Protomelas spilonotus

Protomelas spilonotus is een robuuste, relatief vreedzame Malawi-cichlide met opvallende blauwe en gele kleuren. Mannetjes worden groter dan vrouwtjes en zijn territoriaal tijdens de paartijd. Ze zijn muilbroeders en vereisen een ruim aquarium met rotsen en zand.

()

Protomelas spilonotus

Protomelas spilonotus werd voor het eerst beschreven door Ethelwynn Trewavas in 1935. Er is geen specifieke Nederlandse naam voor Protomelas spilonotus. In de aquariumhobby wordt deze soort vaak aangeduid met zijn wetenschappelijke naam of soms met de Engelse naam “Sulfur Head Haplochromis”.

De geslachtsnaam Protomelas is afgeleid van het Grieks, waarbij “protos” betekent “de eerste” en “melas” betekent “zwart”, verwijzend naar het oorspronkelijke melaninpatroon van de vis. De soortnaam spilonotus komt van de Griekse woorden “spilos” (vlek) en “notus” (rug), vermoedelijk verwijzend naar de vijf zwarte vlekken aan de basis van de rugvin.

Synoniemen: Haplochromis spilonotus, Cyrtocara spilonotus.

Beschrijving

Protomelas spilonotus is een cichlide met een matig hoogruggige lichaamsvorm. De mannetjes van deze soort zijn opvallend blauw van kleur met blauwe vinnen, terwijl de vrouwtjes een meer bescheiden kleur hebben, variërend van licht- tot donkergrijs met transparante vinnen. Een kenmerkend patroon van deze vis is de goed zichtbare doorlopende lengtestreep op de flanken, vergezeld door ongeveer tien duidelijke dwarsstrepen. De kop van de mannetjes heeft vaak een gele tot witblauwe bless, wat bijdraagt aan hun opvallende verschijning. In het Engels worden sommige varianten dan ook Sulphur Head genoemd. Deze soort kan een lengte bereiken van 15 tot 18 centimeter.

Verschillen tussen Mannetjes en Vrouwtjes

Er zijn duidelijke fysieke verschillen tussen de mannetjes en vrouwtjes van Protomelas spilonotus. Mannetjes zijn niet alleen groter, maar ook kleurrijker dan de vrouwtjes. De rug- en aarsvinnen van de mannetjes lopen spits toe, terwijl die van de vrouwtjes afgerond zijn. Gedragsmatig zijn mannetjes territoriaal en kunnen ze agressief zijn tijdens de paartijd.

Gedrag en Temperament

Protomelas spilonotus is over het algemeen een territoriale vis, vooral de mannetjes die kleine territoria onderhouden. Ze zijn niet bijzonder agressief ten opzichte van andere soorten, maar kunnen binnen hun eigen soort behoorlijk agressief zijn. Deze vissen leven meestal solitair of in kleine groepen en zijn niet schuw. Ze zijn voornamelijk te vinden in de midden waterlagen, dicht bij sedimentvrije rotsachtige omgevingen.

Biotoop

Geografische Verspreiding

Protomelas spilonotus is endemisch aan het Malawimeer, gelegen in Oost-Afrika. Dit meer strekt zich uit over de landen Malawi, Mozambique en Tanzania. Binnen deze landen worden ze specifiek gevonden in de noordelijke en zuidelijke delen van het Malawimeer.

Habitat

Deze vissoort leeft in het Malawimeer, een van de grote Afrikaanse meren. Hun natuurlijke habitat bestaat uit sedimentvrije, rotsachtige omgevingen, vaak in de buurt van steil aflopende kusten. Ze worden meestal aangetroffen in ondiep water, zelden dieper dan 5 meter. Er is weinig onderwaterbegroeiing in hun leefgebied, wat typisch is voor de rotsachtige biotopen van het Malawimeer.

Bodem/Substraat

De bodem van hun habitat bestaat voornamelijk uit rotsen en stenen, zonder veel sediment. Dit biedt de vissen schuilplaatsen en territoria om te verdedigen.

Natuurlijke Vijanden en Voedselketen

Protomelas spilonotus is een carnivore vis die zich voedt met ongewervelde dieren en insecten die in het water vallen. Hoewel er geen specifieke natuurlijke vijanden zijn vermeld, kunnen grotere roofvissen in het meer een bedreiging vormen. De vis is zelf een jager en speelt een rol in de voedselketen als predator van kleinere ongewervelden.

Klimaat

Het Malawimeer heeft een tropisch klimaat. Het tropische klimaat zorgt voor stabiele temperaturen en watercondities het hele jaar door.

Dieet

Dieet in het Wild

In hun natuurlijke habitat, het Malawimeer, is Protomelas spilonotus een carnivore vis die zich voornamelijk voedt met insecten en ongewervelde dieren. Ze vangen insecten die in het water vallen en voeden zich ook met andere kleine ongewervelden die ze in hun rotsachtige omgeving vinden.

Voeding in het Aquarium

In een aquariumomgeving is Protomelas spilonotus een gemakkelijke eter. Ze accepteren een breed scala aan voedsel, waaronder droogvoer, cyclops, artemia, mysis en garnalenmix. Het is belangrijk om een gevarieerd dieet aan te bieden om ervoor te zorgen dat ze alle benodigde voedingsstoffen binnenkrijgen. Regelmatige voeding met hoogwaardig eiwitrijk voedsel zal bijdragen aan hun gezondheid en kleurontwikkeling. Het is ook aan te raden om hun dieet aan te vullen met levend of diepvriesvoer om hun natuurlijke jachtinstincten te stimuleren.

Het Aquarium

Voor het houden van Protomelas spilonotus is een aquarium van minimaal 600 liter aanbevolen. Dit biedt voldoende ruimte voor de vissen om te zwemmen en hun territorium te verdedigen. Als je meerdere paren wilt houden, is een nog groter aquarium noodzakelijk, bij voorkeur met een minimale lengte van 200 centimeter. Dit zorgt ervoor dat er voldoende ruimte is om territoriale conflicten te minimaliseren.

Inrichting van het Aquarium

Het aquarium moet voornamelijk worden ingericht met rotsen, aangezien Protomelas spilonotus van nature in een rotsachtige omgeving leeft. Zorg ervoor dat de rotsen hoog zijn gestapeld om schuilplaatsen en territoria te creëren. Planten zijn niet noodzakelijk en kunnen zelfs worden vermeden, omdat deze vissen de voorkeur geven aan een sedimentvrije omgeving. Het beste substraat voor deze soort is zand, omdat dit het natuurlijke habitat het beste nabootst en de vissen de mogelijkheid biedt om te graven zonder zichzelf te verwonden.

Waterwaardes

De ideale waterwaardes voor Protomelas spilonotus in een aquarium zijn een temperatuur tussen 22°C en 26°C, een pH-waarde van 7,5 tot 8,5, en een hardheid van 10 tot 16 dGH. Deze waarden simuleren de natuurlijke omstandigheden van het Malawimeer.

Geschikte Medebewoners

Protomelas spilonotus kan goed samenleven met andere robuuste cichliden uit het Malawimeer, zoals soorten uit de geslachten Champsochromis, Aristochromis, Dimidiochromis, Nimbochromis, en Buccochromis. Het is belangrijk om te vermijden dat ze worden gehouden met meer vredelievende soorten, omdat Protomelas spilonotus behoorlijk territoriaal kan zijn, vooral tijdens de paartijd.

Kweek Aquarium en Conditioneren

De Protomelas spilonotus kan succesvol worden gekweekt in een gewoon aquarium, mits de omstandigheden optimaal zijn. Er is geen noodzaak voor een speciaal kweekaquarium, hoewel een apart kweekaquarium van minimaal 300 liter kan helpen om de kweek te controleren en de jongen te beschermen tegen andere bewoners.

Waterkwaliteit en Verlichting

De waterkwaliteit moet uitstekend zijn, met een temperatuur tussen 22°C en 26°C, een pH-waarde van 7,5 tot 8,5, en een hardheid van 10 tot 15 dGH. De verlichting hoeft niet speciaal te zijn, maar een natuurlijke dag-nachtcyclus is aan te raden om het natuurlijke gedrag van de vissen te stimuleren.

Filter en Substraat

Een goed filtersysteem is essentieel om de waterkwaliteit hoog te houden, vooral omdat Protomelas spilonotus een vrij grote en rommelige vis is. Een zandbodem is ideaal, omdat dit het natuurlijke habitat nabootst en de vissen de mogelijkheid biedt om te graven zonder zichzelf te verwonden.

Conditioneren van de Vissen

Voor het conditioneren van de vissen is een dieet van hoogwaardig eiwitrijk voedsel aan te raden, zoals levend of diepvriesvoer, inclusief artemia en mysis. Dit helpt om de vissen in topconditie te brengen voor de kweek.

Kweekstrategie

Het is niet noodzakelijk om de mannetjes en vrouwtjes tijdelijk uit elkaar te halen, maar het kan helpen om de vrouwtjes te laten herstellen en zich voor te bereiden op de volgende kweekronde. In een kweekgroep is een ratio van één mannetje op drie tot vier vrouwtjes ideaal om stress en agressie te minimaliseren.

Het Afzetten

Tijdens het afzetten worden de kleuren van de mannelijke Protomelas spilonotus intenser. De mannetjes vertonen een levendige blauwe kleur met een opvallende gele tot witblauwe gloed op de kop, wat hen aantrekkelijker maakt voor de vrouwtjes.

Ritueel van Hofmaken

Het hofmakingsritueel van Protomelas spilonotus is typisch voor cichliden. De mannetjes zijn territoriaal en proberen een vrouwtje naar hun territorium te lokken door hun kleuren te tonen en te pronken met hun vinnen. Ze kunnen agressief zijn in hun pogingen om de aandacht van de vrouwtjes te trekken. Ze zetten hun vinnen wijd uit. Met trillende bewegingen zwemmen ze voor de vrouw en proberen ze zo mee te lokken naar de door hun gekozen plek om de eieren af te zetten.

Afzetten van de Eieren

De Protomelas spilonotus is een muilbroeder, wat betekent dat de vrouwtjes de eieren in hun mond houden na het afzetten. Zodra de vrouw meegaat zoeken ze de door de man gekozen plek in het zand op. Ze draaien hier om elkaar heen. Als de vrouw er klaar voor is legt ze een of een paar eieren. Ze draaien door waarna de man de eieren bevrucht. De vrouw neemt de eieren in haar muil. Al draaiend leggen ze zo alle eieren die door de vrouw in haar muil worden opgepakt.

Aantal en Kenmerken van de Eieren

Een vrouwtje kan tussen de 24 en 40 eieren leggen per broedsel. De eieren zijn relatief groot en worden goed beschermd in de mond van het vrouwtje totdat ze uitkomen. De kleur van de eieren is meestal gebroken wit..

Opgroeien van de Jongen

De eieren van Protomelas spilonotus komen doorgaans na een paar dagen uit. Na het uitkomen blijven de jongen nog in de mond van de moeder voordat ze beginnen vrij te zwemmen. Dit gebeurt meestal pas zo’n 21 dagen na het afzetten van de eieren. Hierna worden de jonge visjes door de vrouw losgelaten om op zoek te gaan naar voedsel.

Bij Protomelas spilonotus neemt het vrouwtje de volledige zorg voor de jongen op zich. Ze houdt de jongen in haar mond voor bescherming totdat ze groot genoeg zijn om zelfstandig te overleven. De ouderlijke zorg door de moeder gaat soms door tot enkele weken nadat de jongen vrij beginnen te zwemmen.

Eerste Voer

De jonge vissen worden gevoed met fijn levend voer zoals artemia-naupliën. Dit is essentieel voor hun groei en ontwikkeling. Het is belangrijk om ze meerdere keren per dag te voeren om ervoor te zorgen dat ze voldoende voedingsstoffen binnenkrijgen. Ook eten ze fijngewreven vlokvoer, zolang het maar fijn genoeg is.

Grotere aantallen Protomelas spilonotus kweken

Om de overlevingskans van de jonge vissen van Protomelas spilonotus te vergroten, kan het nuttig zijn om de vrouwelijke vis op dag 18 van het broedproces uit te vangen en in een speciaal opgroei aquarium te plaatsen. Dit is een cruciale stap, omdat de jonge vissen, die zich in de mond van de moeder bevinden, op het punt staan om vrij te zwemmen. Door de vrouw op dit moment te vangen, kunnen de jongen veilig worden losgelaten zonder het risico dat ze worden opgegeten door andere Malawi cichliden in het hoofd aquarium.

Stappen voor het Opgroeien van de Jonge Vissen

  1. Vang de Vrouwelijke Vis: Op dag 18, wanneer de eieren bijna zijn uitgekomen, is het tijd om de vrouwelijke vis voorzichtig te vangen. Dit kan gedaan worden met een net, waarbij je ervoor zorgt dat de vis zo min mogelijk stress ervaart.
  2. Plaats in een Opgroeiaquarium: Zet de gevangen vrouw in een speciaal opgroei aquarium. Dit aquarium moet goed zijn ingericht met voldoende schuilplaatsen, zoals rotsen of planten, zodat de jonge vissen zich veilig kunnen voelen zodra ze worden vrijgelaten.
  3. Vrijlaten van de Jonge Vissen: Zodra de vrouw zich op haar gemak voelt in het nieuwe aquarium, zal ze de jonge vissen beginnen los te laten. Dit gebeurt meestal binnen enkele uren tot een paar dagen, afhankelijk van de stressniveaus van de moeder en de omgeving.
  4. Vrouw terugplaatsen: Plaats de vrouw terug in het hoofdaquarium. De jonge vissen kunnen nu voor zichzelf zorgen.
  5. Zorg voor de Jonge Vissen: Na het vrijlaten van de jongen, is het belangrijk om ze regelmatig te voeden met fijn voedsel, zoals artemia-naupliën of speciaal voer voor jonge cichliden. Zorg ervoor dat de waterkwaliteit optimaal is door regelmatig water te verversen en een goede filtratie te handhaven.

Door deze stappen te volgen, kunnen aquariumhouders de overlevingskans van jonge Protomelas spilonotus aanzienlijk vergroten, wat leidt tot een succesvolle kweek en een gezonde populatie in het aquarium.

Bijzonderheden

Geografische Variëteiten

Een bijzonderheid van Protomelas spilonotus is dat er verschillende geografische variëteiten bestaan die in kleur van elkaar verschillen. Deze variëteiten komen voor op verschillende locaties rond het Malawimeer, zoals Chilumba, Ruarwe, de Nakantenga eilanden, Monkey Bay, de Mbenji eilanden, Chimwalani Reef, Nkhungu Reef, Nkhungu Point, Lumessi, Eccles Reef, Luwala Reef en Magunga Reef.

Grootteverschillen

In het wild kunnen de mannetjes van Protomelas spilonotus een lengte bereiken van ongeveer 20 cm, terwijl ze in een goed onderhouden aquarium zelfs tot 25 cm kunnen groeien. De vrouwtjes blijven iets kleiner, met een maximale lengte van ongeveer 19 cm.

Gedrag en Temperament

Hoewel Protomelas spilonotus een robuuste cichlide is, staat hij bekend als relatief vreedzaam voor zijn grootte. Ze hebben echter wel voldoende zwemruimte nodig, wat betekent dat een groot aquarium essentieel is. Tijdens de paartijd kunnen de mannetjes ruw zijn tegen de vrouwtjes, maar dit leidt meestal niet tot ernstige schade.

Kweekgemak

De Protomelas spilonotus is relatief eenvoudig te kweken in een aquariumomgeving. De vrouwtjes hebben wel enige tijd nodig om gravid te worden, maar zodra ze dat zijn, zijn ze bereid om te paren. De vrouwtjes kunnen 24 tot 40 eieren leggen per broedsel, en de jongen zijn gemakkelijk groot te brengen.

Voedingsgedrag

In het wild voedt Protomelas spilonotus zich met insecten en ongewervelden. In een aquariumomgeving zijn ze niet kieskeurig en accepteren ze een breed scala aan bereid voedsel.

Conclusie

De Protomelas spilonotus is een prachtige cichlide uit het Malawimeer, bekend om zijn levendige kleuren en relatief vreedzaam gedrag voor zijn grootte. Deze vissoort is geschikt voor gevorderde aquariumhouders vanwege de specifieke eisen aan ruimte en waterkwaliteit. Ze vereisen een groot aquarium met voldoende zwemruimte en een rotsachtige inrichting. Hoewel ze niet bijzonder moeilijk te houden zijn, is het belangrijk om hun territoriale gedrag in de gaten te houden, vooral tijdens de paartijd.

Het houden van Protomelas spilonotus kan een lonende ervaring zijn, vooral vanwege hun opvallende uiterlijk en interessante gedrag. Ze zijn relatief eenvoudig te kweken, maar vereisen geduld vanwege hun langzame groei. Het is essentieel om een gevarieerd dieet te bieden en regelmatige waterverversingen uit te voeren om hun gezondheid te waarborgen. Over het algemeen zijn ze een waardevolle toevoeging aan een goed onderhouden cichlidenaquarium.

Video

Auteur

John de Lange

Copyright foto’s

Ems-Vechte-Aquaristik

Hoe nuttig was dit bericht?

Klik op een ster om deze te beoordelen!

Gemiddelde waardering / 5. Stemtelling:

Tot nu toe geen stemmen! Wees de eerste die dit bericht waardeert.

Het spijt ons dat dit bericht niet nuttig voor je was!

Laten we dit bericht verbeteren!

Vertel ons hoe we dit bericht kunnen verbeteren?

Extra informatie

Familie

Geslacht

Soortnaam

spilonotus

Synoniemen

Cyrtocara spilonotus, Haplochromis spilonotus

Eerstbeschrijving

Ethelwynn Trewavas

Broedgedrag

Min. lengte aquarium in cm

200

Dieet

Herkomst

Landen

, ,

Ecosysteem

Locaties

, , , , , ,

Lengte Minimaal

16

Lengte Maximaal

20

Temperatuur minimaal

22

Temperatuur maximaal

26

pH minimum

7.5

pH maximum

8.5

GH minimum

12

GH maximum

16