Tyrannochromis nigriventer
De Tyrannochromis nigriventer is in 1989 officieel beschreven door Eccles. Al eerder is de soort foutief benoemd als Haplochromis polyodon en Haplochromis macrostoma. De naam Tyrannochromis is op te breken in twee delen Latijn: Tyran betekent Tiran en Chromis betekent vis. Nigriventer betekent Zwarte Buik.
Beschrijving
Met een lengte van maximaal zo’n 35 centimeter is de Tyrannochromis nigriventer een van de grotere rovers uit het Malawi meer, vandaar ook de naam Tiran. De vrouwen blijven overigens een stuk kleiner en worden maximaal zo’n 26 centimeter.
De vrouwen en jonge mannen die nog niet volledig gekleurd zijn hebben een zilver/bruine kleur. Op hun flank hebben ze halverwege een horizontale streep, evenwijdig daaraan hebben ze een tweede iets minder duidelijke hoop op de flank net onder de rug. De verticale strepen zijn afhankelijk van de gemoedstoestand duidelijker of vager zichtbaar. Bij de vissen uit het Noorden van het Malawi meer zijn de verticale strepen duidelijker zichtbaar dan bij die uit het zuiden van het meer.
De mannen worden blauw zodra ze volwassen gaan worden. De schubben op de flank zijn afgezet met een rood randje wat ook weer terugkomt in de anaalvin, een randje in de rugvin en op de staartvin. Door het meer heen zijn een aantal kleurvarianten bekend.
Het gedrag van de Tyrannochromis nigriventer is redelijk agressief, het is dan ook een jager die alleen samen te houden is met andere grote Malawi cichliden die ook een sterk karakter hebben. Zeker in het paarseizoen verdedigen ze hun paaiplaats zeer fel. Buiten de periodes dat hij wil paaien is het een redelijk rustige soort. In het aquarium wordt doorgaans een harem gehouden, dus één man met twee of meer vrouwen. In het wild zwemmen ze buiten de broedperiode om eigenlijk altijd alleen.
De Tyrannochromis nigriventer lijkt zeer veel op de Tyrannochromis macrostoma. Het verschil tussen beiden is met wat moeite te zien aan de verdikking op de kop tussen de ogen en de lip. Bij de Tyrannochromis nigriventer zit deze verdikking meer in het midden en bij de Tyrannochromis macrostoma meer naar de ogen toe. Ook de leefomgeving van deze soorten kent een verschil.
Het verschil tussen de man en de vrouw is vanaf halfwas goed te zien. De mannen beginnen dan al iets te kleuren. De volledige kleuren komen meestal pas als ze helemaal volgroeid zijn.
Biotoop
De Tyrannochromis nigriventer komt voor in het gehele Malawi meer. Ze bewonen daar de rotszones van de kusten, met name de sedimentvrije gedeeltes, dit in tegenstelling tot de Tyrannochromis macrostoma die de sedimentrijke rotszones bewoont. Ze bewonen de rotsachtige gedeeltes op een diepte van zo’n 10 tot 30 meter.
Dieet
De Tyrannochromis nigriventer is een echte carnivoor. In het wild zwemt hij heel langzaam om rotsen heen totdat hij zijn favoriete maaltje tegenkomt, een volwassen Mbuna. Zodra een Mbuna nietsvermoedend om de rots heen komt zwemmen slaat hij met zijn grote muil razendsnel toe en hapt de Mbuna naar binnen.
In het aquarium kun je de Tyrannochromis nigriventer voeren met wat groter vleesachtig voer zoals garnalen, mosselen, kleine visjes, krill, mysis, spiering, sprot etc. Ook granulaat en vlokvoer wordt gewoon gegeten.
Het Aquarium
Het zal je niet verbazen dat deze grote rover ook een flink aquarium nodig heeft. We raden aan om ze te houden in aquaria van meer dan 1.000 liter water en een lengte van minimaal 250 centimeter, maar liever nog meer. Voor de Tyrannochromis nigriventer is geen grote zandbodem nodig, hooguit een stuk waar hij kan paren.
De rest van het aquarium kun je inrichten met rotsen. Zorg voor een paar grote omhoogstekende rotsen waar hij omheen kan zwemmen en zijn prooi langzaam kan besluipen. Er zijn tegenwoordig ook hele mooie kunststof rotsen te koop die vrijwel niets wegen. Je kunt hiermee gemakkelijk de hoogte in zonder dat je het gevaar loopt dat er een zware rots omvalt. Maak tussen de rotsen ook een aantal kieren, holen en spleten die groot genoeg zijn voor de vrouwen zodat ze even aan de aandacht van de man kunnen ontsnappen.
Zoals gebruikelijk bij Malawi kun je de temperatuur houden tussen een 22 en 26 graden, de pH tussen de 7,5 en 8,5 en GH tussen de 12 en 16. Het zijn echter niet de moeilijkste vissen qua waterwaardes. Zorg in ieder geval voor regelmatige waterwissels in verband met het voer en de belasting die hierdoor op het water ontstaat.
De Kweek van de Tyrannochromis nigriventer
Net als veel andere Malawi cichliden is de Tyrannochromis nigriventer een muilbroeder. Een man bouwt een kraternest in het zand tegen een rots aan. Dit kraternest kan een diameter van wel een meter bereiken. Dit kraternest wordt door de man zeer fel verdedigd tegen indringers. Let dus op in het aquarium dat je voldoende ruimte overhoudt, de man claimt een heel groot deel van het aquarium als hij wil gaan paren.
Zodra de vrouw er klaar voor is laat ze zich door de man naar het midden van de krater leiden. Al om elkaar heen draaiend legt de vrouw haar eieren die ze direct in haar muil opneemt. De man draait met haar mee en bevrucht de eieren. De eieren komen na een paar dagen in haar muil uit. Pas drie weken na het paren laat de vrouw de jongen los tussen de rotsen. Ze zoeken hier zelf naar voedsel. Bij dreigend gevaar neemt de vrouw de jongen weer terug in haar muil. Na vijf tot zes weken na het paren eindigt de broedzorg en moeten de jongen geheel voor zichzelf zorgen, ze zijn dan zo’n 3,5 centimeter lang. Een nest kan tot ongeveer 80 jongen bevatten.
Video
Auteur
John de Lange
Copyright foto’s
Bronnen
Barschkeller.de
Fishbase.org
Malawifreaks.nl (original website no longer online)
Malawi-Guru.de
nvcweb.nl
wimmels.com