bak bedoel ik een aquarium met waterwaarden zoals die in de tropen algemeen zijn en vaak voorkomen (lage pH, lage KH,GH) maar dan niet zo extreem als bij een biotoop aquarium. Eigenlijk een soort tussenvorm tussen gezelschapsbak en biotoop/speciaalbak dus waarbij de viskeus wat meer op elkaar is afgestemd dan bij een gezelschapsbak maar waarbij toch vissen uit verschillende werelddelen kunnen voorkomen. Geforceerde CO2 toediening is hierbij uit den boze en in de natuur gebruikelijke gehaltes van rond de 3-10 mg/ltr zijn dan netjes.
In het onderstaande overzicht staan wat maximum waarden die voor de tabel hierboven gehanteerd kunnen worden. Je ziet dat het door de onnauwkeurigheid van de druppeltesten beter is een wat lager maximum gehalte te hanteren.
CO2 toediening wel of niet?
Als men een keuze voor een bepaald type aquarium heeft gemaakt dan hoort daar een bepaald CO2 gehalte bij. De vraag rijst dan of dit gehalte in de bak haalbaar is op natuurlijke wijze of dat het geforceerd toegevoegd moet worden. Algemeen genomen is in een aquarium zonder CO2 hulpmiddelen een CO2 gehalte aanwezig tussen de 0,5-10 mg/ltr. Is een hogere waarde gewenst dan ontkom je bijna niet aan het geforceerd toevoegen van CO2. Op welke natuurlijke CO2 waarde een aquarium zich uiteindelijk instelt is per bak verschillend. Het onderstaande schema geeft een indruk van de verschillende factoren die van invloed zijn op het CO2 gehalte in het aquarium.
Zeer leerrijk artikel