Zebrasoma xanthurum
Zebrasoma xanthurum komt voor in de Rode Zee en de Perzische Golf. De soort is het meest talrijk aan de kant van de Sinai tot en met de kust van Somalië, Malediven, en in de mindere mate richting het kanaal van Suez. In tegenstelling tot veel andere soorten is Zebrasoma xanthurum een echte bewoner van het koraalrif. Het verlaat het koraalrif of rotsformaties zelden. Dieren afkomstig uit het Afrikaanse deel hebben vaak een iets bruinere tint. Als bewoner van de Rode Zee is de soort een iets hoger zoutgehalte gewend. Desondanks zijn de dieren goed houdbaar bij normale waterwaarden. Het is een soort die met 35 cm niet al te groot is en voor doktersvissen een gematigd druk karakter heeft. Dat neemt niet weg dat ook deze soort nog steeds een redelijke zwemruimte nodig. Houdt de soort dan ook niet in een klein aquarium.
Met zijn donkerblauwe kleurenkleed, met zwarte doortekening en de gele staart is dit misschien wel een van de mooiste doktersvissen. Het meest aantrekkelijke is echter het onderhoudende, speelse en ogenschijnlijke nieuwsgierige karakter van met name jongere dieren. Ze zijn vrij rustig en schuw, maar nieuwsgierig, actief met fourageren of het verkennen van de omgeving. Op een dag wordt ieder stukje van het aquarium opnieuw afgegraast. Zebrasoma xanthurum kan tot 16 jaar oud worden, er is zelfs een geval van 24 jaar bekend. Zoals veel doktervissen zijn nieuw geintroduceerde dieren vatbaar voor witte stip. Eenmaal gevestigd zijn ze meer robuust dan de meeste andere doktersvissen.
Gedrag
Zebrasoma xanthurum is een behendige zwemmer en voor een doktersvis gematigd druk. Ze maken een speelse, maar nooit onrustige indruk. Hun lichaamsvorm stelt hen in staat om behendig en elegant door en langs het rif te zwemmen.
Zebrasoma xanthurum is meestal vreedzaam, dan wel gematigd agressief. Toch lopen de ervaringen wat dit betreft sterk uiteen. Sommige exemplaren ontwikkelen zich zelfs tot tiran van het aquarium. Wellicht hangt dit af van de omstandigheden of heeft ieder dier een eigen karakter. De agressie richt zich met name tot andere doktervissen, vissen met een soortgelijke lichaamsvorm of voedselconcurrenten. Zoals met alle doktervissen is het het beste om deze soort daarom als laatste in het aquarium te plaatsen. Is de vis eenmaal gevestigd dan is het er grotere kans dat het zich agressief gedraagt naar nieuwe geintroduceerde bewoners. Met name jonge dieren zijn groepsdieren. Hoewel ze uitstekend alleen te houden zijn, lijkt een groepje het meest op de natuurlijke leefwijze. Introduceer de groep dan bij voorkeur in één keer in het aquarium. Het later bijzetten van soortgenoten leidt soms tot drama, omdat de rangorde dan met veel geweld op onnatuurlijke wijze blijft worden bevestigd. Het resultaat is dan sterk wegkwijnende en gestresste dieren.
Er zijn wisselende ervaringen met het combineren met andere doktersvissen. Vaak gaat het goed als de dieren op hetzelfde moment zijn geintroduceerd in het aquarium. Er zijn zowel slechte als ook goede ervaringen met later bijgeplaatste exemplaren.
Het aquarium
Schuilplaatsen en kieren en spleten om doorheen te zwemmen worden zeer gewaardeerd. Algen en wieren worden zeer snel weggegeten. Lagere dieren worden doorgaans met rust gelaten.
Voedsel
Het voedsel van Zebrasoma xanthurum is in de natuur voornamelijk plantaardig van aard. Anders dan veel andere doktersvissen zijn algen echter minder noodzakelijk voor een goede gezondheid. In het aquarium doen ze het goed op een mix van een plantaardig en dierlijk menu. Een goed menu lijkt te bestaan uit een mis van Mysis, mosselvlees, spirulina, sla, algen aangevuld met droogvoer.
Auteur
P. de Pijper
Copyright foto’s
zsispeo – CC BY-NC-SA 2.0
John de Lange
