Hyphessobrycon paepkei – Goudschouder Rosy Tetra
Hyphessobrycon paepkei werd voor het eerst wetenschappelijk beschreven door Axel Zarske in 2014. Ze behoren tot de familie Characidae, de echte karperzalmen. In het Nederlands worden ze ook wel Goudschouder Rosy Tetra genoemd.
De betekenis van de geslachtsnaam Hyphessobrycon is enigszins onzeker. Het tweede deel, “-brycon”, is afgeleid van het Griekse woord βρύκω (brykō), wat “bijten” betekent. Het eerste deel, “Hyphess-“, zou mogelijk een foutieve spelling zijn van het Griekse υπελάσσων (hypelassōn), wat “iets kleiner” betekent. De soortnaam paepkei is een eerbetoon aan Dr. Hans-Joachim Paepke, een ichtyoloog van het Museum für Naturkunde in Berlijn.
Beschrijving
De Goudschouder Rosy Tetra heeft een gestrekt, maar enigszins gedrongen lichaam dat zijdelings afgeplat is. De kop en flanken vertonen een lichte, beige tot zilver-blauwe grondkleur. Een opvallend kenmerk is de goudkleurige schouderstreep, waar de Nederlandse naam naar verwijst. De rug is vaak iets donkerder dan de buikstreek. Sommige exemplaren vertonen een licht geruit patroon op de bovenste schubbenrijen, gevormd door een concentratie van chromatoforen (kleurcellen) aan de achterkant van de schubben. De vinnen zijn doorzichtig tot geelachtig, met soms rode accenten. De rugvin heeft op de tip soms een witte vlek. De maximale totale lengte bedraagt ongeveer 3,5 tot 4 centimeter.
Verschillen tussen mannetjes en vrouwtjes
Mannetjes zijn over het algemeen groter en slanker dan vrouwtjes. Ze hebben langer uitlopende rug- en anaalvinnen, die een meer puntige vorm hebben, vooral bij de anaalvin. De kleuren zijn bij mannetjes intenser dan bij vrouwtjes. Gedragsverschillen tussen de seksen zijn niet bekend, maar mannetjes kunnen fin-flaring (het uitwaaieren van de vinnen) vertonen bij rivaliteit. Jonge vissen hebben al snel dezelfde vorm als de volwassen exemplaren maar zijn minder fel gekleurd.
Gedrag en temperament
Hyphessobrycon paepkei is een vreedzame scholenvis. Ze leven het liefst in groepen van zes of meer individuen. Ze zijn niet schuw en zwemmen in de middenwateren van het aquarium, vaak in de buurt van beplanting. Ze zijn niet agressief tegenover andere vreedzame vissoorten, maar het is raadzaam om geen agressieve of veel grotere vissen in hetzelfde aquarium te houden.
Levensverwachting
De levensverwachting van Hyphessobrycon paepkei in het wild is onbekend. In een aquarium kunnen ze tot ongeveer 3 tot 5 jaar oud worden.
Biotoop van Hyphessobrycon paepkei
Hyphessobrycon paepkei wordt in het wild aangetroffen in Brazilië. De specifieke locatie binnen Brazilië is het stroomgebied van de Rio Demini, een zijrivier van de Rio Negro in het Amazonebekken. Het zijn riviervissen die leven in de kleine, heldere zijrivieren en beken van het Amazonebekken.
Natuurlijke habitat
Hun natuurlijke habitat wordt gekenmerkt door zacht, licht zuur water en een dichte begroeiing van waterplanten. De oevers van deze wateren zijn waarschijnlijk begroeid met bomen en andere vegetatie, typisch voor het Amazone regenwoud. De bodem bestaat waarschijnlijk uit zand of een mengsel van zand en organisch materiaal.
Klimaat
De Goudschouder Rosy Tetra leeft in een tropisch klimaat met een constante temperatuur en hoge luchtvochtigheid. Het Amazonebekken kent seizoensgebonden variaties in waterpeil, met periodes van overstromingen en droogtes.
Dieet
Dieet in het wild
De precieze samenstelling van het dieet van Hyphessobrycon paepkei in het wild is niet volledig gedocumenteerd. Gezien hun habitat en de algemene voedingsgewoonten van verwante soorten binnen het geslacht Hyphessobrycon, kunnen we aannemen dat ze zich voeden met een verscheidenheid aan kleine ongewervelde dieren, zoals insectenlarven (zoals muggenlarven), kleine kreeftachtigen (zoals waterpissebedden en watervlooien), en andere kleine organismen die ze in het water vinden. Ze nemen waarschijnlijk ook kleine hoeveelheden plantaardig materiaal tot zich.
Dieet in het aquarium
In het aquarium is het belangrijk om Hyphessobrycon paepkei een gevarieerd dieet te geven om hun gezondheid en levendigheid te behouden. Ze accepteren een breed scala aan voedsel, waaronder:
- Droogvoer: Hoge kwaliteit vlokkenvoer, micropellets en korrels vormen een goede basis voor hun voeding. Kies voor droogvoer dat specifiek is ontwikkeld voor kleine, omnivore vissen.
- Levendvoer: Kleine hoeveelheden levend voer, zoals fruitvliegjeslarven (Drosophila), microwormen, artemia en watervlooien (Daphnia), zijn een waardevolle aanvulling op hun dieet en zorgen voor extra stimulatie.
- Diepvriesvoer: Diepvriesvoer, zoals muggenlarven, Artemia en cyclops, kan ook worden aangeboden. Let wel op dat het voer in kleine stukjes wordt aangeboden, aangepast aan de kleine bek van deze vis.
Het is belangrijk om het voer in kleine porties te geven, zodat het binnen enkele minuten volledig wordt opgegeten. Overvoeding moet worden vermeden, omdat dit kan leiden tot watervervuiling. Een gevarieerd dieet zorgt voor een optimale gezondheid en levendige kleuren bij deze vissen.
Het Aquarium
Voor een kleine groep van 6 tot 8 Hyphessobrycon paepkei is een aquarium van minimaal 60 centimeter lengte (ongeveer 80 liter) geschikt. Wil je een groter groep houden, dan dien je de aquariumgrootte naar verhouding te vergroten. Een grotere groep vissen zorgt voor een natuurlijkere scholengedrag en minder stress voor de individuele vissen .
De inrichting moet de natuurlijke habitat van de vis nabootsen. Een dichte beplanting met fijnbladige planten, zoals Java mos, is essentieel. Deze planten bieden schuilplaatsen en zorgen voor een gevoel van veiligheid. Een donkere bodem, bijvoorbeeld van zand of donker grind, versterkt de kleuren van de vissen. Een lichte stroming in het water is ook aan te raden. De toevoeging van eiken- of beukenbladeren kan bijdragen aan het creëren van een zuurder milieu en een bruine waterkleur, wat de natuurlijke habitat nabootst.
De ideale waterwaarden voor Hyphessobrycon paepkei zijn zacht tot matig hard water met een pH van 5,5 tot 7,5 en een temperatuur tussen de 22 en 28°C .
Hyphessobrycon paepkei is een vreedzame vis die goed samenleeft met andere kleine, vreedzame soorten . Geschikte tankmates zijn bijvoorbeeld Corydoras-pantsermeervallen, kleine soorten barben, rasbora’s, kleine loricariiden, enkele soorten anabantoïden en kleine West-Afrikaanse dwergcichliden . Vermijd grotere, agressieve vissen of soorten met lange vinnen, die de Hyphessobrycon paepkei kunnen stressen of verwonden .
Een goed ingericht aquarium met geschikte waterwaarden en compatibele tankmates is essentieel voor het welzijn van de Goudschouder Rosy Tetra. Het nabootsen van hun natuurlijke omgeving is cruciaal voor hun gezondheid en levendigheid.
Kweekaquarium en Conditionering
Voor het kweken van Hyphessobrycon paepkei is een apart kweekaquarium aan te raden. De grootte van dit aquarium hangt af van het aantal kweekparen, maar een aquarium van ongeveer 20-40 liter is een goede start. Het aquarium moet donkerder zijn dan een gewoon aquarium, om de stress bij de vissen te verminderen. De eieren zijn ook lichtgevoelig! De waterkwaliteit moet identiek zijn aan die van het hoofdaquarium: zacht tot matig hard water (GH 1-12), licht zuur (pH 5.5-7.5) en een temperatuur van 23-27°C. Een kleine, stille sponsfilter is voldoende om de waterkwaliteit te handhaven. De verlichting moet gedimd zijn.
Conditionering:
Voordat de vissen worden ingezet in het kweekaquarium, is het belangrijk om ze te conditioneren. Dit houdt in dat ze gedurende enkele weken extra voedzaam voedsel krijgen aangeboden, zoals levend of diepvriesvoer (microworms, artemia, kleine daphnia). Dit stimuleert de voortplanting.
Er zijn twee mogelijke kweek methoden
Groepsgewijze kweek: Een groep van meerdere mannetjes en vrouwtjes (bijvoorbeeld 2-3 mannetjes en 3-4 vrouwtjes) wordt samen in het kweekaquarium geplaatst. De ratio tussen mannetjes en vrouwtjes is hierbij belangrijk om concurrentie tussen de mannetjes te beperken.
Paarkweek: Een enkel kweekpaar wordt in het kweekaquarium geplaatst. Dit vereist een zorgvuldige selectie van een gezond mannetje en vrouwtje.
Het Afzetten
Tijdens het paaien worden de kleuren van de vissen intenser. Mannetjes vertonen hun meest levendige kleuren, met een versterking van de goudkleurige schouderstreep en mogelijk meer rode accenten in de vinnen. Vrouwtjes vertonen een voller, ronder lichaam als gevolg van de rijpe eieren.
Het hofmaken omvat waarschijnlijk een combinatie van achtervolging, fin-flaring (het uitwaaieren van de vinnen) door de mannetjes en het vertonen van specifieke bewegingen en lichaamshoudingen.
De eieren worden afgezet op fijnbladige planten, zoals Java mos, of op andere geschikte substraten in het kweekaquarium. Een afzetmop kan ook worden gebruikt. Het paren vindt meestal plaats in de ochtend of vroege middag. De ouders bewaken de eieren niet en eten ze vaak op. Het is daarom essentieel om de ouders na het afzetten uit het kweekaquarium te verwijderen.
Het aantal eieren per legsel is variabel, maar kan oplopen tot enkele honderden. De eieren zijn klein, doorzichtig en hebben een lichtgele kleur.
Opgroeien van de Jonge Hyphessobrycon paepkei
De eieren komen na ongeveer 24 tot 36 uur uit. De larven worden na ongeveer 5 dagen vrijzwemmend. Bij Hyphessobrycon paepkei is er geen ouderlijke zorg.
Het eerste voer voor de jonge vissen bestaat uit infusoria of nauplii van artemia (pekelkreeftjes). Zeer fijn, speciaal voor jonge vissen ontwikkeld, droogvoer kan ook worden gebruikt. Regelmatige kleine waterverversingen (bijvoorbeeld 20-30% per week) zijn belangrijk om de waterkwaliteit te handhaven.
Het percentage overlevende jongen is variabel en afhankelijk van verschillende factoren, zoals de waterkwaliteit, de voeding en de hoeveelheid samengepakte jonge visjes. Een hoog percentage overleving vereist optimale omstandigheden en zorgvuldige verzorging.
Conclusie
De Goudschouder Rosy Tetra is een relatief nieuwe soort in de aquariumhobby, waardoor informatie nog schaars is. Op basis van de beschikbare gegevens blijkt het een relatief eenvoudige vis te zijn voor beginners, mits aan de specifieke waterparameters (zacht, licht zuur water) wordt voldaan en ze in een groep van minimaal zes exemplaren worden gehouden. Een goed beplant aquarium met voldoende schuilplaatsen is essentieel voor hun welzijn.
Een opvallende eigenschap is de goudkleurige schouderstreep en de variatie in kleurintensiteit tussen mannetjes en vrouwtjes. Het is een vreedzame scholenvis, geschikt voor een gemeenschapsaquarium met andere kleine, vreedzame soorten. Meer onderzoek naar hun gedrag en kweek in gevangenschap is wenselijk om een nog completer beeld te krijgen van deze fascinerende vis.
Video
Auteur
John de Lange
Copyright foto’s
