Hemichromis elongatus – Vijf Sterren Generaal
De wetenschappelijke naam van deze vissoort is Hemichromis elongatus. In het Nederlands worden meerdere namen voor deze soort gebruikt, meestal “Vijf Sterren Generaal” of “Gestreepte Juweelcichlide” . De soort werd voor het eerst beschreven door Guichenot in 1861.
De geslachtsnaam Hemichromis is afgeleid van het Griekse “hemi” (half) en “chromis” (een verwijzing naar het geslacht Chromis, een naam die teruggaat tot Aristoteles, mogelijk afgeleid van “chroemo” (hinniken), refererend aan een trommelvis (Sciaenidae) en zijn vermogen om geluid te maken). De naam verwijst naar de gelijkenis met andere baars-achtige vissen die ooit als verwant werden beschouwd. De soortnaam elongatus betekent “langgerekt” of “langgestrekt”, verwijzend naar de langwerpige lichaamsvorm van de vis in vergelijking met andere, meer ronde vissoorten die destijds als verwant werden beschouwd.
Synoniemen voor Hemichromis elongatus zijn: Chromichthys elongatus en Hemichromis auritus.
Beschrijving
Hemichromis elongatus heeft een langgerekt, gestroomlijnd lichaam, geschikt voor het jagen op prooi. De kop kan variëren in kleur van groen en geel tot goud en volledig rood, afhankelijk van de leeftijd en het geslacht. De flanken vertonen een aanzienlijke kleurvariatie, van groen en geel tot goud en volledig rood. Jonge exemplaren hebben een vale leemgele kleur met vijf ronde vlekken langs de middenlijn, terwijl volwassen vissen een dieprode kleur kunnen ontwikkelen met diepzwarte vlekken op een groene of rode achtergrond. De uiteinden van de rugvinstralen zijn vaak felrood met een blauw streepje. De vis kan tot 25 centimeter lang worden in de natuur, maar in aquaria blijft de grootte vaak beperkt tot 21 centimeter.
Seksueel Dimorfisme: Mannetjes zijn over het algemeen iets groter en kleurrijker dan vrouwtjes. Ze ontwikkelen ook langere rug- en anaalvinnen naarmate ze volwassen worden. Alfa-mannetjes vertonen baltsgedrag en een zwarte streep op de kop. Gedragsverschillen zijn vooral merkbaar tijdens de broedzorg, waarbij mannetjes agressiever zijn om hun territorium te verdedigen. Jonge exemplaren verschillen aanzienlijk in kleur van volwassen vissen, zoals hierboven beschreven.
Gedrag en Temperament: Hemichromis elongatus is een agressieve, territoriale vis, vooral tijdens de broedzorg. Ze zijn piscivoor, wat betekent dat ze andere vissen eten. Ze leven meestal als paar. Meerdere koppels kunnen naast elkaar leven en broeden in een ruim aquarium. Het aquarium moet dan wel heel groot zijn om te voorkomen dat de dominante man het andere paar afmaakt. Ze zwemmen doorgaans in de middenwateren.
Levensverwachting: De levensverwachting van Hemichromis elongatus in het wild is niet specifiek vermeld. In een aquarium kunnen ze 6-7 jaar oud worden.
Biotoop van Hemichromis elongatus
Hemichromis elongatus wordt van nature gevonden in West-Afrika, van Guinee tot Zambia, inclusief landen als Kameroen, Angola, Namibië, Botswana en Zimbabwe. In Kameroen zijn ze aangetroffen in verschillende rivieren, waaronder het Cross River systeem, de Mungo River, en toelopers van de Ntem River. De soort komt voor in zowel rivieren als meren en vijvers, en in sommige kustgebieden zelfs in brak water.
Hun natuurlijke habitat is zeer divers. Sommige rivieren zijn traag stromend met een zandbodem en veel hout langs de oevers, terwijl andere snelstromend zijn met een bodem van vulkaansteen en waterplanten zoals Anubias en Crinum natans. Andere biotopen zijn troebel, met weinig of geen stroming, en zonder planten. De oevers kunnen begroeid zijn met bomen en struiken, of juist kaal. De bodem kan bestaan uit zand, sediment, kiezelstenen of vulkaansteen.
Hemichromis elongatus is een viseter/rover (piscivoor), dus ze hebben zelf geen natuurlijke vijanden, maar jagen op andere vissen. In sommige gebieden worden ze zelfs gebruikt om Tilapia populaties te controleren .
De soort leeft in een tropisch klimaat. De onderzochte documenten geven geen specifieke informatie over seizoensgebonden overstromingen of droogtes, maar de variatie in biotopen suggereert dat ze zich kunnen aanpassen aan verschillende waterstanden.
Dieet
Dieet in het wild: Hemichromis elongatus is een viseter/rover (piscivoor) . In de natuur voedt hij zich voornamelijk met andere vissen , en neemt hij een belangrijke plaats in de voedselketen in. De onderzochte documenten noemen specifiek Petenia splendida, Cichla ocellaris, Dimiodochromis compressiceps, en Boulengerochromis microlepis als voorbeelden van andere vissoorten die een vergelijkbare positie in de voedselketen innemen. De diversiteit aan biotopen waarin de soort voorkomt, suggereert een breed scala aan prooien , afhankelijk van de beschikbaarheid in het specifieke leefgebied.
Dieet in het aquarium: In het aquarium accepteert Hemichromis elongatus een verscheidenheid aan voedsel. Dit omvat levend voer zoals Mysis, volwassen Artemia, en ongekookte garnalen. Droogvoer in de vorm van vlokken en pellets wordt ook geaccepteerd, hoewel ze hieraan gewend moeten raken. Jonge visjes kunnen ook worden gevoerd. Een gevarieerd dieet met hoogwaardig cichlidenvoer, aangevuld met diepvriesvoer zoals pekelkreeftjes (Artemia), muggenlarven en watervlooien (Daphnia), is aan te raden. Het is belangrijk om een gebalanceerd dieet te bieden voor optimale gezondheid en kleur. Aangezien het een viseter is, moet men rekening houden met de grootte van andere vissen in het aquarium.
Het Aquarium
Aquariumgrootte: Een minimum aquariumgrootte van 200 x 60 x 60 cm wordt aanbevolen voor één paar Hemichromis elongatus . Voor meerdere paren is een aanzienlijk groter aquarium nodig, waarbij de exacte grootte afhankelijk is van het aantal paren en de gewenste ruimte per paar.
Inrichting: De inrichting moet een mix van verschillende biotopen nabootsen. Het voorste gedeelte van het aquarium moet ruimte bieden voor snel zwemmen, terwijl het achterste gedeelte schuilplaatsen moet bieden met hout en stenen om een oeverbiotoop na te bootsen. Kleine en grotere rolkeien kunnen worden gebruikt, en fijn, goed gewassen rivierzand is geschikt als bodembedekking. Planten die in de bodem geworteld zijn, zullen waarschijnlijk niet goed gedijen omdat de vissen graven; Anubias, Bolbitis of Javavarens bevestigd aan het decor zijn betere opties. Een laag drijvende planten kan de verlichting dimmen.
Waterwaarden: Ideale waterwaarden zijn een temperatuur van 22-25°C, een pH van 6.5-7.5 en een hardheid van 5-15°H. Het toevoegen van 1-2 theelepels zeezout per 10 liter water wordt aanbevolen.
Compatibiliteit met andere vissen: Hemichromis elongatus is een agressieve, piscivore vis en kleine vissen worden opgegeten. Geschikte medebewoners zijn grotere, robuuste soorten van gelijke grootte met dezelfde eisen zoals grotere tetras, barbelen en andere West-Afrikaanse cichliden. Vermijd kleinere, kwetsbare vissen. Het is aan te raden om met een groep jonge exemplaren te beginnen, zodat ze samen opgroeien en koppels kunnen vormen Het is belangrijk om voldoende ruimte en schuilplaatsen te bieden om agressie te minimaliseren.
Kweek van de Hemichromis elongatus
De kweek is redelijk eenvoudig. Tot 800 eieren worden op een zorgvuldig schoongemaakte platte steen afgezet en bevrucht. Het legsel wordt door beide ouders intensief bewaakt en verzorgd. Na 2 dagen komen de larven uit en worden door de ouders ondergebracht in broedkuilen. Nog eens 6 dagen later zwemmen de jongen vrij. Ze kunnen worden groot gebracht met Artemia-naupliën.
Video
Auteur
John de Lange
Copyright foto’s
Jan Bukkems – Aquavisie
AquariumGlaser.de