Apistogramma pertensis
Apistogramma pertensis werd voor het eerst beschreven door J. D. Haseman in 1911. De geslachtsnaam Apistogramma komt van het Griekse woord “apistos,” wat “onbetrouwbaar” betekent, en “gramma,” wat “lijn” betekent, verwijzend naar de onregelmatige zijlijn van de vis. De soortnaam pertensis heeft geen duidelijke etymologische verklaring. Kullander heeft later aangegeven dat de naam afgeleid moet zijn van het woord “pertinare” wat “behoren” betekent. Hiermee zou Haseman gesuggereerd hebben dat deze soort een variëteit zou zijn van Apistograam taeniata en dus tot die soort “behoort”.
Synoniemen: Heterogramma taeniatum pertense.
Beschrijving
Apistogramma pertensis heeft een slank, afgeplat lichaam met een gemiddelde lengte van ongeveer 5 tot 7 centimeter totale lengte. De kleur van de kop is meestal lichtbruin tot geelachtig, terwijl de flanken een variatie van bruin en geel vertonen, vaak met donkere vlekken of strepen. De vinnen zijn meestal doorzichtig met een lichte tint van geel of bruin.
Verschillen tussen mannetjes en vrouwtjes: Mannetjes zijn doorgaans groter en hebben langere, scherpere vinnen dan vrouwtjes. Gedragsmatig zijn mannetjes vaak territoriaal, vooral tijdens de broedperiode, terwijl vrouwtjes zorgzaam zijn voor hun jongen.
Gedrag en temperament: Deze soort is over het algemeen vredelievend, maar kan territoriaal worden tijdens de broedperiode. Ze leven meestal in paren of kleine groepen en zijn bodembewoners, waarbij ze zich vaak verstoppen tussen planten en schuilplaatsen.
Levensverwachting: In het wild kunnen ze ongeveer 3 jaar oud worden, terwijl ze in een goed onderhouden aquarium tot 5 jaar kunnen leven.
Biotoop
Apistogramma pertensis komt van nature voor in Zuid-Amerika, met name in Brazilië, waar ze te vinden zijn in de lagere delen van de Rio Negro en de Amazone. Afhankelijk van de rivier waar ze zijn gevangen kan dit een zwartwater rivier of een helderwater rivier zijn. Dit bepaald ook de water parameters waarop ze gehouden kunnen worden.
Deze vissen leven in langzaam stromende rivieren en beken, met een voorkeur voor gebieden met veel onderwaterbegroeiing en schuilplaatsen zoals bladeren en takken. De bodem bestaat vaak uit een mengsel van zand en fijn grind, wat een ideale omgeving biedt voor hun natuurlijke gedrag.
Hun natuurlijke vijanden zijn voornamelijk grotere vissen en roofdieren in hun habitat, maar ze zijn ook zelf jagers van kleine ongewervelde dieren. Ze leven in een tropisch klimaat met seizoensgebonden overstromingen, wat invloed heeft op hun voortplantingsgedrag.
Dieet
In het wild voedt Apistogramma pertensis zich voornamelijk met kleine ongewervelde dieren, zoals insectenlarven en andere kleine organismen die in het substraat leven. In een aquarium kunnen ze het beste worden gevoerd met hoogwaardig vlokkenvoer, diepvriesvoer zoals artemia en kleine pellets speciaal voor cichliden.
Het Aquarium
Voor het houden van Apistogramma pertensis is een aquarium van minimaal 100 liter aan te raden. Voor meerdere paren is een groter aquarium van 150 liter of meer noodzakelijk om territoriale conflicten te voorkomen.
Het aquarium moet worden ingericht met veel schuilplaatsen, zoals planten, rotsen en hout. Een zandbodem is ideaal, omdat dit de natuurlijke omgeving van de vis nabootst en hen in staat stelt om te graven.
De beste waterwaarden voor deze soort zijn kalkarm, licht zuur water met een pH van 5.5 tot 6.5 en een temperatuur tussen 23-30 graden Celsius.
Geschikte medebewoners zijn andere vredelievende cichliden zoals Mikrogeophagus ramirezi, en kleine scholen vissen zoals neontetra’s. Vermijd agressieve soorten of grotere vissen die de Apistogramma kunnen intimideren.
Kweek Aquarium en Conditioneren
Apistogramma pertensis kan succesvol worden gekweekt in een gewoon aquarium, maar een speciaal kweekaquarium kan de kans op succesvolle voortplanting vergroten. Dit aquarium moet minimaal 60 liter zijn, met een goede filtratie en verlichting. De vissen kunnen worden geconditioneerd met hoogwaardig voer, zoals levend of diepvriesvoer.
Het afzetten
Tijdens het afzetten kunnen de kleuren van de vissen intenser worden, vooral bij het mannetje. Het hofmaken kan enkele dagen duren, waarbij het mannetje zijn kleuren toont en zijn territorium verdedigt.
De eieren worden meestal afgezet op een platte steen of in een grot. Het afzetten vindt vaak plaats in de vroege ochtend of late avond. Een vrouwtje kan tot 120 eieren leggen, die meestal lichtgeel van kleur zijn.
Opgroeien van de jongen
De eieren komen meestal na 2 tot 5 dagen uit, afhankelijk van de temperatuur. De jongen beginnen na ongeveer 5 dagen vrij te zwemmen. Beide ouders zorgen voor de jongen, waarbij ze hen begeleiden en beschermen.
Het eerste voer voor de jonge vissen bestaat uit zeer fijn voer, zoals infusoria of speciaal voer voor jonge cichliden. Het is belangrijk om regelmatig water te verversen, ongeveer 10-20% per week, om de waterkwaliteit te behouden. De overlevingskans van de jongen is meestal rond de 50% als de ouders goed voor hen zorgen.
Conclusie
Apistogramma pertensis is een prachtige en interessante dwergcichlide die relatief eenvoudig te houden is voor aquariumliefhebbers met enige ervaring. Ze zijn vredelievend, maar kunnen territoriaal worden tijdens de broedperiode, wat een uitdaging kan zijn in een gemeenschappelijk aquarium.
Met de juiste zorg en een goed ingericht aquarium kunnen deze vissen een lange en gezonde levensduur hebben, en hun kleurrijke uiterlijk maakt ze een waardevolle aanvulling op elk aquarium.
Het is een soort waar weinig van bekend is. Er zijn ook diverse soorten die hierop lijken en onder deze naam worden aangeboden. Er wordt niet specifiek mee gekweekt of gevangen waardoor ze alleen als bijvangst verkrijgbaar zijn…als ze al worden aangeboden.
Auteur
John de Lange
Copyright foto’s
F. Ingemann Hansen – Akvariefotografen.com
Bibliografie
“Apistogramma cf. pertensis – DwarfCichlid.com”. Geraadpleegd op 10 juli 2019. Link naar DwarfCichlid.
“Revisión del género Apistogramma Regan 1913 (Perciformes, Cichlidae) en la cuenca del Río Orinoco”. Geraadpleegd op 25 januari 2010. Link naar publicatie.
Tougard, C., et al. (2017). “Tempo and rates of diversification in the South American cichlid genus Apistogramma (Teleostei: Perciformes: Cichlidae)”. PLOS ONE. Geraadpleegd op 5 september 2017. Link naar artikel.
“B-Aqua – Apistogramma pertensis”. Geraadpleegd op 10 juli 2019. Link naar B-Aqua.