De Discus, onmogelijk om te houden?
Het begin – een aquarium uitzoeken
Vooraleer je Discussen gaat houden, is een aquarium natuurlijk een must. Er is al veel gezegd en geschreven over een minimaal vereiste grootte. Uit ervaring heb ik zelf ondervonden dat een aquarium van 120 cm breed veel te weinig is. Een minimum vereiste is echt wel 150 cm breed en zeker 50 cm waterhoogte. Waarom? Omdat een Discus nu eenmaal 20 cm groot kan worden.
De aankoop van zo’n aquarium lijkt op het eerste zicht veel, maar als je Discussen wilt houden, is dit een eenmalige en lichte kostprijs ten opzichte van het budget dat u nog gaat spenderen. Vindt u dit al te duur, dan richt je beter je aandacht op een andere vis. Niet alleen de aankoop van een Discus heeft zijn prijs, ook zijn verzorging.
De minimale grootte is dus 150 x 50 x 50 cm. Dit komt overeen met 375 liter water. Dit is echter niet de volledige waterhoeveelheid die je aquarium bevat. Je verliest een stuk door je grond, hout en planten. In dit aquarium kun je 5 tot 8 discussen huisvesten, omdat we per discus 50 liter tellen, andere vissen die je erbij wilt tellen ook mee. (Het waterpeil moet 50 cm hoog zijn, dus je aquarium heeft best een hoogte van 60 cm). Hou hiermee rekening.
Waterkwaliteit: waar op letten?
De hoeveelheid aan water is het gemakkelijkste deel. Hoe gaan we dan het water geschikt maken voor een Discus? Een Discus leeft in Zuid-Amerika, een heel stuk warmer dan ons klimaat. Voor hele jonge discussen die nog veel moeten groeien heb je water aan een temperatuur van ca. 30 graden Celsius nodig. Het is dan ook aangeraden om een constante temperatuur rond de 30 graden aan te houden.
Daarnaast is het belangrijk om de zuurtegraad (pH) in de gaten te houden, alsook de carbonaat-hardheid (KH) en de totale hardheid van je water (GH).
Voor wildvang discussen hou je een pH tussen de 6,5 en 6,8 aan. Voor nakweek discussen mag het water wat basischer zijn, tot een pH-waarde van 7,5.
Is je pH te hoog (je water te basisch)? Zo kun je hem verlagen:
– pH minus toevoegen, dit is echter zeer omslachtig, natuurlijke oplossing is aan te raden.
– Filteren over turf
GH geeft de totale hardheid van je water aan. De ideale waarde voor een Discus ligt tussen 3 en 12.
De betekenis van deze waarden:
0 – 4 zeer zacht water
4 – 8 zacht water
8 – 12 middelhard water
12 – 30 hard water
Als de GH-waarde te hoog is, kun je hem zo verlagen:
– Water deels verversen met osmosewater
– Water deels verversen met regenwater (niet ideaal omwille van de kans op verontreiniging)
– Het water koken en dan natuurlijk laten afkoelen voor je het gebruikt in je aquarium. Dit laatste is omslachtig door de hoeveelheid water die we eigenlijk gaan verversen
De KH-waarde geeft de carbonaathardheid van het water weer. Dit bindt zuren waardoor een snelle daling van de pH kan voorkomen worden. De ideale waarde ligt tussen de 2 en 8.
Als de KH-waarde te hoog is, kun je hem zo verlagen:
– Filteren over turf
– Eikenbladextract toevoegen, deze zuurt ook het water aan en beschermd eitjes tegen schimmel.
Hou alle waardes goed in het oog zodat deze niet gaan schommelen. Ik nam de test van het stadswater bij mij thuis. Dit hield een pH-waarde aan van 8, een GH-waarde van 18 en een KH-waarde van 10. Dit water is dus echt niet geschikt voor Discussen. Daarom gebruik ik osmosewater. Dit vul ik dan aan met mineralen verkrijgbaar in de handel voor Discussen.
Belangrijk!
Je aquarium dient zeker een drie weken en liefst zelfs langer ingedraaid te zijn voor je er discussen in kunt plaatsen. Dit doe je door je stadswater te testen en naargelang die resultaten je aquarium te vullen met al dan niet stadswater en osmose. Je kunt het best ook een vloeistof toevoegen die metalen uit het water haalt. Dan sluit je je filter aan en voegt er bacteriën aan toe, de vloeibare bacteriën vermenigvuldigen zich het snelst. Door de natuurlijk reacties van plant en water verkrijg je geschikt water om je vissen in te laten zwemmen. Tijdens die drie weken is je water echt nog niet stabiel. Nitrietpieken zijn in deze periode nog aanwezig en zeer schadelijk voor vissen. Meet daarom na 3 weken je waarden en pas als deze goed zijn breng je best een paar andere vissen die je wilt in je aquarium. Doe dit voor je je discussen in het aquarium brengt. Gaat alles goed en krijg je je waarden stabiel dan kun je overgaan tot de aankoop van je discus.
Testen
Er bestaan in de handel veel soorten tests. De meest betrouwbare zijn de testen met vloeistof, of via metingen met de computer. Hoe voer je dit uit? Eerst even je maatbeker spoelen in het aquariumwater om er daarna water uit te halen. Met een spuitje kun je dan de exacte hoeveelheid water nemen en de bijsluiter volgen die in de testkit zit. Er zitten ook bijhorende kaartjes die via kleur aangeven welke waarde je water heeft.
In het begin heb ik dit om de twee dagen gedaan. Ik nam daar ook notities van die ik bijhield in een map. Zo had ik zicht op de vorige metingen en maakte ik ook nota’s van de middelen die ik gebruikte om die waarde te halen. Momenteel, een jaar verder, is mijn water stabiel, maar ik hou me dan ook strikt aan de waterverversingen. Liever een keer te veel dan te weinig, maar wel met een constante frequentie, liefst minstens 30% per keer. In mijn geval is dit een 100 à 120 liter per keer, om de 5 dagen. Daarvoor gebruik ik 75 liter osmosewater dat ik verrijk met mineralen en 25 tot 45 liter stadswater.
Door stickertjes (in mijn geval, kleine bolletjes) op de zijkant van mijn aquarium te hangen weet ik hoeveel water ik eruit haal; dit door de eerste keer water uit te halen, dit af te meten met een emmer, dan het niveau aanduiden en je hebt een richtlijn voor de volgende waterverversingen.
Het water filteren
Het water van het aquarium dient ook gefilterd te worden. De keuze van filter hangt af van de grootte van je aquarium: het aquariumwater zou tot 2 keer per uur rond gefilterd moeten worden. Hou er wel rekening mee dat er een goede doorstroming moet zijn door het filtermateriaal in je filter. Daarom dat het onderhoud van je filter van groot belang is.
In de handel heb je potfilters of je kunt de keuze maken om een bioloog onder je aquarium te starten. In de filter gebruiken we een aantal materialen om het water te filteren, namelijk filterwatten, keramische of plastieken balletjes om mechanisch te filteren; granulaat of gesinterd glas om bacterieel te filteren.
Het is niet nodig om elke week uw filter te reinigen, doe dit ook niet samen met het verversen van je water. Belangrijk is wel dat je de biologische materialen spoelt met je aquarium water, dit om te vermijden dat je bacteriën teveel verminderen in aantal. De filterwatten gooi je best weg, want deze houden het grote vuil tegen. Als deze te vuil worden, vermindert ook de doorstroming van je water. Keramische materialen spoel je best eens grondig onder stadswater. Reinig je pot en vul hem onmiddellijk terug met water. Stilstaand water van een uur doodt alle bacteriën.
Het inrichten
Nu we het water besproken hebben, kunnen we gaan inrichten.
Discussen leven in zwart water, dit wil zeggen dat ze zich het best voelen in een beschut aquarium. Er bestaan heel veel soorten planten voor in het aquarium die je kunt gebruiken. Plaats geen planten die heel veel ijzer en licht nodig hebben: Discussen houden van gedempt licht en genoeg schuilplaatsen. Die vinden ze tussen het kienhout.
Door de hoge temperatuur zijn niet alle planten geschikt. In een plantenboek vind je gemakkelijk de gegevens over de omgeving waarin de plant best gedijt. Hier enkele die je wel kunt gebruiken, dit zijn biotoop gerichte planten drijfplanten, zoals de Braziliaanse Waterklimop, Eikenbladvaren, Nymphaea glandulifera, Hydrocleys nymphoides, Limnobium laevigatum. Deze geven schaduw aan het oppervlak van het aquarium.
U kunt ook Amazone-zwaardplanten in het aquarium plaatsen, die plaats je onder je lichtbron zodat ze genoeg licht kunnen opnemen. Er bestaan erg veel Echinodorussen uit Zuid-Amerika: bleheri, martii, paniculatus, parviflorus, Radicans, Tennelus, enz. Je hebt keuze aan groene, zelfs rode Echinodorussen. Enkele niet-biotoop gerichte planten die het ook goed doen zijn de Anubias (Congo) en Vallisneria Giganta (Filipijnen).
Maar maak het geheel niet te druk, het blijft belangrijk dat je de bodem goed kunt reinigen. Geef de nodige ruimte tussen je planten, zodat de Discussen gemakkelijk aan hun voedsel kunnen. Ze eten namelijk het grootste deel van de grond.
Je hoeft niet onmiddellijk je aquarium vol te planten. Naarmate de tijd voorbij gaat worden je planten groter, krijg je stekjes die je weer uit kunt zetten en groeit je aquarium sneller dan je gedacht had.
Hoge stukken hout waar ze onder kunnen schuilen zijn voor hen ideaal. Ik heb er langs beide zijden van mijn aquarium geplaatst, daaronder staan geen planten. Dit om hen een ruimte te bieden waar ze kunnen slapen en schuilen. Dit geeft ook het voordeel dat je bij het verversen van je water hun uitwerpselen gemakkelijk kunt verwijderen.
Voor discussen is zand het leukste dat er bestaat, ze grazen er graag door. En door de lichte kleur op de grond zien ze gemakkelijk hun eten. Voor de planten maakt het geen verschil: je hoeft niet te investeren in een voedingsbodem, die maakt alleen een troep van je water. Rivierzand heeft de neiging om wat sneller dicht te slaan, maar filterzand of kwartszand doet het prima. Een bolletje klei aan de voet van de planten, een ijzertabletje erbij geeft een weelderige groei.
Om toch genoeg schaduw te geven, nemen de meesten onder ons een donkere achterwand. Je hebt ze in allerhande soorten en kleuren. Waarom dan donker? Omdat onze lieve vrienden zich hier heel graag verstoppen en zich dan ook veilig voelen.
De Discus
De Discus stamt af van de familie van de Cichlide. De geslachtsnaam van de Discus is Symphysodon.
Er is heel wat keuze in kleur bij Discussen, maar belangrijker is een mooie ronde vorm en kleine ogen.
Een volwassen vis wordt tussen 16 en 20 cm groot. De groei van de Discussen wordt vooral bepaald door zijn voeding en ruimte en het veelvuldig verversen van je water. Daarom dat alle hoofdstukken die we nu bespreken bij het verzorgen van discussen zo belangrijk zijn.
Dit is een vb van een goed uitgebouwde Discus, een Angel blue diamant.
De Discussen kan je opdelen in wildvangdiscussen (geboren in het wild) en nakweekdiscussen (geboren in ‘gevangenschap’). De ‘oer-Discus’ of Heckeldiscus (al beschreven in 1840!) heeft 8 tot 9 verticale strepen op het lichaam, de grondkleur is licht tot roodbruin. De middelste streep is extra dik en altijd zichtbaar. Ook de bruine discus stamt is een wildvang vorm.
Daarnaast heb je de nakweek, met hieronder een kort (onvolledig) overzicht van de groepen:
- Angel blue diamond Discus
- Ghost en White Diamond discus
- Golden Discus
- Golden ribbon Tijger en Snakeskin discus
- Red Melon Discus
- Leopard varianten
- Marlboro varianten
- Pigion Blood red varianten
- Pigion Blood en white Discus
- Panda varianten Discus
- Snake Skin-varianten
- blauw en rood Turquoise Discus
- Spotted en Ring spotted Discus
Aanschaf van je Discus
Hou in gedachten dat de Discus een scholenvis is. Dit wil zeggen dat je ze minimaal in een groep van 5 Discussen samen moet houden.
Als je voor het eerst een Discus gaat houden of je hebt niet veel tijd overdag, dan koop je best een volwassen Discus. Vanaf een grootte van 14 cm hebben ze genoeg aan 2 maaltijden per dag, zijn ze kleiner dan hebben ze 6 tot 8 voedingen per dag nodig.
Verzorgen van Discussen begint bij de aanschaf. Hij moet er goed gevoed uitzien, goed zijn van kleur, geen plekken of wondjes hebben, geen uitpuilende ogen of te grote ogen ten opzichte van het lichaam. De boog vanaf zijn mond gaat mooi in 1 lijn naar boven: let op van knikneusjes, en andere afwijkingen. Een discus die zich goed voelt is nieuwsgierig van aard, zwemt met zijn vinnen mooi open. Geknepen vinnen wijzen al gauw op een slechte waterkwaliteit of ziekte.
Dit is een voorbeeld van een knikneus, die een afwijking is bij een Discus. Hier zie je ook het patroon van een blue snake.
Voeding
Er bestaat een groot aanbod aan voedingen. Voor Discussen is droogvoer niet genoeg: dit lijdt al snel tot een tekort aan mineralen en vitaminen. Een gevarieerd aanbod van kalkoenhart, runderhart, mosselvlees, rode muggenlarven, Artemia, visvoer en dergelijken is een must. (red. inmiddels weten we dat Discusvissen van runderhart en kalkoenhart weliswaar heel snel groeien maar ook dat ze van binnen vervetten wat slecht is voor de vis. Er wordt dan ook niet meer geadviseerd om runderhart of kalkoenhart te voeren.)
Door de grote hoeveelheid die ze op een dag nodig hebben, kijk je het best uit naar grote platen die in de handel verkrijgbaar zijn. Snij er kleine stukjes van en laat die ontdooien voor je ze aan de Discussen geeft.
In een 10-tal minuutjes moet alles opgegeten worden. Alles wat daarna overblijft, zal het water vervuilen. Ofwel dien je daarom de hoeveelheid te verminderen of letten op de manier waarop je je Discussen eten geeft.
Ik geef ook 1 maal per dag kalkoenhart met knoflook in verwerkt, dit om flagellaten en wormen in de discus te weren. Deze kleine beestjes kunnen heel wat schade veroorzaken aan nieren en lever. Geef echter niet onnodig medicijnen: bij symptomen raadpleeg je best een biologe om te kijken wat er juist aan de hand is.
Aan de stoelgang van een discus kan je zien of ze er last van hebben. Op het eikenblad zie je hoe stoelgang er uit moet zien, rood en rond, donkerbruin tot zwart.
Is de stoelgang echter een doorzichtige of witte lange sliert, dan heb je veel kans dat hij besmet is met flagellaten.
Het kweken van Discussen
Het verschil tussen een man en een vrouw kun je het best zien als ze eitjes aan het afzetten zijn. Via deze link kun je de actie zien van een Blue snake die start met eitjes af te zetten, het voorspel. Haar partner is een bruine discus die het nest verdedigt:
Dan kun je bij de vrouw de legbuis zien, onderaan de buik. Op dat moment ben je pas ook zeker of je een man of een vrouw hebt. Het verschil tussen een man en een vrouw kun je zien aan de genitaalpapil, deze is het duidelijkst tijdens het afzetten. Bij de man is de buis smal en loopt uit schuin uit op een punt. De legbuis van het vrouwtje is langer en breder.
Als je dus een koppel wilt, kijk je best voor een bewezen koppel. Dit wil zeggen dat ze samen eitjes tot larven hebben groot gebracht en jongen op zich hebben gehad. Je gaat dus best kijken terwijl ze jongen hebben.
Eerst vormt er zich een koppel, de Discus is dan +/- een 12 maand oud, als 2 discussen samen gaan zwemmen en beginnen te baltsen (langs elkaar draaiend kruisen) mag je er zeker van zijn dat het koppeltje zich aan het vormen is. Dan gaat het koppel op zoek naar een afzetplaats, veel kwekers gebruiken een afzetkegel maar in het aquarium maken ze gebruik van een blad, tak hout. De sidderende bewegingen van de het koppel geeft aan dat het afzetten gaat beginnen, dit kan kort maar ook lang duren. Dan beginnen ze de afzetplaats grondig schoon te maken, deze moet kraaknet zijn. Vervolgens proberen ze de eitjes af te zetten. De legbuis van het vrouwtje komt vrij en ze plaatst die tegen de afzet plaats en gaat steeds van onder naar boven toe de eitjes in een rijtje gaan afzetten, na het voorspel gaat het vrouwtje een eerste rij eitjes gaan afzetten, het mannetje volgt direct erna en bevrucht de eitjes. Ze wisselen elkaar zo snel af omdat de eitjes maar 2 minuten te bevruchten zijn, daarna sluiten het eitje zich. De witte eitjes betekenen dat ze niet bevrucht zijn, een bevrucht eitje kleurt doorzichtig en oranje of grijs naargelang het soort Discus. Het afzetten en bevruchten duurt al snel een uur.
Daarna gaan de ouders de eitjes gaan bewaaieren, met hun borstvinnen. Dit om de eitjes van zuurstof te voorzien. Het mannetje bewaakt hun territorium en neemt af en toe het bewaaieren over. Zuurstofgebrek leidt immers tot misvormingen bij de jongen. Eens de eitjes kleuren weet je dat het koppel vruchtbaar is.
Na drie dagen beginnen de eitjes te trillen en worden larven. Ze blijven nog even aan de kegel hangen en voeden zich met een dooierzak. De ouders eten de beschimmelde eitjes op, of brengen de gezonde jongen naar een andere nette plaats. Ze doen dit met hun mond en spugen de jongen terug uit waaraan ze weer blijven kleven door hun kopklieren. Als die klieren verzwakken gaan de jongen gaan rondzwemmen. De ouders moeten nu zo snel mogelijk de jongen op huid krijgen, daar eten ze de komende 10 dagen het huidsecreet van de ouders. De natuur heeft ervoor gezorgd dat de jongen naar een donkere plaats trekken daarom dat de ouders donker kleuren.
Na zeven dagen mag je de jongen al beginnen met met uitgekomen Artemia naupliën te geven, deze zijn zeer voedzaam. Ook voor de ouders is dit een welgekomen lekkernij en kunnen ze wat bekomen van de geleverde inspanningen. Het is daarom ook belangrijk om het koppel zo weinig mogelijk te storen, dit vraagt alleen nog maar meer energie van ze.
(Deze info en nog extra kweektips kun je lezen en bekijken met mooie filmpjes op: http://www.colordiscus.be/kweek.htm )
De kleine Discussen hebben nog veel verzorging nodig, ze hebben tot 8 keer voedsel op een dag nodig en heel veel waterverversingen, 30 graden Celsius.
Het vervoer
Een Discus wordt in een grote dubbele zak of afsluitbare emmer (de emmer mag geen scherpe randjes hebben die de vis kunnen kwetsen) vervoerd. Ze zitten alleen tijdens het vervoer, zodat ze elkaar niet kunnen beschadigen aan huid en ogen.
Thuis zal je je discussen moeten laten wennen aan jouw water. Hoe doe je dit? Je neemt een grote emmer waarin je je nieuwe Discus samen met het water dat je hebt meegekregen onderbrengt. Hang een luchtslangetje vanuit je aquarium in de emmer en druppel langzaam water over in die emmer. Neem een goeie 30 minuten de tijd om de discus te laten wennen, dan kun je de vissen er voorzichtig uit halen met een net die groot genoeg is voor de discus en hem in de bak plaatsen.
Heb je al discussen, dan is het handig als je nog een aquarium hebt die je vult met jou aquariumwater. Hou dezelfde handeling als hierboven aan, maar hou ze drie weken in quarantaine. Na 2 weken ga je de quarantainebak “enten” met water uit de kweekbak. Gedurende 1 week voegt men elke dag enkele liters water vanuit jouw aquarium in de kweek/quarantainebak. Oplopend van een halve liter de eerste dag 1 liter de tweede dag enz.
Als dit goed gaat en de vissen zich niet anders gaan gedragen begin je na 1 week dit proces omgekeerd te doen en voeg je dagelijks dezelfde liters water vanuit de quarantaine bak in het aquarium. Als er gedurende deze week ook geen veranderingen zichtbaar zijn kan je de vissen vanuit de quarantainebak in je aquarium plaatsen.
Als je de discussen dan bijzet doe je best het licht voor de rest van de dag uit. Zorg dat iedereen voor de samenzetting al zijn voer voor die dag heeft gehad, zo kunnen ze rustig aan elkaar wennen. De volgende dag kan het gewone ritme dan terug hervat worden.
Ik hoop dat het voor iedere discusliefhebber een stap mag zijn in de goeie richting om de Discussen een aangenaam leven te kunnen bieden en zo ook veel plezier mag hebben bij het houden van deze toch wel prachtige vis.
Video
Auteur
Versyck Kathy
Met dank aan Jan H. en Nico L. voor het nalezen
Copyright foto’s
Versyck Kathy
Bron: Aquaforum.nl
