Tetraodon miurus – Congo Kogelvis
Tetraodon miurus is een Afrikaanse zoetwaterkogelvis uit het geslacht Tetraodon. Ze worden ook vaak Congo Puffer of Potato Puffer genoemd. De rode variant, welke vrij zeldzaam is, wordt Red Congo of Red Potato genoemd.
De wetenschappelijkd naam werd voor het eerst geldig gepubliceerd in 1902 door de Belgische zoöloog en ichtyoloog George Albert Boulanger. De soortnaam miurus betekent ‘met kleine staart’.

Beschrijving
Deze kogelvis bestaat in een grote variëteit aan kleuren. Dit kan gaan van rood, oranje, bruin, zwart, grijs en gemarmerd. De buik is veelal wit of een lichtere tint van de basiskleur. Een onregelmatig stippenpatroon kan voorkomen, echter zien we dit bijna nooit.

Tetraodon miurus heeft ook allesbehalve een ‘normale’ vorm of uiterlijk. De naam ‘Potato’ is unaniem ter sprake gekomen. We kunnen er niet naast kijken dat hij nu eenmaal wat weg heeft van een aardappel.
Een opmerkelijke anatomische aanpassing van deze soort is dat hun bek naar boven gericht staat. Deze staat zodanig dat ze hun prooien makkelijk kunnen pakken zonder veel moeite.
Herkomst
De Congo Kogelvis is een kogelvis van gemiddelde grootte afkomstig uit Afrika. Ze groeien uit tot een volwassen formaat van 15 centimeter.
Ze leven in grote delen van het Congo Basin en zijn zijrivieren. Meer specifiek zal men deze soort vinden in de Kinsuka Rapids, het lagere deel van het Congo Basin, op tot het hogere Congo Basin in Lualaba. Ze worden dus zowel gevonden in grote meren als in snelstromende wateren.

Habitat
Het natuurlijke leefgebied bestaat uit helder water, snelstromend water met hoge zuurstofgehalten. Tetraodon miurus is een grondvis/bodemvis die zich ingraaft in de zandbodem of tussen vegetatie en stenen gaat ‘lurken’. Dit betekent dat ze letterlijk wachten totdat er een prooi voorbij hun neus komt en dan vanuit stilstaande/ingegraven positie toehappen en deze verorbert.
Karakter/speciale eigenschappen
De Miurus is een echte ambush predator. Dit is een kleinste en meest aparte groep onder de kogelvissen.
Ambush predators, lurkers genaamd, zijn loerende jagers. Ze zitten of liggen zoals eerder vermeld letterlijk te wachten tot er een prooi voorbij hun neus komt om dan uit het niets toe te happen.
In tegenstelling tot andere kogelvissen ontbreekt bij hen de snelheid om achter prooien aan te zwemmen.
Ingegraven in zand met enkel hun ogen zichtbaar, bewegend naar alle kanten. Kogelvissen kunnen hun beide ogen afzonderlijk bewegen en hebben dus een enorm breed en goed zicht.
Duidelijk mag zijn dat ambush predators inactieve vissen zijn. Ze zullen het grootste deel van de tijd stil liggen, al dan niet in de bodem. Er zijn echter uitzonderingen waarbij de Miurus actiever gedrag vertoont en graag een rondje in de bak zwemt.
De kogelvissen die in de ambush predator groep vallen zijn de enige kogelvissen die vis mogen eten. Andere zoetwaterkogelvissen die niet tot deze groep behoren zoals de open water hunters en de stealth predators, zijn niet in staat om dit te verteren en zullen heel snel problemen krijgen met de lever.

De loerende jagers zijn zéér agressieve vissen. Zowel naar soortgenoten als andere vissen. Hij valt alles aan wat in zijn gezichtsveld komt. Alles wordt al voedsel aanzien.
De Miurus is heer en meester in camoufleren. Hun vermogen om zich aan te passen aan de omgeving is vele malen groter dan bij andere kogelvissen. Hij is zowaar een kameleon. Veelal nemen ze groene en bruine tonen aan zodat ze niet opvallen in het substraat, tussen stenen of hout. Toch kunnen ze verder gaan dan het aannemen van natuurlijke kleuren. Zo kunnen ze plots oranje of rood worden als de situatie dat vraagt.

Ze camoufleren zich niet alleen. Ze verkleuren ook heel snel naargelang hun gemoedstoestand. Wanneer ze zich niet veilig voelen of niet fijn, om welke reden dan ook, dan kleuren ze donker naar grijs/bruin of zelfs zwart. Het is helemaal niet raar als je ziet dat je Miurus plots van kleur verandert. Naarmate je je Miurus leert kennen weet je welke kleuren welke betekenis hebben. Niet direct schrikken dus.
Het Aquarium
Het aquarium moet een zandbodem hebben. Dit is essentieel. Filterzand 0,4-0,8 mm korrel is perfect substraat. Grind of stenen met scherpe randen is een echte no-go. De dikte van de laag moet zodanig zijn dat hij zich volledig in kan graven tot enkel zijn ogen nog zichtbaar zijn. Vaak betekent dit een iets dikkere laag aan de voorzijde van het aquarium dan we gewend zijn. Voor een volwassen Miurus mag je zeker 8 centimeter rekenen.
Verder moeten er schuilplaatsen gecreëerd worden d.m.v. hout bedekt met planten. Epifyten zoals Anubias, Javavaren, Bolbitis zijn zeer geschikt. Dit in combinatie met voldoende open ruimte waar hij zich ten allen tijde kan ingraven.
Planten in de bodem zijn niet aan te raden daar hij alles loswoelt of de wortels zodanig beschadigt dat hij alsnog als verloren beschouwt dan worden.
Grootte aquarium en waterwaarden
Gezien het gedrag van deze kogelvis is de hoogte van het aquarium van minder groot belang. Toch mag deze niet minder dan 30 cm bedragen. Voor 1 exemplaar kijken we naar een minimale maat van 80x40x30, waarbij 80x40x40 een standaardmaat is wat overeenkomt met ca. 100 liter bruto. Groter is altijd goed.
Een groter aquarium leidt niet tot de mogelijkheid om een extra exemplaar toe te voegen. Deze kogelvis moet solitair gehouden worden.
Waterwaarden
– Ph 6,5 – 7,5
– Temp 25 – 26,5 graden (gemiddeld beter bij wat warmer , 26 mag zeker wel)
– No2 0
– NH3/4 0
– NO3 < 15 ppm
– GH 4 – 15
Medebewoners
Door het typische karakter van de vis zijn medebewoners totaal niet mogelijk. Noch soortgenoten, noch andere vissen. Hij valt alles aan en ziet alles als voer.
Geslachtsonderscheid
Tot op heden is er nog geen onderscheid van het geslacht met het blote oog te zien.
Dieet
Een gevarieerd en uitgebalanceerd dieet is zeer belangrijk om hem van alle benodigde voedingsmiddelen te voorzien.
Tetraodon miurus is een visetende kogelvis. Dit wil echter niet zeggen dat je hem elke dag vis moet geven. Hij eet ook garnalen, kleine kreeftjes (zoetwater), wormen en insecten.
Geadviseerde voeding
- Vis vrij van thiaminase
- Dendrobena
- Kakkerlakken
- Krekels, sprinkhanen,
- (Diepvries) garnaal
- Kreeftjes
In de vrije natuur vindt de Miurus een hele reeks aan voer. Daarom moeten wij hier erg op inspelen voor de gezondheid van de vis optimalle te houden.
Vis voeren die thiaminase vrij zijn zijn meestal grotere soorten zoals Tilapia en Amerikaanse meerforel. Deze koop je en moet je veelal zelf fileren. Deze kan per portie in de vriezer en kan je op elk gewenst moment laten ontdooien.
Wormen, wat ze in het wild heel veel eten kan je bij elke lfs bestellen. Ook hengelsportwinkels hebben dit op voorraad.
Geef je Miurus geen mossel, kokkel, oester of andere schaaldieren!
De tanden van de Miurus zijn niet heel gevoelig voor overgroei. Het gebeurt zelden dat deze getrimd moeten worden bij een correct dieet.
De Miurus staat er om bekend een hele kieskeurige eter te zijn! Jij moet hem als het ware echt leren om nieuwe voeding te accepteren. Dit gaat niet zonder slag of stoot! Indien hij iets niet accepteert dan probeer je het later nog een keer. Dit kan dagen duren, zelfs weken. Geef hem in tussentijd niets te eten. Een kogelvis zal zich niet laten uithongeren. De aanhouder wint!
Voedsel ratio:
– 40% vis/garnaal
– 60% insecten
Filtering
Omdat kogelvissen zeer gevoelig zijn voor slechte waterkwaliteit is een hoge biologische en mechanische filtering noodzakelijk. Minimaal moet een filter 3x het volume van de bak per uur kunnen filteren. Meer is altijd beter.
Een vast en consequent verversbeleid is belangrijk om je nitraatwaarden onder controle te houden. Deze mag niet boven de 15 ppm komen.
Door zijn rommelige manier van eten is het aan te raden de waarden regelmatig te controleren.

Hoe oud kan de Congo Kogelvis worden?
Onder ‘ideale omstandigheden’ kan Tetraodon miurus een leeftijd van 10 jaar bereiken. Echter is de verwachte levensduur nog niet wetenschappelijk vastgelegd. Het zou hoger dan 10 jaar kunnen zijn. In de hobby is de oudste Miurus geschat op 10 jaar en 2 maanden in het bezit. De actuele leeftijd is dan nog iets hoger.
Video
Auteur
Wendy Geers – Voor vragen over Kogelvissen: Facebook Kogelvissen zoet brak zout
Copyright foto’s