Cheilodipterus quinquelineatus – Vijflijn Kardinaalbaars

De Vijflijn Kardinaalbaars, een kleurrijke rifvis, staat bekend om zijn gedrag als muilbroeder en nachtelijke activiteit. Perfect voor vreedzame rifaquaria.

()

Cheilodipterus quinquelineatus – Vijflijn Kardinaalbaars

De soort werd voor het eerst beschreven door Georges Cuvier in 1828. De Vijfstreep Kardinaalbaars behoort tot de familie Apogonidae, die bekend staat als de kardinaalbaarzen. Deze familie bestaat uit ongeveer 22 geslachten en meer dan 200 soorten. De geslachtsnaam “Cheilodipterus” is afgeleid van het Griekse “cheilos” (lip), “di” (twee) en “pteryx” (vin), wat verwijst naar de kenmerkende dubbele vinnen van deze vissen. De soortnaam “quinquelineatus” betekent “vijf lijnen” en verwijst naar de vijf zwarte strepen op het lichaam van de vis. In het Nederlands worden ze dan ook wel Vijflijn Kardinaalbaars genoemd.

Synoniemen: Paramia quinquelineata, Cheilodipterus popur, Ostorhinchus popur.

Beschrijving

Uiterlijk: De Vijflijn Kardinaalbaars heeft een langwerpig en slank lichaam met een iriserende zilveren kleur. De kop en flanken zijn witachtig met vijf smalle zwarte strepen die langs de zijkanten van het lichaam lopen. De basis van de staartvin is geel met een zwarte vlek. De vinnen zijn over het algemeen doorzichtig met een lichte gele tint aan de basis van de staartvin. Deze vis kan een maximale lengte van 13 cm bereiken.

Verschillen tussen mannen en vrouwen: Er zijn geen duidelijke fysieke verschillen tussen mannetjes en vrouwtjes. Beide geslachten hebben vergelijkbare kleuren en patronen. Gedragsmatig vertonen mannetjes tijdens de paartijd echter meer territoriaal gedrag en zijn ze verantwoordelijk voor het broeden van de eieren in hun mond.

Gedrag en temperament: De Vijflijn Kardinaalbaars is over het algemeen een vreedzame vis die solitair of in kleine groepen leeft. Ze zijn nachtactief en verbergen zich overdag in donkere spleten, onder rotsen of tussen de stekels van zee-egels zoals Diadema setosum. Ze zijn niet agressief en kunnen goed samenleven met andere vreedzame vissen.

Levensverwachting: In het wild kunnen deze vissen enkele jaren oud worden, maar in een goed onderhouden aquarium kunnen ze tot 5 jaar of langer leven.

Cheilodipterus quinquelineatus - Vijflijn Kardinaalbaars - Panglao Filipijnen
Cheilodipterus quinquelineatus – Vijflijn Kardinaalbaars – Panglao Filipijnen

Biotoop

De Vijflijn Kardinaalbaars komt van nature voor in de Indo-Pacifische regio, van de Rode Zee tot Mozambique en oostwaarts tot de Pitcairn-eilanden, noordwaarts tot Zuid-Japan en zuidwaarts tot Lord Howe-eiland en Rapa. Ze leven in koraalriffen, lagunes en zeewaartse riffen op diepten van 0 tot 40 meter. Hun natuurlijke habitat bestaat uit koraalriffen met veel schuilplaatsen zoals spleten en grotten. De bodem bestaat meestal uit zand en koraalpuin.

Dieet

In het wild: De Vijflijn Kardinaalbaars voedt zich voornamelijk met kleine kreeftachtigen, gastropoden en kleine vissen.

In het aquarium: In een aquarium kunnen ze worden gevoerd met een gevarieerd dieet van vleesrijk voedsel zoals voedergarnalen, vlokvoer, pelletvoer, mariene vleeswaren, bloedwormen en, afhankelijk van hun grootte, levende voederdieren.

Niet voeren: Vermijd het voeren van voedsel dat niet geschikt is voor carnivoren, zoals plantaardig voedsel. Ze zijn reefsafe en eten geen koraalpoliepen of garnalen.

Het Aquarium

Grootte van het aquarium: Een aquarium van minimaal 500 liter is geschikt voor het houden van een kleine groep Vijflijn Kardinaalbaarzen. Voor een grotere groep is een groter aquarium van minimaal 800 liter aan te raden.

Inrichting: Het aquarium moet worden ingericht met veel schuilplaatsen zoals koraal, rotsen en grotten. Een zand- of koraalpuinbodem is het meest geschikt.

Waterwaardes: De ideale waterwaardes zijn een zoutgehalte van 1.020-1.025, een temperatuur van 22-28°C, een dKH van 8-12 en een pH van 8.1-8.4.

Introductie in het aquarium: Het is het beste om deze soort te introduceren in een goed gerijpt aquarium waar algen en micro-organismen aanwezig zijn.

Compatibiliteit: Ze kunnen goed samenleven met andere vreedzame vissen zoals clownvissen, gobies, en andere kleine rifvissen.

Kweek Aquarium en Conditioneren

De Vijflijn Kardinaalbaars kan in een gewoon aquarium worden gekweekt, maar een speciaal kweekaquarium van minimaal ongeveer 115 liter met goede waterkwaliteit, verlichting en filtratie is aan te raden. De vissen kunnen worden geconditioneerd met een dieet van levend en bevroren voedsel zoals garnalen en bloedwormen. Het is niet nodig om de mannetjes en vrouwtjes tijdelijk te scheiden.

Observaties en Methodes: Van 1982 tot 1985 werden veldobservaties uitgevoerd met behulp van duikers bij het fringing reef aan de zuidoostkust van Sesoko Island, Okinawa. De vissen begonnen met het vormen van paren en het hofmaken ongeveer een uur voor zonsondergang. De vrouwtjes bezochten de rustplaatsen van de mannetjes om te paren.

Het afzetten

Tijdens het afzetten worden de kleuren van de vissen intenser. Het hofmaken begint bij schemering en het paren vindt plaats kort na zonsondergang. De eieren worden in een grote massa gelegd en door het mannetje in de mond genomen voor broedzorg. Het mannetje broedt slechts één legsel per keer.

Gedetailleerde Beschrijving: Het hele proces van hofmaken en afzetten van de eieren neemt zo’n twee uur in beslag. Het hofmaken begint met het trillen van de staart en het aannemen van een S-vormige houding. De mannetjes en vrouwtjes wisselen deze gedragingen af. Het meest voorkomende hofmakingsgedrag is de “head down approach” van het vrouwtje naar het mannetje. Zij benaderd de man van achteren en zwemt langzaam naar hem toe. Hij opent en sluit zijn mond dan langzaam.

Na ongeveer een uur komt er een gedraging bij. De mannetjes en vrouwtjes nemen een zij-aan-zij positie in met de geslachtsopening tegen elkaar aan. Dit wisselen ze af met het trillen van de staart, de S-vormige houding en de houding waarbij de vrouw met haar kop naar beneden naar de man toe zwemt.

Zo’n twee uur na het begin van het hofmaken is het zo ver. De eieren worden in een grote bal van 2-3 cm diameter uitgestoten. Het mannetje trekt zich iets terug en neemt de eieren in zijn mond enkele seconden na het paren.

Opgroeien van de jongen

De eieren komen na enkele dagen uit en de jongen beginnen vrij te zwemmen na ongeveer een week. Het mannetje biedt ouderlijke zorg door de eieren in zijn mond te broeden. De jongen worden gevoerd met fijn levend voedsel zoals rotifers en artemia-naupliën. Regelmatige waterverversingen zijn essentieel voor een goede overleving van de jongen.

Gedrag na het Spawnen: Na het uitkomen van de eieren blijven de mannetjes solitair of in losse aggregaties bij of nabij de hofmakingsplaatsen. Na zonsondergang verspreiden de meeste mannetjes zich naar de zandvlakte samen met niet-broedende vissen. Sommige mannetjes blijven echter op het rif, zelfs 1-2 uur na zonsondergang.

Bijzonderheden

Een bijzonderheid van de Vijflijn Kardinaalbaars is hun sterke territoriale gedrag en hun neiging om zich te verbergen in donkere spleten en tussen de stekels van zee-egels. Ze zijn ook bekend om hun mondbroedgedrag, waarbij het mannetje de eieren in zijn mond broedt.

Cheilodipterus quinquelineatus - Met Parasiet - Anilocra apogonae
Cheilodipterus quinquelineatus – Met Parasiet – Anilocra apogonae

Parasiterende Isopod Anilocra apogonae: De Vijflijn Kardinaalbaars wordt vaak geparasiteerd door de isopod Anilocra apogonae. Deze ectoparasiet hecht zich aan de kop van de vis, net achter en boven het oog. De aanwezigheid van deze parasiet kan aanzienlijke fysiologische en gedragsmatige effecten hebben op de gastheer. Parasitisme door A. apogonae kan leiden tot een verhoogde zuurstofconsumptie, verminderde zwemprestaties en een verhoogde pectorale vinbeweging om de asymmetrische belasting te compenseren

Conclusie

De Vijflijn Kardinaalbaars is een relatief gemakkelijke vis om te houden en is geschikt voor zowel beginners als gevorderde aquariumhouders. Ze hebben een vreedzaam temperament en kunnen goed samenleven met andere vreedzame rifvissen. Hun interessante gedrag en mondbroedgedrag maken ze een fascinerende toevoeging aan elk rifaquarium.

Video

Auteur

John de Lange

Copyright foto’s

Rob Atherton
Rickard Zerpe – CC BY 2.0
Francois Libert (Zsispeo) – CC BY-NC-SA 2.0
John Turnbull – CC BY – NC-SA 2.0

Hoe nuttig was dit bericht?

Klik op een ster om deze te beoordelen!

Gemiddelde waardering / 5. Stemtelling:

Tot nu toe geen stemmen! Wees de eerste die dit bericht waardeert.

Het spijt ons dat dit bericht niet nuttig voor je was!

Laten we dit bericht verbeteren!

Vertel ons hoe we dit bericht kunnen verbeteren?

Extra informatie

Familie

Geslacht

Soortnaam

quinquelineatus

Eerstbeschrijving

Georges Cuvier

Synoniemen

Cheilodipterus popur, Ostorhinchus popur, Paramia quinquelineata

Nederlandse Namen

Vijflijn Kardinaalvis

Karakter

Sociaal Gedrag

Broedgedrag

Dieet

Reefsafe

Verzorging

Minimale inhoud in liter

500

Ecosysteem

, , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , ,

Lengte Minimaal

11

Lengte Maximaal

13

Temperatuur minimaal

22

Temperatuur maximaal

28

pH minimum

8.1

pH maximum

8.4