Dit is uiteraard een subjectief artikel, maar de meeste fotografen ontwikkelen hun techniek in de loop van de tijd en met ervaring en daar zit altijd wat logica achter.
Een van de belangrijkste voorwaarden om in fotografie uit te blinken is geduld. Sommigen zien mij als geduldig maar ik zelf niet zo. Er zijn momenten dat ik geduldig ben en bereid ben om vele uren te wachten op dat ene speciale moment. Er zijn echter ook momenten dat ik niet bereid ben om te gaan zitten voor een foto omdat ik niet in een geduldige bui ben, zelfs niet als de vissen paren en hun beste kleuren laten zien.
Aangezien ik ook een beetje kritisch ben zal ik ook geen foto’s gaan nemen als niet aan een van de vele voorwaarden is voldaan. Hieronder zal ik een aantal voorwaarden uiteenzetten:
Water
Het water in het aquarium kan en schoon en helder uit zien voor het menselijk oog maar de foto’s geven je een onbevooroordeelde mening. De dag voordat ik ga fotograferen doe ik altijd een grote waterwissel. Dit verwijderd de kleurstoffen die uit kienhout zijn gelekt en de verkleurende stoffen in het afval van de vissen. Als je deze stap overslaat, kunnen je foto’s geel lijken.
De hoogte en diepte van een aquarium zijn ook erg belangrijk als je van plan bent om foto’s te nemen in een erg hoog of diep aquarium. Licht komt niet ver in water en een aquarium van meer dan 60 centimeter diepte heeft wel twee keer zoveel licht nodig als een aquarium van slechts 30 centimeter diep. Bij grote aquariums is het zelfs nog belangrijker om veel water te verversen. De meeste vissen houden van ververst water en reageren hierop met het tonen van hun mooiste kleuren en vergrote honger.
Substraat
Ik gebruik altijd een substraat stofzuiger om de bodem schoon te maken voordat ik ga fotograferen. Dit voorkomt dat lelijk afval voorbij komt drijven net als je afdrukt. Het lijkt misschien maar een klein deeltje maar als zo’n deeltje wordt gevangen in het licht van drie flitsers, lijkt het een kleine glimmende punt. Op zijn slechtst lijkt het alsof je vis witte stip heeft.
Uit esthetisch oogpunt moet je voorkomen dat je grind als achtergrond hebt. Dit gebeurd als je naar beneden richt naar de vis. Je zult ervan opkijken hoeveel beter je foto’s worden als je op ooghoogte naar de vissen kijkt. Grind als achtergrond toont heel saai en laat een gebrek aan inspanning zien. Uiteraard kom je er niet onderuit als je meervallen fotografeert, maar zorg er in dat geval voor dat je een mooi, natuurlijk gekleurd grind kiest in verschillende groottes en vorm zodat je de bodem een natuurlijke uitstraling geeft.
Glazen wanden
De achterwand en de twee zijkanten van mijn foto aquarium zijn zwart gespoten en voorkomen zo dat je draden en andere apparatuur ziet. Daar komt bij dat vissen, met name cichliden, zich veel comfortabeler en veiliger voelen met donkere zijkanten.
De voorruit van het aquarium moet voor het fotograferen zeer grondig worden gereinigt, zowel van binnen als van buiten. De binnenkant moet schoongemaakt worden om alle punt algen of slijmalgen te verwijderen, gebruik hiervoor een aquarium mesje. De buitenkant moet ook grondig worden gereinigd. Ik gebruik een niet-giftig, niet schurend schoonmaakmiddel. Zelfs als het schoon lijkt is het een goed plan om de buitenkant af te nemen met een theedoek. De minuscule stofdeeltjes op het glas zijn nauwelijks zichtbaar. Deze deeltjes worden heldere, reflecterende puntjes als ze belicht worden met twee of drie flitsers. Het is moeilijk om een aquarium krasvrij te houden maar als je toch krasjes hebt kun je het beste wachten totdat een vis er voorbij is gezwommen of, je gebruikt een ander aquarium.
De vissen zelf
Zorg ervoor dat je vissen fotografeert die gezond zijn, en mooie aantrekkelijke dieren zijn met uitstaande vinnen. Ik heb wel eens exemplaren gefotografeerd waar ik er pas achter kwam dat ze stip hadden toen ik door een vergrootglas naar de foto keek. Soms koop ik ook vissen in een dierenwinkel waarvan ik het idee heb dat ik ze direct moet fotograferen. Helaas tonen deze vissen meestal veel kenmerken van stress en dit zie je op de foto. De beste foto onderwerpen zijn vissen die je al een tijdje in je aquarium hebt.
Achtergrond
Dit is een van de belangrijkste esthetische overwegingen. De achtergrond van de meeste goede vissen foto’s bevatten natuurlijke elementen. Levende planten, rotsen, kienhout en grind vormen de beste achtergronden. Zorg ervoor dat je alle elektrische draden of luchtslangen uit het zicht laat. Je kunt de achterwand zwart of donker bruin verven of je kan altijd nog een stuk zwart papier uit een hobby winkel halen en gebruiken om lelijke apparatuur te verbergen. PVC pijpjes, filter apparatuur, kitranden en verwarmingen verpesten een anders fantastische foto. Zorg ervoor dat je geen kunstmatige voorwerpen achter de vissen in het zicht hebt.
Dit is de reden dat ik foto aquariums gebruik. Ze zijn eenvoudig in de hand te houden en esthetisch in te richten.
Foto Aquariums
Een foto aquarium is een klein aquarium ontworpen om een vis te tonen zonder de lelijke aquarium apparatuur. Ik richt mijn foto aquarium apart per vis in, afhankelijk van zijn natuurlijke biotoop en zorg voor voldoende zwemruimte. Doorgaans zijn deze aquariums zijn 45 tot 90 liter groot. De aquariums worden zo natuurgetrouw ingericht als ik kan, ik verberg alles wat ik niet op de foto wil hebben met behulp van rotsen en planten. Ik zorg ervoor dat elk foto aquarium een paar perfecte foto punten heeft. als de vis in zo’n perfect foto punt komt, focus ik op de vis en druk af, ik kan er dan zeker van zijn dat ik een mooi, probleem vrije achtergrond heb. Planten, rotsen en kienhout storen de kijker niet zo erg als plastic pijpjes, verwarmingselementen en luchtslangen.
Al mijn foto aquariums hebben bodem filters, niet voor de biologische filtering, maar om alle drijvende afval deeltjes het substraat in te trekken. Normaal gesproken duurt het een uur of twee voordat het water weer helemaal helder is nadat de bodem is verstoord. Tegen deze tijd voelen de vissen zich weer op hun gemak en beginnen zich weer steeds vaker op de perfecte foto punten te vertonen. Nadat ze in het foto aquarium zijn geplaatst moeten vissen vaak een paar uur of zelfs een paar dagen met rust gelaten worden om zich weer helemaal comfortabel te voelen. Tijd is een prijs die je betaald voor het gebruik van een foto aquarium. Cichliden, daarentegen, zijn doorgaans niet geschikt om in een foto aquarium te fotograferen. Cichliden verstoppen zich en vertonen angst gedrag in een aquarium waar geen andere vissen in zitten. Hierdoor fotografeer ik cichliden vaak in hun gewone aquarium. Slechts zeer weinig cichliden op mijn website zijn gefotografeerd in een foto aquarium, aan de andere kant doen de meeste andere kleine aquarium vissen het prima in een foto aquarium.
Stop wat tijd en moeite in het aantrekkelijk inrichten van het foto aquarium. Een haastig opgezet foto aquarium met zojuist gekochte planten ziet er vaak rommelig uit omdat de planten zich nog niet verticaal hebben kunnen heroriënteren naar de nieuwe lichtbron. Ik schiet zelden foto’s op dezelfde dag als dat ik het foto aquarium heb opgezet. Dit geeft de planten de kans om zich te herstellen. Een bundeltje planten uit de winkel zijn vaak ongelukkig en hebben wat tijd nodig om er op hun best uit te zien. Aandacht voor detail is belangrijk als je een goede foto wilt hebben. De tijd die je erin steekt zie je op elke foto terug.
Ik controleer deze omstandigheden voordat ik ga zitten om foto’s te nemen.
Fotograferen is een delicate mengeling van kunst en wetenschap. Naar mijn mening, heb je meer wetenschap dan kunst nodig voor vissen fotografie. Dat komt mij goed uit, ik beschouw mezelf namelijk niet als erg artistiek. Als je de kunst en de wetenschap uit elkaar haalt, zul je zien dat het wetenschap deel makkelijk onder de knie te krijgen is. Dit onderdeel is door iedereen te leren die er wat tijd en geld in wil investeren. Aan de andere kant zijn artistieke vissen foto’s heel zeldzaam, sommige Europese meesters zoals Arend van den Nieuwenhuizen maken foto’s die zowel technisch als artistiek uitzonderlijk goed zijn. De meeste hobbyisten zijn zijn er echter geïnteresseerd hoe een vis er op zijn best uit ziet, en daarvoor heb je niet veel artistieke kwaliteiten nodig. .
Gebruik je de camera op de automatische of manuele stand?
Dit is een vraag die ik vaak hoor van beginnende vis fotografen. Als je niet helemaal vertrouw ben met je camera, kan je in de verleiding komen de automatische stand te gebruiken. Als je TTL (Through The Lens) lichtmeting hebt en een flitser kan dit soms prima werken. Echter, als je besluit om extra te belichten om schaduwen te verwijderen en wellicht zelfs een derde flitser of een AC slaaf flitser gebruikt om extra scherptediepte te kunnen gebruiken, dan is het niet mogelijk op de automaat foto’s te nemen. Je camera kan dan geen rekening houden met het extra licht van de losstaande slaaf flitsers. Hier heb je de manuele instellingen nodig. Het is niet moeilijk. Pak een pen en papier. Schiet een heel test rolletje vol op de vissen of zelfs de planten in het aquarium, gebruik hiervoor diafilm. Schrijf de instellingen op bij verschillende sluitertijden.
Als je een 100 ISO film hebt en één flitser op de camera, begin dan bij F8 en een sluitertijd van 1/125 seconde. Verander het diafragma dan naar F11. Probeer daarna F16. Er van uit gaand dat je een constante sluitertijd hebt van 1/125ste seconde, zul je het verschil kunnen zien tussen de drie foto’s. De F8 zou te licht kunnen zijn (overbelicht). De F11 zou goed kunnen zijn en de F16 onderbelicht. Zorg ervoor dat je geen foto negatieven gebruikt aangezien bij het ontwikkelen geprobeerd wordt de fouten die maakt weg te poetsen en je dus het verschil niet makkelijk meer ziet. Je kan degene die ze ontwikkeld vragen om bij je experimenteer rolletje de dia’s te nummeren, dit helpt bij het identificeren van je fouten. Dit gaat ook op als je een extra flitser of stroboscoop gebruikt, je kunt dan starten met F11, F16 of F22 als diafragma. Dit experiment vertelt je welk diafragma je moet gebruiken, uitgaand van een constante ASA 100 en een sluitertijd van 1/125e.
Ik stel voor dat je het boek: 35 mm Photography van Craig Alesse koopt, beschikbaar in de meeste boekwinkels, als je de onderlinge relatie tussen filmsnelheid, sluitertijd en diaframa in relatie tot belichting niet snapt. Een grondig begrip van deze zaken is belangrijk als je je gaat begeven op het gebied van manuele fotografie.
Waarom krijg ik altijd een flits reflectie op mijn foto’s? Deze veelgestelde vraag heeft een antwoord. Er van uitgaand dat je de flits altijd onder een hoek weg laat flitsen van de camera, heeft deze reflectie twee oorzaken. Ten eerste, het kan zijn dat je een compact camera gebruikt met een kleine lens. Ten tweede, je gebruikt een groothoekobjectief zoals een 28 mm, een 35 mm of zelfs een 50 mm lens. Het menselijk oog ziet de wereld zoals een 50 mm lens dit ziet. Een 28 mm lens ziet een grotere hoek als het menselijk ook. Een fish-eye lens ziet meer dan 180 graden. Een 100 mm lens ziet ongeveer 30 graden en een 400 mm lens ziet slechts 5 graden. Hoe langer de focale lengte, hoe smaller het zichtsveld van de camera. Dus, het gebruik van een 100 mm macro lens zal de kans op het zien van de flits behoorlijk verkleinen. Dit gezegd hebbend, ik gooi nog steeds 5 a 6 foto’s van elk rolletje weg door een reflectie.
Om andere reflecties te vermijden, fotografeer ik een spaarzaam verlichte ruimte, draag ik donkere kleren en een paar donkere handschoenen. Ik verwijder dichtbijstaande glimmende objecten. Als je wil, kan je achter je en helemaal rond het aquarium ook een donker gordijn ophangen om reflecties te vermijden.
Heb ik een statief nodig?
Een statief kan je helpen als je vele uren voor het aquarium gaat zitten. De camera en de lens worden na een tijdje zwaar. Aangezien dit flits fotografie is, is het statief niet bedoeld om de camera te stabiliseren, maar meer om je armen te ontlasten. Voordat je een statief koop, kijk dan goed na of hij zo kan draaien dat je alle hoeken van het aquarium kan fotograferen. Het is niet nodig een zwaar statief te kopen die gebruikt wordt voor buiten fotografie. Een licht en goedkoop statief voldoet.
Welke sluitertijd moet ik gebruiken.
De sluitertijd wordt gelimiteerd door de flits synchronisatie. Ik zou fotograferen bij de maximaal toegestane snelheid met flits fotografie. In mijn geval is dat 1/125 seconde. Aangezien je gebruik maakt van een flitser zal de lichtflits snel genoeg zijn om elke beweging te bevriezen, ongeacht de sluitertijd. Toch is het enige waarmee ik de belichting zou veranderen het diafragma.
De vissen aan het poseren krijgen is een andere uitdaging.
Je moet gewoon geduld hebben. Elke andere snelle trucks worden zichtbaar. Sommige fotografen voegen verdovingsmiddel aan het water toe om de vissen te vertragen. Misschien dat zij het verschil niet kunnen zien maar ik wel. Verdoofde en behandelde vissen, zeker cichliden, tonen vaak hun angst patronen en dit komt je foto niet ten goede, tenzij je de angst patronen wil vastleggen. John O’Malley, een collega fotograaf bij het Aquarium Fish Magazine, vertelde me eens dat hij zijn cichliden soms wel een paar dagen in het foto aquarium laat acclamatiseren zodat ze gewend raken aan de omgeving. Een geacclamatiseerde cichlide die zich op zijn gemak voelt is een wonderlijk foto geniek dier is erg makkelijk te fotograferen.
Een andere fotografie techniek is het aquarium in tweeën delen door een schoon stuk glas, de kale voorkant waar de vissen in worden gedaan en de achterkant waar de planten en decoraties zich bevinden. De voorkant is nauw en laat slechts een klein beetje zwemruimte over. Deze methode werkt niet bij cichliden. Ze zien er bang uit en dat toont op de foto’s. Soms komen cichliden klem te zitten bij deze methode en raken gewond. Aan de andere kant werkt deze methode prima bij killievissen, kleine tetra’s en sommige labyrinthvissen, deze vissen zijn niet zo kieskeurig over hun omgeving als cichliden dat zijn. Deze kleinere vissen kunnen ook niet klem komen te zitten.
Nog een andere techniek die ik heb zien gebruiken om reflecties tegen te gaan is de lens tegen het glas aan te zetten. Dit vereist wel een lens met een hele kleine focus afstand en het is dan heel moeilijk om een goede foto te krijgen. Probeer het maar eens en kijk wat ik bedoel, je krast er vaak alleen het glas maar mee.
Ondanks dat er geen vaste en snelle regels zijn, is de techniek die je kiest voor altijd je favoriet. Bekijk de foto’s van sommige van de beste vis fotografen maar eens van dichtbij, zoals die van Aaron Norman, John O’Malley, Harry Grier (mijn mentor), en Scott Michael uit Noord Amerika en Arend van den Nieuwenhuizen, Burkhard Kahl, H.J. Richter, Dieter Bork, Max Gibbs en vele anderen uit Europa. Let op de schaduwen en observeer hun aquarium achtergrond. De schaduw verraad veel over de gebruikte licht technieken. Sommigen vertrouwen op verlichting boven het aquarium (Harry Grier), sommigen gebruiken soms plastic planten (Aaron Norman). Sommigen gebruiken midden formaat film (H.J. Richter) en bijna allemaal gebruiken ze een speciaal foto aquarium, één tot drie lichtbronnen, dia film, Spiegel reflex camera’s, schone aquaria, gezonde vissen en aansprekende achtergronden. De achtergrond is uiteraard afhankelijk van je smaak, Ik kan bij de meeste foto’s die zij maken wel iets vinden wat ik anders had gedaan…..misschien niet bij de foto’s van A.V.D. Nieuwenhuizen – Ik denk dat hij de ultieme vis fotograaf is.
Ik heb vele foto’s genomen van tetra’s en andere kleine vissen waar ik tevreden mee ben, maar geen van allen zijn wat ik beschouw goed of uitstekend. Het is gemakkelijk om boven het gemiddelde in vissen fotografie te komen door de technieken te gebruiken die hierboven zijn beschreven. Maar het is extreem moeilijk om de sprong te maken van mijn niveau naar het niveau van de hierboven genoemde fotografen, zeker die van de Europeanen!
Bron: Aquarticles (niet meer beschikbaar)
Vertaling: John de Lange
