Om de temperatuur van het aquarium goed in de gaten te houden wordt veelal gebruik gemaakt van een aquarium thermometer. Vaak wordt hier een glazen aquarium thermometer gebruikt waarin een vloeistof zit die de temperatuur aangeeft. Maar wat moet je nu doen als je aquarium thermometer gebroken is en d e inhoud in je aquarium is beland? Allereerst: Geen paniek! De meeste thermometers die in aquariums worden gebruikt bevatten geen schadelijke stoffen!
Om je een idee te geven van de soorten thermometers noemen we ze hieronder op, van niet gevaarlijk tot (voor de vissen) dodelijke kwik thermometers.
Soorten aquarium thermometers
Alcohol of Petroleum thermometer: Deze thermometer is te herkennen aan de rode vloeistof in de kolom en het bolletje onderin. De rode kleur is een kleurstof die is toegevoegd aan de alcohol of petroleum. Om de onderkant van de aquarium thermometer zwaarder te maken zijn vaak metaalkleurige balletjes toegevoegd.Als deze thermometer breekt komt een heel klein beetje alcohol vrij in het aquarium. Alcohol in deze hoeveelheid is niet schadelijk voor de vissen of planten. Uiteraard moet je wel het scherpe glas en de metalen balletjes verwijderen om te voorkomen dat vissen zich hieraan verwonden of het inslikken.Galinstan thermometer: Deze thermometer bevat een legering van gallium, indium en tin. De vloeistof is zilver/grijs. Het is een metalen legering die vloeibaar is bij kamertemperatuur. Net als kwik thermometers zijn ze zeer nauwkeurig. Als een thermometer met Galinstan breekt vormt het vloeibare metaal geen bolletjes. Op zich is Galinstan niet direct giftig voor vissen en planten. Uiteraard moet het net als bij de alcohol thermometer wel zo spoedig mogelijk worden opgeruimd. Ik heb persoonlijk nog nooit een aquarium thermometer gezien die gebruik maakte van Galinstan.
Kwik thermometer: De kwik thermometer is herkenbaar den zilver/grijze vloeistof die in het binnenste buisje en het bolletje zit. Als de kwik door een breuk uit het buisje vloeit dan vormen zich kleine bolletjes.De Kwik thermometer is in 1714 uitgevonden door Gabriel Fahrenheit. Hij heeft daar ook meteen een schaal bij bedacht: Fahrenheit. Later werd deze schaal aangepast aan de bij ons meer gebruikelijke Celsius. Het grote voordeel van een kwikthermometer is de nauwkeurigheid, ze zijn tot op 0,2 graad nauwkeurig.Kwik is erg giftig en daarom vanaf 1-1-2003 al niet meer toegestaan in thermometers. Als kwik vrijkomt in het water zullen de vissen sterven aan een kwikvergiftiging. Vang zo snel mogelijk al je vissen uit en plaats ze in schoon (kraan)water. Maak het gehele aquarium leeg. Vervang uit voorzorg alle planten en het substraat voordat je het aquarium weer inricht.
Kwik bolletjes zijn heel moeilijk te vangen. Het makkelijkst werkt een pipet of spuit met naald waarmee je het bolletje opzuigt. Let op Kwik verdampt bij kamertemperatuur. Kwik dampen zijn giftig als je er maar genoeg van inhaleert. De hoeveelheid kwik in een thermometer is gelukkig beperkt en zal niet snel schadelijke concentraties aannemen.
Conclusie
De meeste aquarium thermometers zijn onschadelijk voor mens en dier. Lang voordat het verbod op het gebruik van kwik inging werden veel thermometers al voorzien van een andere inhoud. De kans dat je nog een kwik thermometer hebt is niet heel groot.
Advies: als je een glazen thermometer hebt, bekijk dan de binnenste kolom. Heeft deze kolom een metalen/grijze kleur dan is het mogelijk kwik. Omdat het dan ook een oude thermometer moet zijn zal het glas langzaam aan wat brosser zijn geworden. De kans op een breuk wordt dan groter. Je kunt deze thermometer inleveren bij het klein chemisch afval.
Copyright foto’s
Michelle Roodbergen – Kwik thermometer van Jurii is in licentie gegeven volgens een Creative Commons licentie. Gebaseerd op een werk op Images-of-elements.com.
JBL.de