De heersende mantra is dat tropische vissen ‘stabiliteit’ en ‘constantheid’ van pH en temperatuur nodig hebben. Vermoedelijk zal elke snelle verandering boven de 0,2 pH of 2 graden Celsius temperatuur de vis “schokken”, “stressen” en mogelijk doden. Dit idee is eenvoudigweg een mythe, een van de vele mythen die door generaties aquariumbezitters zijn doorgegeven. Het is hetzelfde als zeggen dat mensen ‘verkouden’ zullen worden omdat ze zichzelf blootstellen aan kou. In hun oorspronkelijke omgeving zijn de meeste vissen voortdurend onderhevig aan snelle en grote veranderingen in de waterchemie en temperatuur. Deze veranderingen ‘shockeren’ hen niet.
We hebben deze hypothese getest door de temperatuur en pH van letterlijk honderden vissen zeer snel te veranderen. We hadden GEEN problemen, GEEN. Geen enkele vis leek de verandering zelfs maar op te merken. Voor deze tests, die het gebrek aan gevoeligheid voor snelle veranderingen van waterparameters bevestigen, gaat u naar deze link:
4.8.1. Rapid Thermal and pH Changes in the Aquarium
Ja, vissen vallen vaak om bij de introductie in een nieuw aquarium
Nu vallen vissen vaak om en “sterven” wanneer ze in een nieuw aquarium worden geplaatst. We hebben het allemaal gezien. Het is dus heel natuurlijk dat parameterverschillen de zondebok werden. Wat er feitelijk gebeurt, is het visequivalent van een hartaanval. De vis wordt zwaar belast, hetzij doordat hij wordt verscheept, hetzij doordat hij een tijdje door een aquarium wordt achtervolgd. Het zit in een net en wordt uit het water gehaald. Vervolgens wordt het in een aquarium gedropt. Dit alles kan een vis letterlijk het visequivalent van een hartaanval bezorgen.
Het ongelukkige is dat de meeste van deze dode vissen niet dood zijn! Als de hobbyist gewoon wat handdoeken over het aquarium legt en de vissen in het donker laat staan, zullen ze binnen een paar uur herstellen en vrolijk rondzwemmen. Dit komt bij veel vissen voor. Ze “bevriezen” en worden onbeweeglijk nadat ze te veel zijn gehanteerd.
Anekdotische ervaring
We vermijden anekdotisch bewijs als onbetrouwbaar. Maar dit is een voorbeeld waarin ik dat zal negeren. Ik houdt al ruim 53 jaar zo’n twintig aquariums. Ik heb NOOIT heel goed op de watertemperatuur gelet bij het verversen van het water. Ik voer vaak 90 tot 95% waterverversingen uit in aquariums met water van 25 tot 27 graden met kraanwater van 15 tot 18 graden. Ik heb NOOIT vissterfte gehad. Dat is een temperatuurschommeling van 13 tot 21 graden.
Eén reageerder op deze website werkt voor een plaatselijke viswinkel. Ze hebben temperatuurmengkranen voor waterverversingen. Zoals gewoonlijk werken deze kleppen vaak niet goed en komt er heel koud water in het aquarium terecht (probeer water van 10 graden Celsius!). Ze hebben nog nooit vissen verloren.
De oorsprong van de mythe
De auteur is al drieënvijftig jaar bezig met de hobby. “Lang geleden” was de heersende mantra “oud water is goed water” en niemand deed waterverversingen. Dit had tot gevolg dat aquaria chemische beerputten werden. Zeer hoge nitraten, ammoniak, nitriet, bacterieaantallen, bacteriële toxines, enz. Vissen hebben het vermogen zich aan te passen aan LANGZAME veranderingen in de niveaus van chemische toxines. Hun levers en hun lichamen versterken geleidelijk hun verdediging.
Wanneer nieuwe vissen uit de winkel in dit vervuilde water werden geplaatst, vielen de vissen vaak allemaal om en stierven. De enige twee parameters die we ‘lang geleden’ hebben gemeten, waren pH en temperatuur. Het feit dat deze twee parameters verschillend waren, werd dus de “voor de hand liggende reden” voor deze sterfgevallen. De vis stierf als gevolg van gifstoffen in het water, niet als gevolg van snelle veranderingen in pH of temperatuur. Maar dat wisten wij niet. En ‘stabiliteit’ van de waterparameters werd langzaam maar zeker de nieuwe ‘mantra’. Het was slechte wetenschap en creëerde één grote mythe.
Wat er in de natuur te zien is
Iedereen die ooit ’s middags in een vijver of meer heeft gezwommen, zal je vertellen dat de watertemperatuur aan de oppervlakte aanzienlijk kan verschillen van de watertemperatuur slechts een paar meter lager.
Elke bioloog die bekend is met zoetwatermeren zal je vertellen dat de pH en temperatuur van het water voortdurend en verbazingwekkend snel veranderen van de ene laag naar de andere laag in het water. Wanneer wetenschappers de pH in een meer of vijver met een sonde proberen te meten, hebben ze een aantal grote problemen. Terwijl de sonde naar beneden gaat, kan de pH binnen slechts enkele meters tot twee punten veranderen. En de veranderingen zijn onvoorspelbaar.
De pH in natuurlijke waterlichamen verandert snel als zonlicht in wisselwerking staat met koolstofdioxide en algen. Kooldioxide in water is zuur. Het kooldioxidegehalte van water varieert voortdurend. De zuurgraad gaat snel op en neer:
“Op een zonnige dag kan de pH in vijvers met een lage alkaliteit (minder dan 50 mg/l calciumcarbonaat) en een intense fytoplanktonbloei stijgen van een ochtendwaarde van 7,0 naar een middagpiek van 9 of 10 als gevolg van de fotosynthetische verwijdering van koolstof dioxide uit het water.”
(Masser, Texas A&M University, 2012).
Wanneer het water aan de oppervlakte van een meer een pH-waarde van 9 en 29 graden Celsois heeft, kan het water op anderhalve meter diepte een pH van 7 en 24 graden Celsius hebben (Wurts en Durborow, Universiteit van Kentucky, 1992). En vissen gaan voortdurend op en neer door deze thermoclines (red: overgang tussen twee waterlagen met verschillende temperatuur en dichtheid) zonder nadelige gevolgen.
In het boek “Limnology” van Wetzel werd onderzoek gedaan naar een enigszins alkalische vijver van vijftig meter lang. Op een zonnige dag om 14.00 uur varieerde de pH zeer radicaal over de lengte van de vijver, van 7,6 naar 10 in slechts twee meter. En gedurende het hele onderzoek zwommen vissen snel over deze wateren, zonder duidelijk effect.
De alkaliteit ging tegelijkertijd van 4 KH naar 14 KH. Dit is heel typisch van aard en levert geen problemen op voor de vissen in de vijvers.
In het artikel “Phytoplankton Photosynthesis, MicroNutrient Interactions and Inorganic Carbon Availability in a Soft Water Vermont Lake”, Allen, 1972, ging de pH van 5,7 om 10.00 uur naar 9,6 om 12.00 uur in een zuurwatermeer.
Deze snelle verandering had geen effect op de vissen in het meer.
In het Amazonegebied zijn deze verschillen tijdens het overstroomde seizoen veel groter, gaande van 5 tot 9 pH en 26 tot 35 graden Celsius in een paar meter tijd. Vissen zoals Corydoras zwemmen voortdurend op en neer en door deze grote pH- en temperatuurverschillen. Vissen zoals Corydoras zijn GEEN “gevoelige” vissen.
In een alkalisch meer zoals het Malawimeer worden de pH-veranderingen enigszins gebufferd en gedempt door de carbonaatzouten, maar de temperatuurveranderingen worden niet gedempt.
Dit komt uit een artikel: “Recirculating Aquaculture Tank Production Systems”, Masser et. al. Southern Regional Aquaculture Center, Maart 1992
“Vissen kunnen over het algemeen een pH-bereik van 6 tot 9,5 verdragen, hoewel een snelle pH-verandering van 2 eenheden of meer schadelijk is, vooral voor de jongen”.
“ Een snelle verandering van 2 eenheden of meer ” is TIEN KEER de 0,2 eenheden die veel hobbyisten toeschrijven.
Wat mensen niet beseffen is hoe effectief de huid en kieuwen van de vissen zijn in het voorkomen van “shocks”. Zuur water is rijk aan iets dat het ‘waterstofion’ (H +1 ) wordt genoemd. Alkalisch water is rijk aan iets dat het “hydroxy-ion” (OH -1 ) wordt genoemd. De kieuwen en huid van een vis hebben iets dat een “bilipidemembraan” wordt genoemd.
Bilipidemembranen zijn goed in het doorgeven van zuivere onveranderde gassen zoals zuurstof en kooldioxide door het membraan. Ze zijn ZEER goed in het VOORKOMEN dat geladen ionen door het membraan gaan. “Waterstofionen” en “hydroxy-ionen” zijn geladen ionen en kunnen niet door de membranen van de kieuwen of de huid dringen. pH-veranderingen kunnen dus geen invloed hebben op de vissen.
Normaal gesproken kan voorzichtig zijn met pH- en temperatuurveranderingen geen kwaad en is het geen probleem (behalve dat het totaal onnodige stress veroorzaakt bij nieuwkomers in de hobby). Maar het wordt een probleem als het wordt gebruikt als reden om vissen in een aquarium gevuld met gif te houden. Als een hobbyist een probleem met een zeer hoog ammoniak- of nitrietgehalte constateert, moet hij dit onmiddellijk en snel corrigeren.
Een hobbyist mag zijn vissen niet in met gif gevuld water laten staan, maar een waterverversing van 90 tot 99% uitvoeren. We slepen mensen niet “geleidelijk” uit een met koolmonoxide gevuld huis. En er zijn geen chemicaliën die ammoniak of nitriet ‘neutraliseren’, dat is een door winst gemotiveerde marketinghype.
Merk op dat deze handelwijze wordt ondersteund door de door de meeste experts aanbevolen procedure voor het uitpakken, namelijk “knippen, gieten en ploffen”. Deze procedure brengt vissen heel plotseling van wat typisch een zeer zuur water is naar een meer neutraal of zelfs alkalisch water en dat soms een heel andere temperatuur heeft, en het doet de vissen geen kwaad.
Voor meer informatie over het uitpakken van een vis, ga naar deze link:
4.9. Unbagging Fish
Een ander anekdotisch bewijs komt van een kweker van tropische vissen, Sawyer Custom Aquatics: “ Ik heb mijn vijvers de hele dag van 21 naar 32 graden Celsius laten gaan en had geen problemen of verliezen, en ik heb meer dan 40 aquariums buiten staan voor het kweken van verschillende soorten vis “.
Houd er rekening mee dat er hier één waarschuwing is. Temperaturen onder de 18 graden Celsius kunnen dodelijk zijn voor tropische vissen. Ik heb daardoor dodelijke slachtoffers gehad tijdens een waterverversing in Connecticut, waar de watertemperatuur in de leidingen in de winter HEEL koud kan zijn.
Het gebrek aan belang van stabiliteit verder uitgediept
Voor universitair wetenschappelijk onderzoek dat het gebrek aan gevoeligheid voor snelle veranderingen van waterparameters bevestigt, gaat u naar deze link:
4.8.1. Rapid Thermal and pH Changes in the Aquarium
Startpagina Aquariumscience
Bron: Aquariumscience.org – David Bogert
Heeft u een andere schrijver voor artikelen in dienst genomen?
Ik vindt de laatse tijd het niveau van de artikelen narcistisch irritant en vindt hiermee de algemene kwaliteit van aquainfo er niet op vooruit gegaan.
Zonde, doet afbreuk aan de opgebouwde goede reputatie van de website.
Beste heer/mevrouw Vermeulen,
Hartelijk dank voor uw reactie en uw feedback op ons artikel. We waarderen het zeer dat u de tijd heeft genomen om uw mening met ons te delen.
Om uw vraag te beantwoorden: de recente artikelen die u heeft gelezen, zijn vertalingen van de Amerikaanse website AquariumScience. De auteur van deze artikelen is Amerikaans, wat kan verklaren waarom de toon van de teksten anders is dan u gewend bent. We begrijpen dat dit soms als een stijlbreuk kan worden ervaren.
Desondanks willen we benadrukken dat we volledig achter de inhoud en de boodschap van deze artikelen staan. We geloven dat de informatie waardevol is voor onze lezers en bijdraagt aan een beter begrip van aquaristiek.
We nemen uw feedback zeer serieus maar kunnen helaas vertalingen niet anders verwoorden dan het origineel. Mocht u specifieke suggesties of verdere opmerkingen hebben, dan horen we dat graag.
Nogmaals bedankt voor uw betrokkenheid en uw bijdrage aan de kwaliteit van AquaInfo.
ps. door het ontbreken van een werkend email adres kan ik u helaas niet persoonlijk beantwoorden.
Geweldig goed artikel !
Fantastisch geschreven.
Ik zelf ververs het aquarium water van mijn twee tropische bakken.
Ik voel of het water wat er in gaat (leiding water) goed van temp. is en via gieter hopla aquariums in.
En inderdaad sterfte onder de vissen is vaak van stress ik heb het paar keer meegemaakt .