Carassius auratus – Goudvis

De goudvis is één van de populairste vissen in de aquarium hobby. Vrijwel iedereen kent ze en de meeste hobbyisten hebben ze waarschijnlijk ook zelf gehad.

()

Carassius auratus – Goudvis

De goudvis is één van de populairste vissen in de aquarium hobby. Het is een soort die vrijwel iedereen kent en die de meeste hobbyisten waarschijnlijk ook zelf gehad hebben. Jaarlijks worden er in Nederland enkele miljoenen geïmporteerd en verkocht. Naar schatting zijn er in Nederland meer goudvissen dan honden of katten.

De Vissen

De goudvis (Carassius auratus) is een karper uit de familie Cyprinidae (eigenlijke karpers). Het is een kweeksoort die oorspronkelijk niet in het wild voorkomt. Voorheen werd altijd aangenomen dat de goudvis een kweekvorm van de Giebel (Carassius gibelio) was, maar een onderzoek in 2013 (Wang S-Y) heeft aangetoond dat de goudvis een ondersoort is van de Chinese Carassius auratus auratus, die van nature in de benedenloop van de Yangtze (Blauwe Rivier) leeft. Vanuit deze wilde soort zijn door de eeuwen heen honderden ondersoorten gekweekt door middel van kunstmatige selectie. Deze soorten zijn allemaal in te delen in twee categorieën: de “gewone” goudvissen en de “sluierstaart” goudvissen.

De eerste verhalen van goudvissen die in gevangenschap gehouden werden stammen uit de Tsin-dynastie (265-419 A.D.). Rond 1500 A.D. werd de goudvis geëxporteerd naar Japan en rond 1700 A.D. kwamen de eerste exemplaren naar Europa.

Beschrijving

Hoe de gewone goudvis er uit ziet, zal voor de meeste mensen geen nieuws zijn. De vis heeft een langgerekt, torpedovormig lichaam en een driehoekige kop. De kleur varieert tussen olijf-bruin en oranje-rood en alles er tussenin. De sluierstaart variant heeft van origine een ei-vormig lichaam en een dubbele staartvin, maar er zijn inmiddels ook extremere kweekvormen waarbij de ei-vorm nog maar moeilijk te herkennen is. Variatie in de lengte van de staartvin zorgt voor meer ondersoorten, maar er wordt ook onderscheid gemaakt in de aanwezigheid van de rugvin, of de vis normale- of uitpuilende ogen heeft en eventuele wen-groei (de wen is vetweefsel wat op de kop groeit).

Goudvissen zijn sociale vissen en kunnen daarom niet langdurig alleen gehouden worden. Wanneer een goudvis alleen zit kan deze gedragsproblemen of zelfs depressieklachten ontwikkelen. Het zijn zeer vriendelijke vissen, die vrijwel nooit agressief gedrag vertonen. Wel wordt het paaigedrag vaak voor agressie aangezien. Mannetjes zijn te onderscheiden van vrouwtjes doordat ze vaak was ranker zijn en in het paaiseizoen paaiuitslag krijgen. Om het makkelijk te maken krijgen sommige vrouwen ook paaiuitslag. Wanneer men naar de anaalopening van de vis kijkt, kan het geslacht wél betrouwbaar bepaald worden.

Goudvissen komen door hun onverzadigbare honger in alle waterlagen voor, op zoek naar eten. Wanneer voldoende tijd geïnvesteerd wordt in de dieren, zijn deze makkelijk handtam te maken. Hierbij speelt ook voer een grote rol.

Biotoop

De Yangtze is één van de langste rivieren ter wereld. In de benedenloop van de rivier is op sommige plekken ruim 800 meter breed en 30 meter diep. De rivier stroomt door het dichtstbevolkte deel van China, dus je kan je voorstellen dat het uiterlijk en de waterkwaliteit van de rivier door de eeuwen flink veranderd zijn.

De goudvis zoals wij die kennen heeft geen natuurlijke leefomgeving en voelt zich thuis in allerlei omstandigheden, zolang er genoeg ruimte en voedsel is. De sluierstaart varianten zijn kwetsbaarder en stellen daarom hogere eisen aan hun omgeving.

Rondom de benedenloop van de Yangtze heerst een gematigd klimaat. In ze zomer stijgt het kwik regelmatig tot boven de 30 graden, terwijl het er in de winter kan vriezen. In juli is de gemiddelde temperatuur 28 graden en in januari is dit een magere 4 graden Celsius.

Dieet

Goudvissen zijn omnivoren en accepteren bijna alles wat je ze aan kan bieden. Daarnaast zijn het vissen zonder maag, dus is het belangrijk om meerdere malen per dag kleine beetjes te voeren. Ze kunnen hun voedsel niet opslaan, dus als ze gegeten en gepoept hebben is het tijd voor de volgende voederbeurt.

In een rijk beplantte vijver van voldoende formaat hoeven goudvissen niet altijd bijgevoerd te worden. Zij zullen genoeg voedsel kunnen verzamelen. Binnenshuis moeten de vissen bijgevoerd worden, omdat aquaria veel schoner zijn dan vijvers.

Kies als hoofdvoer altijd een kwalitatief goed voer.

Of dit voer drijft of zinkt maakt, in tegenstelling tot wat vaak beweerd wordt, niet uit. Mocht een vis gaan drijven van een bepaald soort voedsel, probeer dan een ander soort. Zoals bij alle kweekvormen (honden, katten, etc.) kan er sprake zijn van een voedselintolerantie. De kans hierop is bij sluierstaarten groter dan bij gewone goudvissen.

Dit hoofdvoer kan aangevuld worden met planten, groenten, fruit en insecten naar keuze; ze eten bijna alles, al is het soms even wennen.

Het Aquarium

Omdat goudvissen vaak als hele jonge dieren verkocht worden, is er door de jaren heen nogal wat discussie ontstaan over het formaat aquarium wat minimaal nodig is om de dieren te huisvesten.

Om de zaak nog wat ingewikkelder te maken zijn er kweekvormen die bijna 50 centimeter worden en kweekvormen die meestal niet groter worden dan 15 centimeter.

De maten die ik graag aanhoud zijn dan ook geen maten die ik zou aanraden, maar maten die als minimum aangehouden kunnen worden bij volwassen vissen.

Heel kort door de bocht is dat voor sluierstaarten (de ei-vormige lijven met dubbele staartvin) een minimum van 100 centimeter en voor de gewone goudvissen (de torpedovormige lijven) een minimum van 200 centimeter voor zowel vijvers als aquaria. Dat is behoorlijk aan de maat voor visjes die je in de dierenwinkel koopt vanaf 3 centimeter, maar je koopt het aquarium dan ook “op de groei”.

Veel belangrijker dat de afmetingen van het aquarium, is de kwaliteit van het water. Alleen in water van voldoende kwaliteit zal de vis een gezonde groei kunnen vertonen. Door het ontbreken van een maag zijn goudvissen flinke vervuilers. Een filter met een grote biologische capaciteit is dan ook zeer aan te raden. Ook horen flinke waterwissels tot het standaardonderhoud. Wekelijkse verversingen van 50% of meer zijn niet ongewoon.

Goudvissen worden ook wel de kleuters onder de vissen genoemd en de inrichting van het aquarium is daarom ook niet vanzelfsprekend. Goudvissen hebben de neiging om decoratie te slopen, in te slikken of om te gooien. Houd hier dus rekening mee. Zachte planten zijn altijd een veilige optie en gelijk een mooie aanvulling op het dieet. Pas bij het uitzoeken van de bodem op dat de steentjes of korrels niet vast kunnen komen te zitten in bekken of neusgaten. Let ook bij het uitzoeken van overige decoratie op dat er geen ruwe randen, scherpe punten of gaten in of aan zitten waar de vis zich aan kan beschadigen of vast in kan komen te zitten.

Goudvissen kunnen in aquaria niet samen gehouden worden met andere vissen. In grotere vijvers kunnen zij met de meeste vijvervissen gecombineerd worden, maar vermijd vissen die kleiner blijven dan 10 centimeter. Deze lopen het risico om (deels) opgegeten te worden.

Houd een goudvis ook niet op tropische temperaturen gedurende langer dan een paar maanden. Ze hebben seizoensgebonden temperatuurverschillen nodig om gezond te blijven. Stop met voeren wanneer de watertemperatuur onder de 10 graden komt.

De Kweek

In vijvers begint het paaiseizoen wanneer het water na de winter weer opwarmt. In aquaria kan jaarrond gepaaid worden, maar gebeurt het vaak ook wanneer het water warmer wordt.

Goudvissen zijn eierleggende vissen en de eitjes worden extern bevrucht.

Tijdens het paaien jaagt het mannetje achter het vrouwtje aan (aantallen kunnen verschillen) en duwt hierbij tegen haar buik. Dit doet hij bijna onophoudelijk, tot het vrouwtje haar kuit los laat. De mannen zijn ook niet al te voorzichtig, waardoor de paai soms als agressie geïnterpreteerd wordt. Het paaien kan enkele uren tot enkele dagen duren en kan bij een verkeerde verhouding tussen mannen en vrouwen een serieuze uitputtingsslag zijn voor het vrouwtje. Ideaal is het om meer vrouwen dan mannen in een groep te houden.

Goudvissen kweken in alle omstandigheden en vertonen geen broedzorg. Bij de kweek worden de jongen daarom meestal gescheiden van de ouders, om te voorkomen dat ze opgegeten worden.

Opgroeien van de jongen

Wanneer de eitjes gelegd en bevrucht zijn komen ze, afhankelijk van de temperatuur, na een dag of 3 uit. De jongen hebben dan dooierzakjes waaruit ze zichzelf voeden. Na nog eens een dag of 3 zijn de dooierzakjes op en beginnen de visjes los te zwemmen. In vijvers is meestal genoeg voedsel voor de jongen om ook daarna zichzelf te blijven voeden. In aquaria begint op dit moment de schone taak van de eigenaar om de (soms wel 500) jongen de hele dag van eten te voorzien. (Denk eraan, ook de jongen hebben geen maag en kunnen dus geen voedsel opslaan). Levende levend voer, zoals artemia naupliën, azijnaaltjes en een flinke hoeveelheid (zweef)alg kunnen het voeden makkelijker maken. Zorg ook bij het grootbrengen van de jongen voor voldoende schoon water.

Auteur

Pascal Fernhout-Klomp

Bronnen:

Wang S-Y, L. J.-F.-L. (2013, maart). Origin of Chinese Goldfish and Sequential Loss of Genetic Diversity Accompanies New Breeds. PLoS ONE, 2013. Opgehaald van Journals.plos.org
Climate-data.org

Hoe nuttig was dit bericht?

Klik op een ster om deze te beoordelen!

Gemiddelde waardering / 5. Stemtelling:

Tot nu toe geen stemmen! Wees de eerste die dit bericht waardeert.

Het spijt ons dat dit bericht niet nuttig voor je was!

Laten we dit bericht verbeteren!

Vertel ons hoe we dit bericht kunnen verbeteren?

Extra informatie

Familie

Geslacht

Soortnaam

auratus

Synoniemen

Carassius auratus argenteaphthalmus, Carassius auratus auratus, Carassius auratus buergeri, Carassius auratus burgeri, Carassius auratus cantonensis, Carassius auratus grandoculis, Carassius auratus wui, Carassius burgeri, Carassius carassius auratus, Carassius chinensis, Carassius coeruleus, Carassius discolor, Carassius grandoculis, Carassius pekinensis, Cyprinus auratus, Cyprinus chinensis, Cyprinus gibelioides, Cyprinus langsdorfii, Cyprinus maillardi, Cyprinus mauritianus, Cyprinus thoracatus

Nederlandse Namen

Goudvis

Karakter

Sociaal Gedrag

Broedgedrag

Verzorging

Zone

Herkomst

Landen

, , , , ,

Ecosysteem

, , , , , , ,

Lengte Minimaal

15

Lengte Maximaal

48

Temperatuur minimaal
Temperatuur maximaal

30

pH minimum

7.0

pH maximum

8.5

GH minimum

5

GH maximum

20