Mastacembelus shiranus
De Mastacembelus shiranus is in 1896 voor het eerst beschreven door Günther. In de tussenliggende jaren zijn de namen Afromastacembelus shiranus en Aethiomastacembelus shiranus nog in gebruik geweest. Nu dus weer terug bij zijn oorspronkelijke naam Mastacembelus shiranus.
Het geslacht Mastacembelus omvat zo’n 61 soorten en valt in de familie Mastacembelidae (stekelalen).
De naam Mastacembelus is afgeleid uit twee Griekse woorden: “Mastax” betekend bijten en “Emballo” je ergens opwerpen.
Beschrijving
De Mastacembelus shiranus is een langwerpig gevormde vis die er uitziet als een aal. Ze zijn echter meer verwant aan normale vissen dan aan de echte alen. Volwassen dieren kunnen een lengte bereiken van zo’n 30 tot 40 centimeter.
Ze hebben een kleine kop en ook een kleine bek. Vlak achter de kop bevinden zich de kieuwen en borstvinnen. De rug-, anaal- en staartvinnen lopen in één geheel door.
Het lichaam heeft een lichtbruine grondkleur met daarop een donkerbruin gevlekt patroon. Er zijn geen zichtbare verschillen bekend tussen de man en vrouw.
In het wild is de Mastacembelus shiranus een echte scholenvis. Je kunt ze in holen meestal wel met een aantal tegelijk vinden, zo ook in het aquarium. Ze zijn overigens ook prima solitair te houden. Onderling vertonen ze geen agressie.
Het gedrag van de Mastacembelus shiranus is als schuw te omschrijven. Ze verstoppen zich vaak in holen, kieren en spleten. Als je ze samen houdt met wat rustigere en niet agressieve cichliden dan willen ze eerder naar voren komen dan met drukke, agressieve soorten.
Biotoop
In en rond het Malawi meer bewonen de Mastacembelus shiranus de moerasachtige gebieden met dichte vegetatie. Ze kunnen ook worden gevonden in het meer rond de rotsbezaaide ondiepe delen.
Er zijn Mastacembelus shiranus gevonden in drijvende stukken vegetatie die zijn losgebroken van de moerassen. Men vermoed dat ze op deze manier zich verspreiden door het meer en dat de verder afgelegen populaties zuiver blijven door de aanvoer van deze verse bloedlijnen. Desondanks is er wel en variant ontstaan die qua kleur afwijkt namelijk de Mastacembelus sp. Rosette die veel roder van kleur is.
Dieet
De Mastacembelus shiranus is een carnivoor oftewel een vleeseter. In het wild voeden ze zich met insecten en andere kleine ongewervelden.
Omdat alle aangeboden dieren wildvang exemplaren zijn zul je tijd moeten uittrekken om ze aan het eten te krijgen. Bij deze schuwe dieren lukt dat meestal niet in een druk bevolkt show aquarium en zul je ze (tijdelijk) in een apart aquarium moeten houden. In een druk bevolkt aquarium zullen ze veelal verhongeren omdat ze niet naar voren durven te komen om het voer te komen halen. In een separaat aquarium hebben ze rustig de tijd om te eten zonder dat ze door andere vissen worden gestoord.
Om er voor te zorgen dat ze straks ook in het show aquarium hun eten rustig kunnen nuttigen kun je ze ook meteen leren om eten te krijgen in een fles. Gebruik hiervoor een glazen fles die je vult met water, laat wat voer in de fles vallen en laat de fles op de bodem zakken met behulp van een touwtje. De Mastacembelus shiranus moet wennen aan de fles en zal de eerste paar keer grote moeite hebben om de ingang te vinden. Als hij eenmaal doorheeft hoe hij binnenkomt zal het steeds beter gaan. De fles kun je in het show aquarium gebruiken om er zeker van te zijn dat de Mastacembelus shiranus rustig kan eten en voldoende voer binnen krijgt.
Je kunt ze voeren met levend en diepvries voer zoals artemia, muggenlarven, garnalen, mosselen, krill etc. Als ze in eerste instantie geen diepvries voer eten dan kun je beginnen met levend voer, ook kleine visjes worden wel gegeten.
Het Aquarium
De inrichting van het aquarium kan bestaan uit rotsen met daartussen voldoende kieren, spleten en holen waar de Mastacembelus shiranus zich kan verstoppen. Voor de overige bewoners uit het Malawi meer wordt veelal zand op de bodem aangeraden.
Let op: De Mastacembelus shiranus is een ware ontsnappingskunstenaar. Zorg ervoor dat het aquarium goed is afgesloten en er geen kieren, gaten of dergelijke aanwezig zijn waardoor hij uit het aquarium kan ontsnappen. Ook de overloop en droogkamer van het bioloog moet je goed afdekken. Zelfs de uitstroom van je pomp afdekken met fijn gaas om te voorkomen dat hij erin zwemt en klem komt te zitten.
De Kweek
Er zijn geen berichten bekend over de kweek van de Mastacembelus shiranus in gevangenschap. Alle aangeboden dieren zijn wildvang exemplaren.
Conclusie
Met voldoende zorg om de Mastacembelus shiranus aan het eten te krijgen is het een fantastische vis om te zien. Het voeren met de fles methode is weer eens heel wat anders dan het simpelweg in het aquarium gooien van voer. Zeker bezoekers zullen het een graag een keer bekijken. Met voldoende zorg en aandacht krijg je ze vaak zelfs zo ver dat ze uit je hand komen eten. Voorwaarde is wel dat je rekening met hen houdt qua medebewoners en inrichting van het aquarium.
Video
Auteur
John de Lange
Copyright foto’s
John de Lange
