Hemigrammus rodwayi – Goudtetra
Hemigrammus rodwayi is 1909 officieel beschreven door Durbin. De naam Hemigrammus is op te delen in twee Griekse woorden: “hemi” betekend half en “gramma” betekend brief of signaal, een vrije vertaling voor “halve zijlijn”. De Nederlandse naam Goud Tetra dankt deze soort aan zijn gouden glans die de wildvang exemplaren bezitten.
Synoniem: Hemigrammus armstrongi.
Beschrijving
De Hemigrammus rodwayi heeft een zilver/wit lichaam met over de zijlijn een vaag zwarte streep, die onder de juiste lichtinval groen iriserend kan oplichten. Wildvang exemplaren kunnen een gouden glans krijgen waaraan dit visje ook zijn Nederlandse naam Goud Tetra dankt.
De gouden glans van de Hemigrammus rodwayi of Goud Tetra wordt veroorzaakt door een afweer reactie op parasieten. Zodra de tetra in contact komt met parasitaire zuigwormen van de Trematoda familie probeert het lichaam deze parasiet te bestrijden, als bij effect krijgt hij een gouden glans. In het aquarium komen deze wormen niet voor waardoor nakweek van de Goud Tetra zijn gouden glans verliest. Ze hebben in dat geval een zilveren glans. Op de staartwortel hebben ze een zwarte vlek.
Het verschil tussen de man en vrouw is bij volwassen dieren eenvoudig te zien. De mannen zijn kleurrijker dan de vrouwen, daarnaast toont de eerste vinstraal van de rug- en anaalvin bij de mannen een wit streepje. De vrouwen zijn wat dikker gebouwd dan de mannen die redelijk slank blijven. De vrouwen worden niet zo dik met eieren als sommige andere tetra soorten.
De Hemigrammus rodwayi is een echte scholenvis. Hou ze dan ook in een schooltje van minimaal 6 exemplaren maar meer is beter. In een te klein groepje worden ze schuw, komen niet meer tevoorschijn en kwijnen weg. Een Goud Tetra die in goede omgeving en met voldoende soortgenoten wordt gehouden kan een leeftijd bereiken van zo’n 4 jaar.
Biotoop
De Hemigrammus rodwayi kan worden gevonden in Brazilië, Guyana, Frans Guyana, Peru en Suriname. De Goudtetra bewoont daar de langzaam stromende wateren, riviertje en meertjes. Ze komen in grote hoeveelheden voor in de overstromingsgebieden van de kust. Soms worden ze gevonden in mild brak water.
Doorgaans worden ze gevonden in water wat gekleurd wordt door de tannines in afgevallen bladeren. Het water kleurt hierdoor wat bruin. Dit wordt ook wel zwartwater genoemd.
Dieet
Het dieet van de Hemigrammus rodwayi is vrij eenvoudig. Het is een omnivoor dus zal alles wel eten wat er in zijn bekje past. Het is net als bij andere vissen wel belangrijk om gevarieerd te voeren om ze gezond te houden en om de best kleuren naar boven te krijgen. Voer ze dan ook afwisselend met vlokvoer, granulaat, rode, zwarte, witte muggenlarf, watervlooien, artemia etc.
Het Aquarium
Een biotoop aquarium voor de Hemigrammus rodwayi kan worden ingericht met wat zand op de bodem. Richt het verder in met wat hout wat lijkt op wortels die in het water hangen. Strooi wat bladeren op de bodem zoals ze ook in de overstromingsgebieden tegenkomen. Je kunt hiervoor gedroogde amandel-, beuken of eikenbladeren gebruiken. De bladeren geven ook weer de tannines af die het water aanzuren en het water wat donkerder kleuren. Uiteraard kun je daarnaast ook wat turf toevoegen aan het filter.
Het water mag redelijk zacht en zuur zijn met een pH van 5.5 tot 7.0.
Je kunt de Goudtetra overigens ook prima houden in een gezelschapsaquarium. Houdt ze alleen niet samen met al te grote of drukke vissen. Andere Hemigrammus soorten, Apistogramma, Corydoras, Loricariidae en dergelijke gaan prima. Hou er met de bezetting van het aquarium rekening mee dat ze de voorkeur geven aan de onder- en middenlaag van het aquarium.
Het is een echte scholenvis die in een schooltje van minimaal 6 exemplaren maar liever nog meer dan 10 moet houden. In wat gedempt licht en met voldoende soortgenoten laten ze zich doorgaans goed zien.
Kweek Aquarium en Conditioneren
De Hemigrammus rodwayi laat zich wat moeilijker nakweken dan sommige andere soorten tetra’s. Om de kans op succes zo groot mogelijk te maken zul je wel gebruik moeten maken van een speciaal ingericht kweek aquarium. Een klein aquarium van zo’n 40 x 25 x 25 centimeter voldoet prima. Het aquarium hoeft niet verlicht te worden, sterker nog, de eieren en pas uitgekomen jongen kunnen niet goed tegen licht, houdt ze dus liever in het schemer.
Richt het aquarium in met een paar plukken Javamos of afzetmoppen waar de ouders de eieren in kunnen afzetten. Omdat de ouders de eieren ook als voedsel zien, kun je op de bodem ook een fijn rooster plaatsen waar de eieren tussendoor kunnen vallen zodat de ouders er niet bij kunnen.
Als filtering bij voorkeur een klein sponsfilter gebruiken zodat er niet al te veel stroming in het aquarium ontstaat. Het water mag vrij zacht en iets zuur zijn met een pH van 5.5 tot 6.0 en een GH van 1 tot 5 en een temperatuur rond de 28 graden celsius.
Het gebruik van osmose water en turf zorgt ervoor dat de kans op beschimmelen van de eieren zo klein mogelijk blijft.
Het afzetten
Hemigrammus rodwayi zijn vrijleggers, ze zetten de eieren af tussen de fijnbladige planten of tussen de draden van de afzetmop. Om te zorgen voor een grotere opbrengst kun je de mannen en vrouwen gescheiden van elkaar houden. Zodra de vrouwen iets dikker worden van de eieren zet je de vissen bij elkaar. Je kunt hiervoor één man en één vrouw gebruiken of twee groepen van bijvoorbeeld zes mannen en zes vrouwen. Plaats het koppel of de groep ’s avonds in het kweek aquarium. De volgende ochtend zullen ze de eieren gaan afzetten.
De ouders eten zowel de eieren als de jongen als ze de kans krijgen. Verwijder de ouders dan ook meteen na het afzetten van de eieren.
Opgroeien van de jongen
De eieren van de Goud Tetra komen na zo’n 24 tot 36 uur uit maar wriemelen dan nog op de bodem en teren op hun dooierzak. Na nog eens 3 tot 4 dagen zullen ze de bodem verlaten en vrij rondzwemmen. De jongen van de Hemigrammus rodwayi zijn echt heel klein. Voer ze de eerste paar dagen als ze vrij zwemmen met infusoriën. Als de jongen iets groter zijn dan kun je overstappen op vers uitgekomen artemia, microwormen en bijvoorbeeld heel fijn opfokvoer.
Conclusie
De Goudtetra of Hemigrammus rodwayi doet bij nakweek exemplaren zijn naam niet echt eer aan. Toch is het een leuke scholenvis die vaak ook echt wil scholen. Het zijn vriendelijke, niet al te drukken visjes die zich makkelijk laten combineren met andere bewoners.
ps. Lees ook eens het kweekverslag van de Goudtetra
Video’s
Bronnen
Fishbase.org
SeriouslyFish.com
Aqua-fish-net.com
Aquarticles.com (niet meer beschikbaar)
Auteur
John de Lange
Copyright foto’s
A. Geertsma
J. de Lange