Hyphessobrycon sweglesi – Rode Fantoomzalm
Hyphessobrycon sweglesi is in 1961 voor het eerst beschreven door Géry. In het Nederlands wordt deze soort ook wel Rode Fantoomzalm genoemd.
De geslachtsnaam Hyphessobrycon kan worden opgebroken in twee oud Griekse woorden. Hyphesson betekent “een beetje kleiner” en “bryko” betekent bijter. Tezamen vormen zij de geslachtsnaam “Kleine Bijter”.
De soortnaam ‘sweglesi’ is ter ere van Kyle Swegles, de eigenaar van Rainbow Aquarium in Chicago. Hij was degene die de type exemplaren heeft gevangen.
Beschrijving
De Rode Fantoomzalm is een schitterend gekleurd visje wat zeker zal opvallen in het aquarium. Zowel het lichaam als de vinnen zijn rood gekleurd. Op de flank, net achter het kieuwdeksel, hebben ze een opvallende zwarte vlek. Ze lijken sprekend op de Zwarte Fantoomzalm, afgezien van de kleur natuurlijk.
Ook lijken ze op hun familielid Hyphessobrycon eques, tenminste op foto’s. In het aquarium naast elkaar gezet, is het verschil duidelijker. De vorm van de vis is anders. De vlek op de flank verschilt van elkaar. Het lichaam van Hyphessobrycon sweglesi is vrij doorzichtig waarbij de ingewanden metaalkleurig zichtbaar zijn. Het lichaam van Hyphessobrycon eques is vrij ondoorzichtig. Het verschil is ook te zien aan de anaalvin. Hyphessobrycon eques heeft daar een zwarte band die bij de andere Hyphessobrycon soorten ontbreekt. De soorten hebben jarenlang in verschillende genera gezeten. Ik vermoed dat ze uiteindelijk ook weer tot verschillende genera gaan behoren. Nieuw onderzoek zal het uitwijzen.
Met een maximale totale lengte van zo’n 4 centimeter, is Hyphessobrycon sweglesi een klein blijvende soort. Ze voelen zich alleen op hun gemak als ze gehouden worden in een school. Hou hierbij aan dat je minimaal zes exemplaren bij elkaar houdt maar liever nog veel meer.
In een nieuwe omgeving kunnen ze zich eerst wat terugtrekken en zich verstoppen tussen de beplanting. Eenmaal gewend aan hun nieuwe omgeving zijn het nieuwsgierige visjes die het hele aquarium zullen verkennen. Ze bewonen doorgaans het middelste deel van het aquarium.
Hoe zie je het verschil tussen man en vrouw bij de Rode Fantoomzalm?
Je kunt het verschil tussen de mannen en vrouwen zien aan de rug- en anaalvinnen. De mannen krijgen wat meer verlengde rug- en anaalvinnen. Het lichaam van de vrouwen is wat hoger gebouwd dan die van de mannen.
Hou oud kan de Rode Fantoomzalm worden?
Normaal gesproken kan een Rode Fantoomzalm een leeftijd bereiken van zo’n drie tot vijf jaar. In het aquarium, met goede verzorging kunnen ze zelfs nog wel iets ouder worden.
Biotoop
Je kunt deze visjes vinden in Zuid Amerika. Ze komen voor in het stroomgebied van de Rio Orinoco, voornamelijk in de bovenloop en het midden van deze rivier. Ze vermijden daarbij de hoofdrivieren en bewonen doorgaans de zijrivieren zoals Rio Apure, Rio Atabapo, Rio Capanaparo, Rio Caura, Rio Cinaruco, Rio Guaviare, Rio Inirida en Rio Ventauri.
Zoals gezegd vermijden ze de grote snelstromende hoofdrivier en zoeken ze naar kleinere zijrivieren of de hoefijzer delen van de rivier. Ook zijn ze te vinden in de overstromingsgebieden naast de rivieren.
Ze bewonen zowel de helder water zone’s als de zwartwater delen van de rivieren. In de helder water delen, kiezen ze wel de delen uit met veel waterplanten waartussen ze kunnen schuilen.
Afhankelijk van de herkomst zijn de wildvang dieren afkomstig uit water met verschillende zuurgraad. Dit kan een wat hogere pH hebben tot pH 7.5 of zuurder uit de zwartwater delen met een lagere pH tot pH 5.5.
Dieet
In het wild voedt de Rode Fantoomzalm zich met kleine ongewervelden, schaaldiertjes maar ook algen en vruchten die uit de bomen en struiken zijn gevallen.
In het aquarium is het geen kieskeurige eter. Je kunt ze voeren met vlokvoer, klein granulaat. Wissel dit wel af met diepvries of levend voer zoals muggenlarven, tubifex, artemia en watervlooien. Zorg dat er ook wat groenvoer wordt gegeven. Dit kan in het vlokvoer zitten of bijvoorbeeld in de vorm van spirulina vlokken.
Als ze niet genoeg groenvoer krijgen dan kunnen ze aan wat zachte planten gaan knabbelen. Om dit te voorkomen kun je een stukje komkommer of andere zachte groente geven. Haal dit na een uurtje wel uit het aquarium om te voorkomen dat de groente het water vervuilt.
Het Aquarium
Je kunt een schooltje van deze fraaie Rode Fantoomzalmpjes houden in een aquarium vanaf 80 centimeter lengte.
Richt het aquarium in met op de bodem (filter) zand. Zorg voor veel planten waartussen de vissen kunnen schuilen en zwemmen. De rode kleur van deze soort steekt heel fraai af tegen het groen van de meeste planten. Je ziet ze dan echt tussen de planten door zwemmen op zoek naar voedsel.
Dit zijn echt scholenvisjes. Hou ze dan ook in een school van voldoende grootte, minimaal zo’n 6 exemplaren maar eigenlijk doen ze het beter in een grotere school. De mannen houden schijngevechten met elkaar om de rangorde te bepalen. Daarmee trekken ze ook de aandacht van de vrouwen. Het schouwspel van de schijngevechten van de mannen is heel leuk om te zien!
Als ze alleen of in een te kleine groep worden gehouden dan worden ze schuw en verdwijnen ze tussen de planten. Door de stress zijn ze dan ook vatbaarder voor ziektes en kwijnen ze weg.
Waterwaardes
Ze krijgen hun mooiste kleuren en blijven het gezondst in relatief zacht water met een lage hardheid van GH 1 tot 12. Hou daarbij de pH neutraal tot zuur, zo tussen de 4.5 en 7.5. Je kunt daarbij filteren over turf om het water iets te kleuren en om deze iets zachter en zuurder te maken. De temperatuur mag liggen tussen de 20 en 28 graden Celsius.
Om het (zwartwater) biotoop wat na te bootsen, leg je wat blad afval op de bodem. Tussen de bladeren komen infusoriën vanzelf tot leven waar de visjes zich mee kunnen voeden.
Welke andere vissen kunnen bij de Rode Fantoomzalm?
Dit scholenvisje is zeer geschikt voor een gezelschapsaquarium, mits je rekening houdt met de medebewoners. Ze worden niet heel groot en daarom kun je ze het beste combineren met soorten die ongeveer even groot zijn.
Geschikte medebewoners zijn onder andere Corydoras soorten op de bodem. Aan de oppervlakte zou je kunnen kiezen voor een soort Bijlzalm. Ook bijvoorbeeld Potloodvisjes zijn geschikt om te combineren.
Als bodem bewoner zou je ook kunnen kiezen voor een kleine cichlide zoals een Apistogramma of bijvoorbeeld Mikrogeophagus altispinosus. Deze Dwergcichliden kun je dan weer beter niet samen houden met Corydoras soorten. Beiden gaan wel weer goed samen met Harnasmeervallen.
Kweek Aquarium en Conditioneren
In een dicht beplant aquarium zou het zomaar kunnen zijn dat je af en toe een jonge Rode Fantoomzalm tegenkomt. De ouders zijn vrijleggers. Dat wil zeggen dat ze hun eieren loslaten tussen de planten en er verder niet meer naar omkijken. De meeste eieren en jonge visjes worden echter opgegeten. Slechts een enkeling zal het overleven.
Kweekaquarium
Als je echt gericht met deze soort wil kweken dan helpt het om een speciaal kweekaquarium op te zetten apart van het aquarium met de ouderdieren. Richt het aquarium in met op de bodem een fijn rooster waar de eieren tussendoor kunnen vallen en de ouderdieren er niet meer bij kunnen komen. Een stuk kunstgras is ook een geschikt alternatief voor het rooster. De eieren vallen kunnen dan tussen de “grassprieten” vallen waardoor de ouders er ook niet bij kunnen.
Gebruik een grote hoeveelheid fijnbladige planten zoals Javamos. Ook een paar afzetmoppen zijn geschikt. Tussen de bladeren of de strengen van de afzetmop, zetten de ouderdieren de eieren af.
Het kweek aquarium hoeft niet verlicht te worden. Zet hem liever op een wat donkerdere plaats zodat er weinig tot geen licht in valt. Als filter gebruik je bij voorkeur een sponsfilter. De spons zorgt er voor dat de pas uitgekomen visjes niet worden opgezogen. Het water moet wat zuurder zijn met een pH van 6 tot maximaal 6,5 en een temperatuur van zo rond de 24 graden Celsius.
Voer de ouderdieren een paar dagen met levend voer zoals muggenlarven en artemia.
Laat het aquarium goed rijpen. De jonge visjes zoeken naar het kleinste levende voer tussen de planten.
Het Afzetten
Zodra de vrouw goed dik is met eieren kies je de mooiste één a twee mannen en een aantal vrouwen. Plaats deze in de avond in het kweek aquarium. Doorgaans worden de volgende morgen de eieren afgezet tussen de fijnbladige planten of tussen de strengen van de afzetmop.
Het is vrij duidelijk als de vissen bezig zijn met het afzetten van de eieren. De man blijft vlak naast de vrouw zwemmen terwijl ze scherpe bochten maken tussen de planten door.
De vrouw laat maximaal zo’n 200 eieren los die door de man worden bevrucht. De kleine eieren zijn rood/bruin van kleur. Nadat de eieren zijn gelegd kun je de ouderdieren terug plaatsen in hun eigen aquarium.
De eieren zijn lichtgevoelig! Dek het aquarium dan ook enigszins af zodat ze niet beschimmelen.
Opgroeien van de jongen
De eieren van de Rode Fantoomzalm komen na 24 tot 36 uur uit. Na drie tot zes dagen kunnen de jonge visjes vrij zwemmen en verbergen zich voornamelijk tussen de planten.
In eerste instantie zijn ze zo klein dat ze alleen het kleinste voer kunnen eten. Zorg er dan ook voor dat je op tijd infusoriën kweekt en klaar hebt staan.
De jonge visjes groeien langzaam. Na verloop van tijd kun je overstappen op iets groter voer zoals artemia naupliën en stofvoer of fijngewreven vlokvoer.
Conclusie
De Rode Fantoomzalm is een zeer vredelievend scholenvisje. Ze zijn geschikt voor het gezelschapsaquarium. De kweek is van deze soort is goed mogelijk maar vraagt wel wat aandacht qua waterwaardes maar ook aan het licht omdat de eieren lichtgevoelig zijn. Het is zeker de moeite waard om eens een te proberen ze te kweken!
Video
Auteur
John de Lange
Copyright foto’s
Hristo Hristov
F. Ingemann Hansen – Akvariefotografen.com
Referenties
Seriouslyfish
Fishbase
Badmanstropicalfish
