Metriaclima sciasma
De wetenschappelijke naam van deze vissoort is Metriaclima sciasma . De soort werd voor het eerst beschreven door Patrick J. Ciccotto, Adrianus Konings en Jay R. Stauffer Jr. in 2011. De geslachtsnaam Metriaclima is afgeleid van het Grieks: “metria” (gemiddeld of onopvallend) en “clima” (helling), verwijzend naar de gematigde helling van de schedel bij deze soort. De soortnaam sciasma komt eveneens uit het Grieks en betekent “schaduw”, een verwijzing naar de zwarte buikvinnen van de mannetjes.
Voorafgaand aan de officiële beschrijving was de soort al wel bekend onder een aantal tijdelijke namen:
- Pseudotropheus ‘Zebra Slim’,
- Pseudotropheus sp. ‘kingsizei north’
- Maylandia ‘Zebra Slim’
- Metriaclima sp. ‘aurora north’
In de boeken en tijdschriften van voor 2011 kun je die namen nog wel tegenkome
Beschrijving
Metriaclima sciasma heeft een gestroomlijnd lichaam, typisch voor mbuna-cichliden. De kop is meestal lichtblauw tot grijsblauw, afhankelijk van het geslacht en de stemming. De flanken van de mannetjes vertonen 7-8 donkere, horizontale banden op een lichtblauwe achtergrond. Vrouwtjes en juvenielen zijn overwegend zilvergrijs met een lichte blauwe marmering en gele vinranden. De vinnen van de mannetjes zijn vaak blauw, met zwarte buikvinnen als kenmerkend detail. De vinnen van de vrouwtjes zijn meer geelbruin tot grijsbruin. Mannetjes worden tot 8-9 cm groot in het wild, maar kunnen in aquaria tot 12 cm bereiken. In het wild is de hoeveelheid beschikbaar voer beperkt. In het aquarium krijgen ze vaak teveel en te krachtig voer waardoor ze groter groeien. Vrouwtjes blijven iets kleiner.
Verschillen tussen mannetjes en vrouwtjes: Mannetjes zijn aanzienlijk kleurrijker dan vrouwtjes, met de kenmerkende blauwe kleur en donkere banden. Vrouwtjes zijn veel minder opvallend gekleurd. Gedragsverschillen zijn vooral zichtbaar tijdens de voortplanting. Juvenielen lijken sterk op de vrouwtjes in kleur en patroon.
Gedrag en temperament: Metriaclima sciasma is een actieve, bodembewonende vis. Ze zijn relatief vredelievend binnen hun eigen soort, maar kunnen territoriaal zijn tegenover andere mbuna-soorten, vooral tijdens de paartijd. Ze leven meestal in kleine groepen of paren.
Levensverwachting: De levensverwachting in het wild is onbekend, maar in een aquarium kunnen ze 5-7 jaar oud worden.
Biotoop
Metriaclima sciasma komt van nature voor in Tanzania, in het noordoostelijke deel van het Malawimeer. Ze leven in het Malawimeer, specifiek in de overgangszone tussen zandbodems en rotsachtige gebieden op een diepte van 7 tot 20 meter.
Hun natuurlijke habitat kenmerkt zich door een rotsachtige bodem met zandpartijen, met een gematigde hoeveelheid algen en biofilms op de rotsen. De oevers zijn waarschijnlijk niet dicht begroeid met bomen.
Metriaclima sciasma leeft in een tropisch klimaat, met stabiele watertemperaturen en geen extreme seizoensinvloeden zoals overstromingen of droogtes.
Dieet
In het wild voedt Metriaclima sciasma zich voornamelijk met algen en biofilms (aufwuchs) die op rotsen groeien .
In het aquarium kunnen ze gevoerd worden met een gevarieerd dieet, met een hoog aandeel plantaardig materiaal. Geschikt zijn bijvoorbeeld spirulina-vlokken, algenwafels, en speciale mbuna-korrels met veel plantaardige bestanddelen. Ook diepvriesvoer zoals daphnia en artemia kan worden aangeboden, maar in mindere mate.
Het is raadzaam om voedsel met een hoog dierlijk eiwitgehalte te vermijden, omdat dit kan leiden tot gezondheidsproblemen op lange termijn.
Het Aquarium
Voor een harem Metriaclima sciasma is een aquarium van minimaal 120 centimeter lengte nodig. Voor meerdere harems is een aanzienlijk groter aquarium vereist, bijvoorbeeld 180 centimeter of meer.
De inrichting moet rotsachtig zijn, met veel schuilplaatsen tussen de rotsen. Planten zijn niet essentieel, maar kunnen toegevoegd worden als de vissen ze niet opeten. Een zandbodem is het meest geschikt.
De ideale waterwaarden zijn een pH van 7,5-8,5 en een temperatuur van 22 – 26 °C .
Geschikte medebwoners zijn andere vredelievende mbuna-soorten met vergelijkbare eisen, zoals bepaalde Pseudotropheus soorten, maar zorg ervoor dat er voldoende ruimte en schuilplaatsen zijn om conflicten te voorkomen. Agressieve soorten of gelijk gekleurde soorten moeten worden vermeden.
Kweek Aquarium en Conditioneren
Metriaclima sciasma heeft geen speciaal kweek aquarium nodig. Omdat het een muilbroeder is, beschermt de vrouw de eieren totdat de jonge visjes worden losgelaten. Ook wat voer betreft zijn er geen bijzonderheden.
Het Afzetten
De mannen van Metriaclima sciasma zijn altijd op zoek naar vrouwen die willen paren. Zodra een vrouw toont dat ze bereid is begint het hofmakings ritueel. De kleuren van de man worden feller. Hij zoekt het vrouwtje op en zwemt voor haar langs. Hij zet zijn vinnen wijd uiteen. Met trillende bewegingen probeert hij het vrouwtje mee te lokken naar de plek waar hij wil paaien. Dit is meestal een plek op het zand onder een rots.
Al om elkaar heen draaiend legt de vrouw een ei in het zand. Terwijl ze doordraaien bevrucht de man de eieren. De vrouw neemt de eieren in haar muil. Dit gaat door totdat alle eieren zijn gelegd en door het vrouwtje zijn opgepakt. De taak van de man zit er nu op. De vrouw verstopt zich tussen de rotsen om de eieren uit te broeden.
Opgroeien van de jongen
De eieren van Metriaclima sciasma komen na 3 a 4 dagen uit. De vrouw laat de eieren echter nog niet los. De jonge visjes teren nog op hun eidooierzak waardoor ze verder groeien. Pas zo’n 21 dagen na het afzetten van de eieren worden de jonge visjes door de vrouw losgelaten. Meestal in de buurt van wat rotsen.
In een aquarium met veel andere volwassen vissen, zijn de jonge visjes een lekkere snack. Hierdoor overleven veel visjes de eerste minuten niet.
Als je grotere aantallen van deze soort wil kweken, vang de vrouw dan na dag 17 uit. Plaats haar in een opgroei aquarium met dezelfde waterwaardes als het hoofdaquarium. Een paar rotsen en wat zand op de bodem zorgen ervoor dat de vrouw zich kan verstoppen en de laatste paar dagen op de eieren kan broeden.
Zodra ze er klaar voor is, laat de vrouw de jonge visjes los. De eerste paar uur na het loslaten van de jongen, eet ze deze niet op. Je hebt dus tijd genoeg om de vrouw weer terug te plaatsen in het hoofd aquarium.
Bijzonderheden
Metriaclima sciasma is een relatief recent beschreven soort, en er is nog veel onbekend over hun gedrag en ecologie in het wild . De soort is endemisch voor het Malawimeer en komt voor in een specifiek deel van het meer, wat wijst op een hoge mate van specialisatie. De zwarte buikvinnen van de mannetjes zijn een opvallend kenmerk .
Conclusie
Metriaclima sciasma is een relatief makkelijk te houden vis voor ervaren liefhebbers van Malawi-cichliden. Een ruim aquarium met een geschikte rotsachtige inrichting en stabiele waterparameters zijn essentieel. Hun vredige aard binnen hun eigen soort maakt ze geschikt voor een gemeenschapstank, maar zorgvuldige selectie van medebewoners is belangrijk om conflicten te voorkomen. De opvallende kleuren van de mannetjes maken ze een aantrekkelijke toevoeging aan een Malawi-aquarium.
Auteur
John de Lange
Copyright foto’s
Mark Thomas – Marks Fiskenarie
