Brachyplatystoma rousseauxii
Brachyplatystoma (Goliath meervallen) is is een subfamilie van meervallen uit de familie Pimolodidae waar een aantal van de grootste soorten meervallen onderdeel van uitmaken. Brachyplatystoma komt voor in de Amazone en Orinoco bassins in Zuid-Amerika. Hier leven ze in estuaria en diepere rivieren. Het zijn belangrijke consumptievissen.
De meeste soorten (maar niet alle) Brachyplatystoma migreren over lange afstanden stroomopwaarts om zich voort te planten. Gedurende migratie komen ze voornamelijk in white-river biotopen voor, aangezien black-water biotopen over het algemeen niet in voldoende voedsel voorzien voor de trekkende meervallen.
Brachyplatystoma is in 1862 beschreven en is ontleend aan de Griekse woorden Brachys, Platys en Stoma, welke respectievelijk kort, plat en bek betekenen. Alle Brachyplatystoma soorten hebben lange baarddraden, die voorbij de borstvinnen reiken en soms zelfs voorbij de staartvin. Jonge dieren hebben verlengde vinnen die uitlopen in lange sliertvormige vanen. Bij de meeste soorten verdwijnen deze bij het ouder worden. Brachyplatystoma onderscheidt zich verder van andere Pimolodidae door de afwijkende kaakspieren.
Brachyplatystoma rousseauxii wordt maximaal 192 lang en is eenvoudig te onderscheiden door zijn platina-kleurige kop en het zilver tot goudkleurige lichaam. Vaak zijn jongere dieren zilverkleur en verschijnt vanaf 30 cm lengte een gouden gloed. Het is ook de enige Brachyplatystoma soort waarbij de baarddraden bij volwassen dieren klein zijn. Brachyplatystoma rousseauxii is voorzien van een melkklier aan de bovenkant van de borstvin. De functie hiervan is onbekend. In Colombia is de vis daardoor bekend als ‘lechero’, wat melkman betekent.
Nadat in de bovenstroom van de Amazone (Bolivia, Colombia, Ecuador, Peru) de eieren zijn uitgekomen worden de vislarven door de rivier meegenomen naar de rivierdelta. Naar schatting duurt deze reis 13-20 dagen. Jaarlijks kent de rivierdelta seizoensgebonden overstromingen, waarbij zoet water de rivierdelta instroomt. Jonge Brachyplatystoma zwemmen daarmee de brakke estuaria in en doen zich tegoed aan vissen en kreeftachtigen. Wanneer het zeewater terugvloeit trekken ze zich terug in de rivier. Vaak vormen de dieren in deze levensfase grote scholen. Na 3 jaar starten ze een massale migratie stroomopwaarts. Gedurende deze trek worden ze massaal bevist. Brachyplatystoma rousseauxii is de op drie na meest gevangen vis uit het Amazonegebied en dus een belangrijke consumptievis. Het vermoeden is dat de dieren trekken naar hun individuele gebied van herkomst. Voor bepaalde populaties bedraagt de trek van delta naar paaigebied wel 5.500 km, de langst bekende trek van een zoetwatervis. Alle exemplaren blijken ook daadwerkelijk stroomopwaarts te trekken, er zijn geen vangstmeldingen van volwassen exemplaren van Brachyplatystoma filamentosum in het oostelijke deel van de Amazone.
Aquarium
In lijn met de pelagische aard is Brachyplatystoma rousseauxii een actieve zwemmer. Ze rusten vrijwel nooit en doen qua zwemwijze erg aan haaien denken. Anders dan veel andere meervalsoorten is Brachyplatystoma rousseauxii ook niet territoriaal. Met een maximaal formaat van 192 cm en het instinct dat tot migratie aanzet, is deze soort nauwelijks aan te raden voor een aquarium. Het zijn roofdieren waarvan het menu bijna volledig uit vis bestaat, wat betekent dat kleine vissen worden verslonden. De dieren zijn in het aquarium verder vreedzaam naar vissen die niet in de bek passen.
De inrichting van het aquarium is voor de dieren niet belangrijk, mits voldoen wordt aan de volgende vereisten:
- Gedempt licht (het zijn overwegend diepwatervissen)
- Lichte stroming
- Zand-achtige bodem
- Veel zwemruimte
- Zuurstofrijk water
Zoals veel grote meerval soorten zijn de dieren uitgerust met zeer gevoelige zintuigen, zodat ze ook in omstandigheden met weinig zicht kunnen fourageren. Waarschijnlijk is het dan ook raadzaam de dieren niet in een dichtbevolkte bak te huisvesten, om overgevoeligheid voor impulsen te voorkomen. Als typische rivierbewoner zijn ze gevoelig voor de waterkwaliteit. Schoon water met een hoog zuurstofgehalte is vereist. Aangezien de dieren veel dierlijk voedsel nodig hebben vormen ze zelf ook een zware belasting voor de waterkwaliteit. Sterke filtratie en tijdige waterwisselingen zijn noodzakelijk. Een temperatuur tussen 22-28 graden en een PH tussen 6-8 volstaat. Jonge dieren kleiner dan 15 cm zijn gevoeldig voor ziekten en dienen volgens sommige bronnen op een hogere temperatuur te worden gehouden (30-34 graden).
Voeding
Het menu van Brachyplatystoma bestaat bijna volledig uit vis. Meestal zijn ze goed te wennen aan dood alternatief voedsel, zoals mossel, stukken vis, inktvis en garnalen. Beperk bij volwassen dieren het voeren tot 1 a 2 keer per week, omdat anders obesitas gerelateerde ziekteverschijnselen optreden. Voor jonge dieren kan een iets hogere frequentie worden aangehouden.
Kweek
Gegeven de complexe levenscyclus is kweek in gevangenschap waarschijnlijk onmogelijk.
Video
Copyright fotos
Enrico Richter (http://amazonpredators.wordpress.com)
References
- Breeding, growth and exploitation of Brachyplatystoma rousseauxii Castelnau, 1855 in the Caqueta River, Colombia (ISSN 1679-6225)
- Planetcatfish.com
- Serouslyfish.com
- Wikepedia