Serrasalmus rhombeus – Zwarte Piranha
Serrasalmus rhombeus is in 1766 beschreven door Linnaeus. In het Nederlands worden ze ook wel Zwarte Piranha genoemd, hoewel je ook de volgende namen tegenkomt: Witte Piranha, Rhombeus Piranha, Gevlekte Piranha, Diamant Piranha.
Beschrijving
De Zwarte Piranha kan minimaal zo’n 45 centimeter lang worden. Volgens lokale bewoners, met name vissers, kan deze soort in ieder geval 55 centimeter bereiken, wellicht zelfs nog meer. Deze claims zijn echter tot nog toe onbevestigd.
In verhouding met veel andere soorten piranha’s is er een relatief groot aantal grote exemplaren (30 centimeter en meer) in particulier bezit, wat doet vermoeden dat deze wijdverbreide soort in het wild inderdaad een flink formaat kan bereiken. Echte giganten, boven zo’n 40-45 centimeter, zijn wel weer zeer zeldzaam.
Deze soort staat bekend om zijn bijzonder langzame groeisnelheid, en exemplaren van boven de 30 centimeter zijn waarschijnlijk minstens een decennium oud.
Uiterlijke Kenmerken
Het is erg moeilijk om een eenduidige beschrijving van deze soort te geven, daar ze in geheel tropisch Zuid-Amerika voorkomt. Verschillen in water chemie en stroming, dieet, de natuurlijk omgeving enzovoorts beïnvloeden allen het uiterlijk van deze vis, doordat ze zich aan specifieke omstandigheden weren aan te passen. Genoemde verschillen resulteren in een grote verscheidenheid aan locale varianten, met grote verschillen in kleur, patronen en vorm (om deze reden praten veel experts ook over de Serrasalmus rhombeus “complex”, in plaats van over één soort).
Naast deze verschillen ondergaat deze soort tijdens zijn leven een aantal verschillende stadia, tijdens welke de kleur, patroon en vorm nogal verandert. Over het algemeen hebben jonge vissen een puntige snuit, zijn zilverkleurig en bedekt met kleine zwarte stippen (zoals zoveel piranha-soorten). De ogen zijn zilverig van kleur, en worden langzaam dieprood als de vis minimaal een lengte van 10-12 centimeter heeft bereikt, vaak pas nog later. Naar mate de vis ouder wordt, verandert het profiel: de vis wordt meer gedrongen en hoger gebouwd.
Sommige varianten krijgen een bijzonder hoge rug (“High-back” variant), wat de vis een zeer indrukwekkend uiterlijk geeft. De grondkleur wordt donkerder, van grijs tot pekzwart (“Jet Black” rhombeus). Bijzonder oude vissen kunnen weer lichter van kleur worden, soms grijswit, waardoor het mogelijk is dat deze soort naast “Zwarte Piranha” ook de naam “Witte Piranha” heeft. Sommige volwassen exemplaren hebben iriserende zilveren schubben op de flanken (“Diamond” rhombeus). Hetzelfde geldt voor rode kleuring van kieuwdeksels, buik en onderkaak: sommige locale varianten zijn vrij kleurrijk, terwijl anderen nogal onopvallend gekleurd zijn.
De vinnen zijn kleurloos tot zwart, soms geel tot rood (afhankelijk van de variëteit en leeftijd), de staartvin kleurloos tot wit, met een grijs tot zwarte basis en uiteinde. Verspreidingsgebied
Afwijkende/unieke Uiterlijkheden:
• Rode ogen.
• Nooit een witte/kleurloze band (hyaline edge) aan het eind van de staartvin.
Compatibele Soorten
Geen: zelfs soortgenoten worden niet getolereerd door deze solitaire soort.
Dieet
Deze soort is over het algemeen niet bijzonder kieskeurig: levende vis*, visfilet en spiering, garnalen, mosselen, wormen worden over het algemeen probleemloos geaccepteerd: in sommige gevallen wordt zelfs droogvoer gegeten.
* Indien levende vis gevoerd wordt, dient men een aantal zaken in acht te nemen: ten eerste kunnen alle vissen ziekten en/of parasieten in het aquarium introduceren, zowel goudvissen, windes en andere veelgebruikte koudwatervissen alsook tropische vissen. Het is daarom ook aan te raden voedervissen eerst een week of 2 in een quarantaine-aquarium te houden, om zo de zieke en verzwakte exemplaren eruit te ‘vissen’. Daarnaast dient men er ernstig rekening te houden dat goudvissen en naaste verwanten niet bepaald voedzaam zijn. Een dieet dat veelal bestaat uit levende vis is dan ook niet aan te raden. Te meer omdat goudvissen en andere Cyprinidae (karper-achtigen) hormonen – zgn. “Thiaminase / Vitamine B1 inhibitors” – bevatten die de aanmaak van bepaalde groei-stimulerende stoffen bij roofvissen lamlegt. Een zeer eenzijdig goudvis dieet kan dan ook leiden tot groei- en ontwikkelingsstoornissen!
Het kan een tijd duren voordat de vissen geprepareerd voer accepteren: is dit het geval, zorg er dan voor dat de vis goed gevoed is met levend voer, om vervolgens een vasten-periode van een week tot 12 dagen in te lasten. Geef tijdens deze periode het gewenste geprepareerde voer terwijl de verlichting gedimd of uitgeschakeld is. Mocht het een eerste keer niet lukken, voer dan bij met levend voer, en probeer het opnieuw. Piranha’s kunnen probleemloos een aantal weken zonder voer, dus gevaar loopt de vis tijdens deze “kuur” niet (uitgezonderd exemplaren kleiner dan een centimeter of 8!).
Het Aquarium
Deze soort groeit bijzonder langzaam, en om die reden doen ze het lange tijd prima in een wat kleiner aquarium: jonge en halfwas exemplaren doen het prima in en aquarium van 80-100 centimeter. Als ze eenmaal een lengte van zo’n 20-25 centimeter hebben bereikt moeten ze echter worden verhuisd naar een grotere bak: een aquarium van minimaal 150 centimeter lang en 50 centimeter diep voldoet in de meeste gevallen volkomen.
Wat betreft de inrichting van het aquarium is deze soort weinig veeleisend: zolang er een paar schuilplaatsen aanwezig zijn (in de vorm van planten, stenen, planten of een combinatie daarvan), en een krachtige powerhead (uiteraard aangepast aan het formaat van de vis) voor stroming zorgt, zal de vis het prima naar zijn zin hebben.
Omdat alle exemplaren in gevangenschap wild-vang zijn, kan het een tijd duren voordat ze zich thuis voelen in hun nieuwe omgeving, varierend van een paar dagen tot vele maanden. Om die reden zijn met name in de begin-fase van de acclimatisatie schuilplaatsen van groot belang, zodat de vis zich kan terugtrekken als hij zich niet op z’n gemak voelt. Naarmate de tijd verstrijkt zal de vis zich meer thuis voelen en steeds minder vaak gebruikmaken van de geboden schuilplaatsen.
De temperatuur van het water mag liggen tussen de 24 en 30 graden met een pH van 5.5 tot 7.5.
Opmerkingen
Deze grote, zeer krachtige soort wordt beschouwd als ongevaarlijk in het wild, maar kan desalniettemin vreselijke wonden toebrengen. Er wordt gezegd dat een volgroeid exemplaar zonder veel problemen in twee, drie happen een mensen-hand bij de pols kan afbijten, en gezien de enorme kaken en het forse formaat van volwassen dieren lijkt dit zeker niet overdreven. Hoe lang je de vis ook in je bezit hebt, benader hem altijd met het grootst mogelijke respect!
Video
Auteur
Jonas Hansel – Piranha-info.com (originele website niet meer beschikbaar)
Copyright foto’s
Screenshots van video
