Thor amboinensis – Sexy Garnaal
Thor amboinensis werd voor het eerst beschreven door Johannes Govertus de Man in 1888. De garnalen behoren tot de familie Thoridae, die recentelijk is herzien en erkend. De geslachtsnaam Thor is afgeleid van de Noorse god van de donder, terwijl de soortnaam amboinensis verwijst naar Ambon, een eiland in de Molukken, Indonesië, waar de soort oorspronkelijk werd gevonden. In het Engels worden ze ook wel Sexy Shrimp genoemd, vertaald is dat Sexy Garnaal.
Beschrijving
Algemene beschrijving: Thor amboinensis is een kleine garnaal die tot ongeveer twee centimeter lang wordt. De garnaal heeft een olijfbruine kleur met symmetrisch geplaatste witte vlekken, omrand met dunne blauwe lijnen. Het lichaam is karakteristiek gebogen, waarbij de staartvin boven het hoofd wordt gedragen.
Verschillen tussen mannen en vrouwen: Mannetjes en vrouwtjes van Thor amboinensis vertonen geen duidelijke fysieke verschillen, maar mannetjes kunnen later in hun leven veranderen in vrouwtjes, een proces dat bekend staat als protandrische hermafroditisme. Gedragsverschillen tussen de seksen zijn niet specifiek gedocumenteerd.
Gedrag en temperament: Thor amboinensis is een vreedzame garnaal die vaak in groepen leeft binnen de tentakels van zeeanemonen. Ze zijn sociaal en worden vaak in paren of kleine groepen gehouden in aquaria. Ze zijn niet agressief en vertonen een karakteristiek gedrag waarbij ze hun staart omhoog buigen en trillen.
Levensverwachting: In het wild kunnen deze garnalen enkele jaren oud worden, terwijl ze in een goed onderhouden aquarium tot twee jaar kunnen leven.
Symbiose met anemonen: Thor amboinensis leeft in symbiose met verschillende soorten zeeanemonen, zoals:
- Actinodendron arboreum
- Antheopsis papillosa
- Bartholomea annulata
- Condylactis gigantea
- Cryptodendrum adhaesivum
- Laviactis lucida
- Lebrunia danae
- Lebrunia neglecta
- Stichodactyla haddoni
- Stichodactyla helianthus
- Stichodactyla tapetum
- Telmatactis cricoides
Protandrische hermafroditisme is een fascinerend fenomeen dat voorkomt bij de garnaal Thor amboinensis, ook wel bekend als de sexy garnaal. Dit betekent dat individuen van deze soort eerst als mannetje rijpen en later in hun leven veranderen in vrouwtjes. Hier is een gedetailleerde uitleg over dit proces:
Wat is Protandrische Hermafroditisme?
Protandrische hermafroditisme is een vorm van sequentiële hermafroditisme waarbij een organisme zijn leven begint als mannetje en later in zijn leven verandert in een vrouwtje. Dit proces wordt vaak gereguleerd door interne en externe factoren zoals leeftijd, grootte, sociale structuur en omgevingsomstandigheden.
Hoe Werkt het bij Thor amboinensis?
Bij Thor amboinensis begint elk individu zijn leven als mannetje. Naarmate de garnalen ouder en groter worden, ondergaan sommige mannetjes een geslachtsverandering en worden ze vrouwtjes. Dit proces wordt vaak waargenomen in sociale groepen waar de grootste en meest dominante individuen de vrouwtjes worden.
Biologische Mechanismen
De biologische mechanismen achter protandrische hermafroditisme bij Thor amboinensis omvatten hormonale veranderingen die de ontwikkeling van de geslachtsorganen beïnvloeden. Mannetjes hebben gonoporen op hun vijfde pereopoden en produceren sperma, terwijl vrouwtjes gonoporen op hun derde pereopoden hebben en eieren produceren.
Voordelen van Protandrische Hermafroditisme
- Optimalisatie van Reproductieve Succes: Door eerst als mannetje te rijpen, kunnen kleinere individuen zich voortplanten zonder de energie en middelen te investeren die nodig zijn om eieren te produceren. Naarmate ze groter worden en meer middelen hebben, kunnen ze veranderen in vrouwtjes en eieren produceren, wat meer energie-intensief is.
- Flexibiliteit in Sociale Structuren: In sociale groepen kan de geslachtsverandering helpen om de balans tussen mannetjes en vrouwtjes te behouden, wat essentieel is voor een succesvolle voortplanting. Dit zorgt ervoor dat er altijd voldoende vrouwtjes zijn om eieren te leggen, terwijl de mannetjes kunnen blijven paren.
Observaties in het Aquarium
In aquaria wordt vaak waargenomen dat de grootste en meest dominante garnalen in een groep vrouwtjes worden. Dit kan worden beïnvloed door de beschikbaarheid van voedsel, de grootte van het aquarium en de sociale interacties tussen de garnalen.
Protandrische hermafroditisme bij Thor amboinensis is een adaptieve strategie die helpt om het reproductieve succes te maximaliseren en de sociale structuur van de groep te optimaliseren. Dit fenomeen maakt deze garnalen niet alleen fascinerend om te bestuderen, maar ook een interessante toevoeging aan elk rifaquarium.
Biotoop
Geografische verspreiding: Thor amboinensis heeft een zeer grote verspreiding en wordt gevonden in de Rode Zee, de Indische Oceaan, de Stille Oceaan, de Caribische Zee, de Golf van Mexico, Madeira en de Canarische Eilanden.
Natuurlijk habitat: Deze garnalen leven voornamelijk in ondiepe koraalriffen en lagunes, waar ze bescherming vinden tussen de tentakels van zeeanemonen. De bodem van hun habitat bestaat meestal uit zand en koraalpuin.
Natuurlijke vijanden: Specifieke natuurlijke vijanden zijn niet gedocumenteerd, maar het is aannemelijk dat grotere roofvissen en andere mariene roofdieren een bedreiging vormen.
Dieet
Dieet in het wild: Thor amboinensis is carnivoor en voedt zich met plankton en andere kleine kreeftachtigen zoals pekelkreeftjes en mysiden. Ze eten ook het slijm van hun gastheeranemoon en de daarin gevangen planktondeeltjes.
Dieet in het aquarium: In het aquarium kunnen ze worden gevoerd met kleine stukjes vleesachtig voedsel, zoals artemia en mysis garnalen. Ze zijn reefsafe en eten geen koraal of poliepen.
Het Aquarium
Aquariumgrootte: Een nano-aquarium van minimaal 20 liter is geschikt voor een paar Thor amboinensis. Voor meerdere paren is een groter aquarium van minimaal 40 liter aan te raden.
Inrichting van het aquarium: Het aquarium moet worden ingericht met koraal en rotsen om schuilplaatsen te bieden. Een zandbodem is het meest geschikt.
Waterwaarden: De ideale waterwaarden zijn een calciumgehalte van 380-430 ppm, een pH van 8.1-8.2, een soortelijk gewicht van 1.024-1.026, en een temperatuur van 22-27°C.
Introductie in het aquarium: Het is het beste om Thor amboinensis te introduceren in een goed gerijpt aquarium waar algen en micro-organismen aanwezig zijn.
Compatibiliteit: Thor amboinensis kan goed samenleven met andere vreedzame rifbewoners zoals clownvissen, gobies, en kleine lipvissen. Grote roofvissen zoals trekkervissen, grotere lipvissen, koraalklimmers en keizervissen zijn ongeschikt als medebewoners.
Kweek Aquarium en Conditioneren
Kweek in een gewoon aquarium: Thor amboinensis kan in een gewoon aquarium worden gekweekt, maar een speciaal kweekaquarium van ongeveer 40 liter met een constante temperatuur van 26.5°C en een saliniteit van 1025 wordt aanbevolen.
Conditioneren: De garnalen kunnen worden geconditioneerd met een dieet van artemia en mysis garnalen. Het is niet noodzakelijk om de mannetjes en vrouwtjes tijdelijk te scheiden.
Het afzetten
Kleuren en hofmaken: Tijdens het afzetten worden de kleuren van de garnalen intenser. Het hofmakingsritueel omvat het trillen van de staart en het paren vindt meestal ’s avonds plaats. De eieren worden door het vrouwtje onder haar abdomen gedragen totdat ze uitkomen.
Opgroeien van de jongen
Uitkomen van de eieren: De eieren komen na ongeveer 28 dagen uit. De larven beginnen vrij te zwemmen kort na het uitkomen en er is geen ouderlijke zorg na het uitkomen. Het eerste voer voor de jonge garnalen bestaat uit artemia nauplii en andere kleine planktonische organismen.
Bijzonderheden
Bijzonderheden: Thor amboinensis is een protandrische hermafrodiet, wat betekent dat ze eerst als mannetje rijpen en later in hun leven veranderen in vrouwtjes. Ze hebben een karakteristiek gedrag waarbij ze hun staart omhoog buigen en trillen, wat hen de bijnaam “sexy garnaal” heeft opgeleverd.
Conclusie
Thor amboinensis is een relatief gemakkelijke garnaal om te houden, geschikt voor zowel beginners als gevorderde aquarianen. Ze zijn vreedzaam, sociaal en kunnen goed samenleven met andere vreedzame rifbewoners. Hun unieke gedrag en symbiotische relatie met anemonen maken hen een interessante toevoeging aan elk rifaquarium.
Video
Auteur
John de Lange
Copyright foto’s
John de Lange
