Cirrhitichthys oxycephalus – Rode Koraalklimmer
Cirrhitichthys oxycephalus werd voor het eerst beschreven door de Nederlandse ichthyoloog Pieter Bleeker in 1855. Deze vis behoort tot de familie Cirrhitidae, die bekend staat als de Koraalklimmers. De familie Cirrhitidae bestaat uit 12 geslachten, waaronder Cirrhitichthys, en bevat in totaal ongeveer 33 soorten. In het Nederlands worden ze ook wel Rode Koraalklimmer genoemd.
De geslachtsnaam Cirrhitichthys is afgeleid van het Latijnse woord “cirrus” wat “krul” of “franje” betekent, en het Griekse woord “ichthys” wat “vis” betekent. De soortnaam oxycephalus is een samenstelling van de Griekse woorden “oxy” wat “puntig” betekent en “cephalus” wat “hoofd” betekent, verwijzend naar de scherpe snuit van deze vis.
Synoniemen: Cirrhites oxycephalus, Cirrhites grandimaculatus, Cirrhites murrayi, Cirrhitichthys corallicola.
Beschrijving
Algemene beschrijving:
De koraal havikvis heeft een ovaal, matig samengedrukt lichaam met een puntige snuit en een rechte profiel. De kop en flanken zijn variabel gekleurd van witachtig tot roze met roodbruine tot grijsachtige of fel rood-oranje vlekken. Er is een rij kleinere vlekken langs de zijlijn en grote vlekken op de stekelige rugvin, inclusief vlekken langs de basis van de vin. De zachte rugvin en de staartvin zijn ook gevlekt. Deze vissoort kan een maximale lengte van 10 centimeter bereiken.
Verschillen tussen mannen en vrouwen:
Mannetjes zijn territoriaal en haremisch, wat betekent dat ze een klein territorium verdedigen waarin ze een groepje vrouwtjes houden. Er zijn geen specifieke fysieke verschillen tussen mannetjes en vrouwtjes beschreven, maar gedragsverschillen zijn duidelijk aanwezig.
Gedrag en temperament:
De Rode Koraalklimmer is over het algemeen agressief tegenover andere soorten en kan zeer territoriaal zijn. Ze leven solitair of in kleine harems en zijn vaak te vinden rustend op, in of onder harde of zachte koralen. Ze zijn bodembewoners en gebruiken hun sterke bekkenvinnen om zich te ondersteunen tijdens het zitten.
Zwemblaas
Cirrhitichthys oxycephalus heeft een opmerkelijke eigenschap: het ontbreken van een zwemblaas. Dit kenmerk heeft verschillende voordelen en beïnvloedt hun zwemgedrag op unieke manieren.
Voordelen van het Ontbreken van een Zwemblaas
1. Stabiliteit en Positionering:
Het ontbreken van een zwemblaas stelt deze soort in staat om gemakkelijk op koraalstructuren te zitten zonder te drijven. Dit is bijzonder nuttig voor hun levensstijl, aangezien ze vaak rusten op, in of onder harde of zachte koralen. De sterke bekkenvinnen helpen hen om zich te ondersteunen tijdens het zitten, wat hen stabiliteit geeft in hun omgeving.
2. Energie-efficiëntie:
Zonder een zwemblaas hoeven deze vissen geen energie te besteden aan het reguleren van hun drijfvermogen. Dit kan voordelig zijn in omgevingen waar voedselbronnen schaars zijn, omdat ze hun energie kunnen richten op het jagen en verdedigen van hun territorium in plaats van op het handhaven van hun positie in de waterkolom.
3. Vermijden van Predatie:
Het vermogen om snel van de ene “zitplaats” naar de andere te springen, vergelijkbaar met de bewegingen van een havik, helpt hen om predatoren te ontwijken en prooien te verrassen. Dit gedrag maakt hen minder voorspelbaar en moeilijker te vangen voor roofdieren.
Zwemgedrag
1. “Scoot” Beweging:
In plaats van continu te zwemmen zoals veel andere vissen, bewegen Rode Koraalklimmers zich door van de ene zitplaats naar de andere te springen. Dit gedrag is vergelijkbaar met dat van een havik die van tak naar tak springt, wat hen hun Engeltalige naam Hawkfish heeft gegeven. Ze gebruiken hun sterke borstvinnen om zich vast te houden aan koraalstructuren en kunnen snel van positie veranderen om prooien te vangen of zich te verbergen voor roofdieren.
2. Jagen vanuit een hinderlaag:
Rode Koraalklimmers zijn hinderlaagjagers. Ze blijven vaak stil zitten op een strategische plek en wachten tot een prooi dichtbij genoeg komt voordat ze toeslaan. Dit gedrag wordt vergemakkelijkt door hun vermogen om stabiel te blijven zonder een zwemblaas, waardoor ze minder opvallen voor hun prooi.
3. Beperkte Beweging in de Waterkolom:
Omdat ze geen zwemblaas hebben, zijn Rode Koraalklimmers minder geneigd om in de open waterkolom te zwemmen. Ze blijven meestal dicht bij de bodem of koraalstructuren, waar ze zich kunnen vastklampen en hun omgeving kunnen observeren voor potentiële prooien of bedreigingen.
Conclusie Zwemblaas
Het ontbreken van een zwemblaas bij de koraal havikvis biedt verschillende voordelen die hen helpen te overleven in hun specifieke habitat. Het stelt hen in staat om energie-efficiënt te zijn, stabiliteit te behouden op koraalstructuren, en effectief te jagen en predatoren te ontwijken. Hun unieke zwemgedrag, gekenmerkt door “perch-to-perch” bewegingen en hinderlaagjacht, maakt hen goed aangepast aan het leven in koraalriffen.
Protogyne Hermafroditisme bij de Rode Koraalklimmer
Wat is Protogyne Hermafroditisme?
Protogyne hermafroditisme is een vorm van geslachtsverandering waarbij een individu zijn leven begint als vrouwtje en later in zijn leven verandert in een mannetje. Dit fenomeen komt voor bij verschillende vissoorten, waaronder de Rodel Koraalklimmer. Het biedt een evolutionair voordeel omdat het de flexibiliteit in voortplantingsstrategieën vergroot, vooral in omgevingen waar de geslachtsverhouding kan variëren.
Hoe Werkt het bij de Rode KoraalklimmerHavikvis?
Bij de koraal havikvis zijn de mannetjes territoriaal en bewaken ze harems van vrouwtjes. Wanneer een dominant mannetje sterft of verdwijnt, kan een van de vrouwtjes in het harem van geslacht veranderen en de rol van het mannetje overnemen. Dit proces wordt gereguleerd door hormonale veranderingen die de ontwikkeling van mannelijke geslachtskenmerken stimuleren.
Gedrags- en Fysiologische Veranderingen:
- Gedragsveranderingen: Vrouwtjes die van geslacht veranderen, vertonen veranderingen in gedrag, zoals het aannemen van territoriaal gedrag en het verdedigen van een harem.
- Fysiologische Veranderingen: De geslachtsverandering omvat de ontwikkeling van mannelijke geslachtsorganen en de productie van sperma. Dit proces kan enkele weken tot maanden duren, afhankelijk van de soort en de omgevingsomstandigheden.
Voordelen van Protogyne Hermafroditisme:
- Flexibiliteit in Voortplanting: Het stelt de populatie in staat om snel te reageren op veranderingen in de geslachtsverhouding, wat essentieel is voor het voortplantingssucces.
- Maximalisatie van Voortplantingssucces: Door de mogelijkheid om van geslacht te veranderen, kunnen individuen hun voortplantingspotentieel maximaliseren gedurende hun levensduur.
Ecologische en Evolutionaire Implicaties:
Protogyne hermafroditisme bij de Rode Koraalklimmer heeft belangrijke ecologische en evolutionaire implicaties. Het helpt bij het handhaven van stabiele populaties in dynamische omgevingen zoals koraalriffen, waar de beschikbaarheid van partners kan variëren. Bovendien draagt het bij aan de genetische diversiteit binnen de populatie, wat cruciaal is voor de aanpassing aan veranderende omgevingsomstandigheden.
Biotoop
De Rode Koraalklimmer wordt gevonden in de tropische riffen van de Indische Oceaan en de Stille Oceaan, inclusief de Rode Zee, de oostkust van Afrika, de Marquesas-eilanden, Micronesië, Zuid-Japan, het Groot Barrièrerif en Nieuw-Zuid-Wales. Ze leven in gebieden met rijke koraalgroei en helder water van lagunes, kanalen of zeewaartse riffen tot diepten van minstens 40 meter. Hun natuurlijke habitat bestaat uit koraalriffen met een overvloed aan harde en zachte koralen, en de bodem bestaat voornamelijk uit koraalpuin en zand.
Dieet
In het wild:
De Rode Koraalklimmer voedt zich voornamelijk met kleine ongewervelden, waaronder kreeftachtigen zoals decapoden, copepoden en isopoden, evenals mollusken zoals tweekleppigen en slakken. Ze kunnen ook kleine vissen eten.
In het aquarium:
In het aquarium kunnen ze worden gevoerd met een dieet van kleine kreeftachtigen zoals krill, mysis en artemia, evenals grotere kreeftachtigen zoals garnalen en krabben. Het is belangrijk om geen koraalpoliepen of kleine vissen te voeren, omdat ze deze kunnen eten, wat betekent dat ze niet volledig reefsafe zijn.
Het Aquarium
Aquariumgrootte:
Het minimum volume voor het houden van een Rode Koraalklimmer is 100 liter (26 gallon). Voor meerdere paren is een groter aquarium nodig om territoriale conflicten te minimaliseren.
Inrichting:
Het aquarium moet worden ingericht met veel koraal en rotsen om voldoende schuilplaatsen en zitplaatsen te bieden. Een substraat van zand of fijn grind is geschikt.
Waterwaardes:
De beste waterwaardes voor deze soort zijn een temperatuur tussen 23,2 en 25,9 °C, een pH van 8,1-8,4, en een zoutgehalte van 1,020-1,025.
Introductie:
Deze soort kan het beste worden geïntroduceerd in een goed gerijpt aquarium met voldoende algen en microfauna.
Compatibiliteit:
De Rode Koraalklimmer kan goed samenleven met andere niet-agressieve rifvissen zoals clownvissen, doktersvissen en gobies, maar moet niet worden gehouden met kleine vissen of ongewervelden die als prooi kunnen worden gezien.
Kweek Aquarium en Conditioneren
Er zijn geen specifieke gegevens over het kweken van de Rode Koraalklimmer in een aquarium.
Bijzonderheden
Een bijzonderheid van de Rode Koraalklimmer is dat ze geen zwemblaas hebben, wat hen helpt om gemakkelijk op koraalstructuren te zitten zonder te drijven. Ze zijn ook bekend om hun territoriale gedrag en kunnen agressief zijn tegenover andere vissen die hun territorium binnendringen.
Conclusie
De Rode Koraalklimmer is een interessante en kleurrijke toevoeging aan een goed ingericht rifaquarium. Ze zijn echter niet geschikt voor beginners vanwege hun agressieve gedrag en specifieke dieetvereisten. Het is belangrijk om voldoende schuilplaatsen en zitplaatsen te bieden en ze te houden met compatibele soorten om stress en agressie te minimaliseren.
Video
Auteur
John de Lange
Copyright foto’s
Doug Anderson
Rickard Zerpe – CC BY 2.0
Francois Libert (Zsispeo) – CC BY-NC-SA 2.0
Divemecressi
Beoordelingen
Er zijn nog geen beoordelingen.