Chaetodon capistratus werd voor het eerst beschreven door Carl Linnaeus in 1758. Deze vis behoort tot de familie Chaetodontidae, die bekend staat als de koraalvlinders of vlindervissen. De familie Chaetodontidae bestaat uit meerdere geslachten, waaronder Chaetodon, Chelmon, Forcipiger, Heniochus, Parachaetodon, Coradion, Prognathodes, en Hemitaurichthys. Het geslacht Chaetodon bevat ongeveer 87 soorten. In het Nederlands wordt deze soort ook wel Vierogige koraalvlinder genoemd.
De geslachtsnaam Chaetodon is afgeleid van het Griekse “chaite” (haar) en “odous” (tand), wat verwijst naar de borstelachtige tanden van deze vissen. De soortnaam Capistratus betekent “ingesnoerd” of “gemuilkorft”. In de beschrijving is het niet uitgelegd maar het verwijst waarschijnlijk naar het kenmerkende masker op de kop van deze soort.
Synoniem: Chaetodon bricei, Smith, 1868
Beschrijving
Algemene beschrijving:
De Vierogige Koraalvlinder heeft een afgeplat, schijfvormig lichaam dat ideaal is voor manoeuvreren door zeegrasbedden en koraalriffen. De vis heeft een opvallende donkere vlek omgeven door een witte ring op de achterzijde van het lichaam, wat fungeert als een vals oog. De kop heeft een zwarte streep die het echte oog verbergt, waardoor het minder zichtbaar is voor roofdieren. De vinnen zijn meestal doorzichtig met lichte tinten.
Verschillen tussen mannen en vrouwen:
Er zijn geen duidelijke fysieke verschillen tussen mannetjes en vrouwtjes van deze soort. Gedragsmatig leven ze vaak in paren, wat wijst op een mate van monogamie.
Gedrag en temperament:
De Vierogige Koraalvlinder is over het algemeen vredelievend en leeft meestal in paren. Ze zijn niet schuw en kunnen gemakkelijk benaderd worden. Deze vissen zijn actief en besteden veel tijd aan het zoeken naar voedsel.
Levensverwachting:
In het wild kunnen deze vissen enkele jaren oud worden, maar exacte gegevens over hun levensverwachting in aquaria zijn beperkt.
Biotoop
De Vierogige Koraalvlinder komt voor in ondiepe koraalriffen in de Golf van Mexico, de West-Indische Eilanden, en het noordelijke deel van Zuid-Amerika. Ze leven tussen koraalriffen en zeegrasbedden, waar ze zich kunnen verbergen en voedsel kunnen vinden. De bodem bestaat meestal uit zand en koraalpuin.
Natuurlijke vijanden:
Hun natuurlijke vijanden zijn onder andere murenen en haaien.
Dieet
In het wild:
Chaetodon capistratus voedt zich voornamelijk met zoantharians, polychaete wormen, gorgonen en manteldieren. Ook aan steenkoraal wordt geknabbeld.
In het aquarium:
In het aquarium kunnen ze gevoerd worden met grotere kreeftachtigen zoals garnalen en krabben, microalgen zoals spirulina, en andere kleine ongewervelden.
Het Aquarium
Waarschuwing!
Deze fraaie koraalvlinder is eigenlijk niet geschikt om in het aquarium te houden. Ze kunnen slecht wennen aan het leven in gevangenschap. Minder dan 20% van deze vissen overleeft de eerste 3 maanden in het aquarium. Liever niet kopen dus.
Aquariumgrootte:
Een minimum volume van 500 liter wordt aanbevolen voor het houden van een paar vierogige koraalvlinders. Voor meerdere paren is een groter aquarium nodig.
Inrichting:
Het aquarium moet worden ingericht met veel levendsteen om schuilplaatsen te bieden. Een zandbodem is het meest geschikt.
Waterwaardes:
De ideale waterwaardes zijn een zoutgehalte tussen 1.023 en 1.025 S.G., een temperatuur tussen de 21 en 28°C, en een pH van 8.1 tot 8.4.
Introductie:
Deze vissen moeten niet direct na het opstarten van het aquarium worden geïntroduceerd. Het aquarium moet eerst goed rijpen zodat algen kunnen groeien.
Compatibiliteit:
Ze kunnen goed samenleven met andere vreedzame vissen zoals Chaetodon collare, Chaetodon chrysurus, Chaetodon auriga, en Chaetodon kleinii.
Kweek van Chaetodon capistratus – Vierogige Koraalvlinder
Er zijn geen specifieke gegevens beschikbaar over het kweken van de Vierogige Koraalvlinder in een aquarium.
Bijzonderheden
Een bijzonder kenmerk van de Vierogige Koraalvlinder is de aanwezigheid van een vals oog op de achterzijde van het lichaam, wat helpt om roofdieren te misleiden. Deze vissoort is ook bekend om zijn monogame gedrag, waarbij paren vaak langdurige relaties aangaan.
Chaetodon capistratus wordt soms ingezet tegen Aiptasia, een parasitaire anemoon. Deze vissoort staat bekend om zijn neiging om te pikken aan verschillende soorten koralen en ongewervelden, waaronder Aiptasia. Echter, het is belangrijk op te merken dat de Vierogige Koraalvlinder niet reefsafe is en ook andere koralen en invertebraten kan beschadigen. Daarom moet men voorzichtig zijn bij het introduceren van deze vis in een rifaquarium.
Conclusie
De vierogige koraalvlinder is een prachtige en interessante vissoort die veel ervaring en zorg vereist om in een aquarium te houden. Ze zijn niet reefsafe en hebben een specifiek dieet dat moet worden nagebootst in gevangenschap. Het houden van deze vissen kan een lonende ervaring zijn voor gevorderde aquariumliefhebbers die bereid zijn om de nodige zorg en aandacht te bieden.
Video
Auteur
John de Lange
Copyright foto’s
Laszlo Ilyes
Kevin Bryant – CC BY-NC-SA 2.0
Brian Gratwicke – CC BY 2.0