Serrasalmus manueli – Manuel’s Piranha
Serrasalmus manueli is in 1967 officieel beschreven door Fernandez-Yepez en Ramírez. In het Nederlands wordt hij ook wel Manuel’s Piranha genoemd. Jonge exemplaren worden vaak Tijgerpiranha of Groene Tijgerpiranha genoemd (zie beneden).
Synoniem: Pygocentrus manueli.
Beschrijving
Deze soort is één van de grootste piranha-soorten überhaupt, en kan volgens de locale bevolking en vissers een lengte van ruim over 60 centimeter bereiken. Tot dusver is er echter weinig bewijs voorhanden om dit soort claims te bevestigen: de grootste bekende exemplaren tot nu toe werden bevestigd op ongeveer 55 centimeter.
In particuliere aquariums is deze soort een zeer zeldzame verschijning: de meeste vissen die het vervoer vanuit Zuid Amerika overleven (bij gebrek aan nakweek is deze soort, zoals de meeste andere piranha-soorten, alleen als wildvang beschikbaar. Ze zijn bijzonder moeilijk te transporteren, met name grotere exemplaren). Ze hebben dan doorgaans een afmeting van tussen de 10 en 15 centimeter, met af en toe een uitschieter richting 20 centimeter. Het grootst bekende exemplaar in gevangenschap meet ongeveer 35 centimeter en is dus nog nog ver verwijderd van zijn potentiële maximum grootte.
Uiterlijke Kenmerken
Jonge en halfwas exemplaren zijn makkelijk herkenbaar aan een aantal eigenschappen die ze verder met geen enkele andere soort delen: ten eerste is de lichaamsvorm zeer langgerekt, bijna vergelijkbaar met Serrasalmus elongatus: deze lichaamsbouw suggereert dat deze soort een snelle en wendbare zwemmer is: iets dat wordt bevestigd door bezitters van deze soort. Daarnaast heeft hebben jonge dieren een zeer concave kop met een erg lange en spitse onderkaak, en extreem grote ogen die de vis een bedrieglijk vreedzaam uiterlijk geven. De flanken hebben een groenige zweem en vale verticale banden, die deze soort de naam Groene Tijgerpiranha hebben bezorgd.
Naarmate de vis ouder wordt, verandert de vorm van de kop van concaaf in convex: zeer grote exemplaren lijken meer op vissen uit het geslacht Pygocentrus dan op Serrasalmus-piranha’s. De ogen groeien nauwelijks mee, waardoor volwassen vissen beter geproportioneerde ogen hebben dan jongere exemplaren. De groenige zweem en banden vervagen langzaam, om uiteindelijk volledig te verdwijnen.
Alle exemplaren met uitzondering van hele jonge vissen (kleiner dan 5-7 centimeter) hebben fel-gekleurde kieuwdeksels, die in kleur variëren van geel via oranje tot dieprood, en een duidelijk zichtbare zwarte schoudervlek, die groter wordt naarmate de vis ouder wordt.
Afwijkende/unieke Uiterlijkheden
Jonge/halfwas exemplaren:
• Zeer langgerekte lichaamsvorm (ietwat vergelijkbaar met S. elongatus).
• Disproportioneel grote zilveren, later langzaam rood-oranjeachtige ogen.
• Lichte verticale banden op de flanken.
• Groenige zweem op de flanken.
Volwassen exemplaren:
• Convexe, Pygocentrus-achtige vorm van de kop.
• Zilver-grijze kleur op de flanken.
• Zwarte V-vormige kleuring van de staartvin: eindband is helder van kleur.
Herkomst
Llanos in Venezuela, Rio Amazonas, Rio Negro in Brazilië.
Dieet
Het voedingspatroon van deze grote soort komt grotendeels overeen met de andere soorten uit het geslacht Serrasalmus. Dat betekent dat vis (filet, bevroren of levend *), garnalen, krill, krab, mosselen, wormen en andere insecten, in sommige gevallen zelfs droogvoer als pellets.
In het wild maken noten, zaden en fruit een belangrijk deel uit van de dagelijkse kost, maar in gevangenschap accepteert deze soort vrijwel uitsluitend vleesvoer.
* Indien levende vis gevoerd wordt, dient men een aantal zaken in acht te nemen: ten eerste kunnen alle vissen ziekten en/of parasieten in het aquarium introduceren, zowel goudvissen, windes en andere veelgebruikte koudwatervissen alsook tropische vissen. Het is daarom ook aan te raden voedervissen eerst een week of 2 in een quarantaine-aquarium te houden, om zo de zieke en verzwakte exemplaren eruit te ‘vissen’. Daarnaast dient men er ernstig rekening te houden dat goudvissen en naaste verwanten niet bepaald voedzaam zijn. Een dieet dat veelal bestaat uit levende vis is dan ook niet aan te raden. Te meer omdat goudvissen en andere Cyprinidae (karper-achtigen) hormonen – zgn. “Thiaminase / Vitamine B1 inhibitors” – bevatten die de aanmaak van bepaalde groei-stimulerende stoffen bij roofvissen lamlegt. Een zeer eenzijdig goudvis dieet kan dan ook leiden tot groei- en ontwikkelingsstoornissen!
Het kan een tijd duren voordat de vissen geprepareerd voer accepteren: is dit het geval, zorg er dan voor dat de vis goed gevoed is met levend voer, om vervolgens een vasten-periode van een week tot 12 dagen in te lasten. Geef tijdens deze periode het gewenste geprepareerde voer terwijl de verlichting gedimd of uitgeschakeld is. Mocht het een eerste keer niet lukken, voer dan bij met levend voer, en probeer het opnieuw. Piranha’s kunnen probleemloos een aantal weken zonder voer, dus gevaar loopt de vis tijdens deze “kuur” niet (uitgezonderd exemplaren kleiner dan een centimeter of 8!).
Aquarium
Kleine exemplaren tot een centimeter of 8-10 kunnen tijdelijk gehouden worden in aquaria van 60-80 centimeter lengte. Als ze groter worden, moet een groter aquarium worden uitgezocht: tot een lengte van zo’n 20-25 centimeter is een aquarium van 100-120 centimeter lengte en 40-50 centimeter diepte voldoende, nog grotere exemplaren vereisen nog grotere aquaria: uitgangspunt voor een aquarium op maat voor het leven is 5 a 6 keer de maximale grootte in aquarium-lengte (minimaal twee meter), en minimaal 70 centimeter in diepte en hoogte.
Temperatuur: 24 – 30 graden Celsius.
pH: 5.5 – 7.5
Compatibele Soorten
Geen.
Alhoewel deze soort relatief vreedzaam tegenover andere vissen in het aquarium kan zijn, is het praktisch onmogelijk om meerdere exemplaren bij elkaar te houden: het formaat aquarium dat daarvoor noodzakelijk is is simpelweg te groot en kostbaar voor de gemiddelde hobbyist.
Kweek van Serrasalmus manueli – Manuel’s Piranha
Het kweken van Serrasalmus manueli in gevangenschap is nog niet gelukt. Alle in de hobby aanwezige dieren zijn wildvang exemplaren.
Video
Auteur
Jonas Hansel – Piranha-info.com (originele website niet meer online)
Copyright foto’s
Jonas Hansel – Piranha-info.com (originele website niet meer online)
