Pimephales promelas – Dikkop Elrits
Eigenlijk is dit een visje wat iedereen een keer gehad heeft moeten hebben. Het is een ontzettend makkelijk oersterk visje waar je niks fout mee kan doen. Ze eten voornamelijk alg maar zullen ook droogvoer, diepvriesvoer en levend voer graag eten.
Van de Pimephales promelas zijn er twee varianten, de wildvorm en de kweekvorm, de zogenaamde Goud Elrits. De wilde vorm vind je voornamelijk in Noord Amerika. In zuurstofrijke riviertjes maar ook in zuurstofarme modderpoelen waar andere vissoorten niet overleven. Ze zijn echter wel vatbaar voor karperluis.
De Goud Elrits of Dikkop Elrits zoals hij bij ons wordt genoemd is de kweekvorm van de wilde vorm en ontstaan in 1985 op kweekstations in Arkansas, Noord Amerika.
De Pimephales promelas kan zich goed aanpassen aan de omstandigheden. In Amerika worden ze vaak als aas of voedervis gebruikt mede omdat ze makkelijk te houden en te kweken zijn.
Pimephales promelas – Goud Elrits in de vijver
Bij ons zie deze vissen nogal eens als vijvervis en zijn zelfs bestand tegen onze winters. Ook in het wild komen ze voor in de Benelux met name in Belgie. Helaas hebben ze ook de enteric redmouth ziekte meegenomen met name Zeelt, Forel en Paling hebben hieronder te lijden. De blauwe forel is nagenoeg uitgestorven door de komst van de goudelrits. Vissen vrij laten in de natuur, niet doen dus. In diverse laboratoriums worden de goudelritsen ook ingezet voor onderzoek naar giftige stoffen.
Deze vissen staan ook bekend om het afscheiden van Schreckstoff. Een chemisch alarmsignaal waardoor ze andere vissen kunnen waarschuwen als er gevaar is. De stof komt vrij wanneer het dier is aangevallen door een roofdier.
Kweek van de Pimephales promelas – Dikkop Elrits
De Dikkop Elrits, één van de vele synoniemen waaronder de Pimephales promelas bekend staat, is een sociaal en actief visje. Hou ze in een groep van minimaal 2 mannen en 4 vrouwelijke dieren. Meer mag natuurlijk altijd en geniet van het unieke broedgedrag. Je kunt het broedgedrag enigszins vergelijken met de broedzorg die een cichlide heeft.. Maar dan toch een beetje anders.
Om deze vissen tot kweken aan te zetten hoef je eigenlijk niks bijzonders te doen. Belangrijk is dat er minimaal 14 tot 16 uur licht per dag is. En het water 16 tot 26 graden warm is. De mannen zullen dan dikke knobbels op hun kop ontwikkelen, zelfs hun kleur kan dan wat donkerder worden. Je hoeft alleen een terracotta bloempot beschikbaar te stellen maar een plastic koffie bekertje op z’n kant is ook goed. Leg er wat kiezels of grind in en dat is het. Zelf gebruik ik een stuk pvc buis dus laat je creativiteit gerust de vrije loop. Je laat de temperatuur wat oplopen en de man neemt zijn territorium in. Iedereen verjaagt hij uit zijn territorium, het koffiebekertje of wat je beschikbaar hebt gesteld. Hij zal de nieuwsgierige geen pijn doen maar door te stoten weg te duwen. Na een aantal dagen zal hij een vrouwtje toelaten tot zijn plekje. De circa 150 eitjes worden tegen de onderkant van het zogenaamde hol geplakt. Al gauw zal de volgende beschikbare dame zich aanbieden. Als de dame kuit heeft geschoten duurt het ongeveer twee weken voordat ze opnieuw kuit zal geven. De man die je duidelijk herkent aan zijn dikke kop, zal alleen de eitjes verzorgen door ze kop over de eitjes te wrijven waardoor hij voorkomt dat ze gaan beschimmelen. Waarschijnlijk komt door de knobbels op zijn kop en het wrijven ermee over de eieren een substantie vrij wat als antischimmelmiddel dient. Met z’n staart zorgt hij voor wat stroming. Elke nieuwsgierige vis zal hij verjagen met z’n dikke kop tot de eitjes zijn uitgekomen na 5 tot 6 dagen. Zodra de jongen vrij zwemmen zal hij zijn broedzorg staken. Daarna negeert hij de jongen en normaliter worden de jongen niet opgegeten mits er voldoende gevoerd wordt. De jongen zullen snel groeien onder goede omstandigheden, waterwissels, levend voer en niet te koud water.
Het kan 1 tot 2 jaar duren voordat ze zich zullen voortplanten. Opvallend is dat ze dan niet veel ouder meer worden misschien nog een jaar en dan is het gebeurt. Als ze zich niet voortplanten kunnen ze makkelijk 4 jaar oud worden. Het kweken en vooral zo intensief als de Pimephales promelas doet ,verkort de levensduur. Hieruit kun je opmaken dat intensief kweken met vissen eigenlijk niet zo diervriendelijk is.
Auteur
Oki
Copyright foto’s
