Parapercis schauinslandi – Roodvlek Zandbaars
Parapercis schauinslandii werd voor het eerst beschreven door Steindachner in 1900. Deze vis behoort tot de familie Pinguipedidae, die bekend staat als de zandbaarzen of sandperches. De familie Pinguipedidae bestaat uit zeven geslachten met in totaal 65 soorten. Het geslacht Parapercis omvat 26 soorten.
De geslachtsnaam “Parapercis” is afgeleid van het Griekse “para” (naast) en “perke” (baars), wat verwijst naar de baarsachtige verschijning van deze vissen. De soortnaam “schauinslandii” eert de Duitse zoöloog Hugo Schauinsland, die de soort verzamelde in Nieuw-Zeeland in 1896-1897. In het Nederlands worden ze ook wel Roodvlek Zandbaars genoemd.
Synoniemen: Percis schauinslandii.
Beschrijving
Algemene beschrijving:
Parapercis schauinslandii heeft een langwerpig lichaam met een spitse snuit. De kleur van de kop en de flank varieert van zwart of roodachtig tot donkerbruin met afwisselende roodachtige strepen op de onderste flanken. De rugvin heeft zwarte basiskleuren die naar de punt toe diep rood worden, terwijl de tweede rugvin een rij donkere vlekken heeft. De borstvinnen hebben twee dunne felrode strepen aan de basis, en de staartvin heeft twee donkere vlekken aan de basis. Deze vis kan een maximale lengte van 18 centimeter bereiken.
Verschillen tussen mannen en vrouwen:
Er zijn geen specifieke fysieke verschillen tussen mannetjes en vrouwtjes beschreven in de beschikbare bronnen. Gedragsverschillen zijn ook niet gedocumenteerd.
Gedrag en temperament:
Parapercis schauinslandii is over het algemeen agressief tegenover andere vissen en wordt het beste solitair gehouden in een aquarium. Ze leven meestal op de bodem en zwemmen vaak omhoog om prooien te vangen. Ze kunnen in kleine groepen van 10-50 vissen worden gezien, maar zijn vaak solitair of in kleine soortspecifieke scholen.
Hermaphroditisme bij Parapercis schauinslandii
Parapercis schauinslandii, ook bekend als de roodvlek zandbaars, heeft een opmerkelijk vermogen om van geslacht te veranderen. Dit fenomeen, bekend als hermaphroditisme, is een aanpassingsstrategie die bij verschillende vissoorten voorkomt, waaronder de zandbaarzen.
Geslachtsverandering:
Parapercis schauinslandii is in staat om van geslacht te veranderen, specifiek van vrouw naar man. Dit proces wordt protogynisch hermaphroditisme genoemd, waarbij individuen hun leven beginnen als vrouwtjes en later in mannetjes veranderen. Dit gebeurt meestal wanneer er een tekort aan mannetjes in de populatie is, waardoor een vrouwtje de rol van mannetje op zich neemt om de voortplanting te waarborgen.
Biologische Mechanismen:
De geslachtsverandering wordt gereguleerd door complexe hormonale processen die worden beïnvloed door sociale signalen en omgevingsfactoren. Wanneer een dominant mannetje verdwijnt of sterft, kan een van de grootste en sterkste vrouwtjes in de groep beginnen met de transformatie naar een mannetje. Dit proces omvat zowel fysiologische als gedragsveranderingen, zoals de ontwikkeling van mannelijke secundaire geslachtskenmerken en het aannemen van mannelijke voortplantingsgedragingen.
Voordelen van Hermaphroditisme:
Het vermogen om van geslacht te veranderen biedt verschillende voordelen:
- Flexibiliteit in Voortplanting: Het zorgt ervoor dat de populatie dynamisch kan reageren op veranderingen in de geslachtsverhouding, wat de voortplantingssucces verhoogt.
- Optimalisatie van Voortplantingskansen: In situaties waar mannetjes schaars zijn, kunnen vrouwtjes de rol van mannetje op zich nemen, waardoor de kans op succesvolle voortplanting toeneemt.
- Sociale Structuur: Het helpt bij het handhaven van een stabiele sociale structuur binnen de groep, wat belangrijk is voor de overleving en het welzijn van de individuen.
Het vermogen van Parapercis schauinslandii om van geslacht te veranderen is een fascinerend voorbeeld van biologische aanpassing. Dit vermogen stelt de soort in staat om flexibel te reageren op veranderingen in de populatiedynamiek en om de voortplantingssucces te maximaliseren, wat bijdraagt aan de overleving van de soort in hun natuurlijke habitat.
Biotoop
Parapercis schauinslandii wordt gevonden in de Indische en Stille Oceaan, van de kust van Oost-Afrika tot Pitcairn Island, en zo ver noordelijk als Japan en zuidelijk tot het Great Barrier Reef. Ze leven in open gebieden met zand- en puinsubstraten op diepere zeewaartse en kusthellingen en op diepe zandige rifvlakten, op diepten tussen 9 en 170 meter.
Hun natuurlijke habitat bestaat uit zand- en puinbodems zonder veel koraal of rotsen.
Dieet
In het wild:
Parapercis schauinslandii voedt zich voornamelijk met zoöplankton.
In het aquarium:
In een aquarium kunnen ze worden gevoerd met vis en grotere schaaldieren zoals garnalen en krabben. Het is belangrijk om geen kleine vissen of lagere dieren zoals garnalen en krabben in hetzelfde aquarium te houden, omdat ze deze kunnen aanvallen en opeten.
Reefsafe:
Parapercis schauinslandii is niet volledig reefsafe, omdat ze kleine schaaldieren zoals garnalen kunnen eten.
Het Aquarium
Aquariumgrootte:
Het wordt aanbevolen om een aquarium van minimaal 1000 liter te gebruiken voor een enkele Parapercis schauinslandii. Voor meerdere paren is een groter aquarium nodig.
Inrichting:
Het aquarium moet worden ingericht met zand als substraat en enkele rotsen of schuilplaatsen. Koraal is niet noodzakelijk, maar kan worden toegevoegd voor esthetische doeleinden.
Waterwaardes:
De beste waterwaardes voor Parapercis schauinslandii zijn een temperatuur tussen 22,5 en 29 °C, met een gemiddelde van 27 °C.
Introductie in het aquarium:
Het is het beste om deze soort in een goed gerijpt aquarium te introduceren, zodat er voldoende algen en micro-organismen aanwezig zijn.
Compatibiliteit:
Parapercis schauinslandii kan goed worden samengehouden met andere grotere vissen die niet als prooi worden gezien, zoals grotere keizersvissen, doktersvissen en trekkervissen. Ze moeten niet worden gehouden met kleine vissen of lagere dieren zoals garnalen en krabben.
Kweek in het Aquarium
Er zijn geen specifieke gegevens beschikbaar over het kweken van Parapercis schauinslandii in een aquarium. Het is onbekend welke condities het beste zijn voor het kweken van deze soort.
Conclusie
Parapercis schauinslandii is een interessante en nuttige vis voor grotere aquaria, vooral vanwege hun vermogen om borstelwormen en kleine mantisgarnalen te bestrijden. Ze zijn echter niet geschikt voor beginners vanwege hun agressieve aard en specifieke verzorgingsbehoeften. Het is belangrijk om ze solitair te houden of in zeer grote aquaria met andere grote vissen die niet als prooi worden gezien.
Video
Auteur
John de Lange
Copyright foto
